Συνολικά 80 δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν το 2018, 348 βρίσκονται σήμερα στη φυλακή και 60 κρατούνται όμηροι. Και στις τρεις κατηγορίες στις οποίες χωρίζεται η ετήσια έκθεση της ΜΚΟ, Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (Reporters sans frontières -RSF) καταγράφεται σημαντική αύξηση στα εγκλήματα βίας και καταχρηστικής συμπεριφοράς σε βάρος δημοσιογράφων καθιστώντας το 2018 την πιο «εχθρική χρονιά» για τους επαγγελματίες και του Τύπου.
Δημοσιογράφοι δολοφονήθηκαν για να σταματήσουν να ασκούν το λειτούργημά τους, «εξαφανίστηκαν», φυλακίστηκαν ενώ η υπόθεση της δολοφονίας του σαουδάραβα δημοσιογράφου, Τζαμάλ Κασόγκι τον περασμένο Οκτώβριο στην πρεσβεία της χώρας στην Κωνσταντινούπολη, αποτέλεσε κορυφαίο γεγονός της χρονιάς με σοβαρές πολιτικές διαστάσεις.
Τα θύματα
Ανάμεσα στα θύματα φέτος ήταν 63 επαγγελματίες δημοσιογράφοι (+15%), 13 μη επαγγελματίες (από 7 που ήταν πέρυσι) και τέσσερις συνεργάτες μέσων ενημέρωσης. Εξ ου και το σχόλιο στην έκθεση της RSF πως φέτος ήταν μια χρονιά «άνευ προηγουμένου» σε ότι αφορά τη βιαιότητα που εκδηλώθηκε σε βάρος των εργαζόμενων σε ΜΜΕ. Σημειώνεται πως συνολικά, πάνω από 700 επαγγελματίες δημοσιογράφοι έχουν δολοφονηθεί μέσα στα τελευταία δέκα χρόνια, σύμφωνα με την RSF.
Διαβάστε την έκθεση των Reporters Without Borders: Worldwide Round-up of Journalists Killed, Detained, Held Hostage or Missing in 2018
Οι μισοί και πλέον από τους δημοσιογράφους που σκοτώθηκαν «στοχοθετήθηκαν από πρόθεση και δολοφονήθηκαν» και πέραν του Τζαμάλ Κασόγκι, ο οργάνωση θυμίζει και τις υποθέσεις σλοβάκου ρεπόρτερ Γιαν Κούτσιακ που δολοφονήθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο.
«Το μίσος εναντίον των δημοσιογράφων, το οποίο εκφράζεται (...) από πολιτικούς ηγέτες, θρησκευτικούς ηγέτες, ή ακόμη “businessmen” χωρίς κανέναν ηθικό φραγμό, έχει δραματικές συνέπειες επί του πεδίου κι οδηγεί σε ανησυχητική αύξηση των βιαοπραγιών σε βάρος των δημοσιογράφων», καταγγέλλει ο Κριστόφ Ντελουάρ, γενικός γραμματέας της RSF.
«Καθώς πολλαπλασιάζονται μέσω των ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίοι φέρουν ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα βαριές ευθύνες, αυτά τα αισθήματα μίσους νομιμοποιούν τις βιαιότητες και αποδυναμώνουν λίγο-λίγο, κάθε ημέρα που περνάει, τη δημοσιογραφία και, μαζί της, τη δημοκρατία», προειδοποιεί ο επικεφαλής της RSF στην ανακοίνωση που συνοδεύει την ετήσια έκθεση.
Τα περισσότερα θύματα στο Αφγανιστάν
Τα θύματα ήταν στη μεγάλη τους πλειονότητα άνδρες (77, έναντι τριών γυναικών) και δούλευαν στις χώρες τους (75 ντόπιοι δημοσιογράφοι, 5 ξένοι) ενώ το Αφγανιστάν ήταν η που αποδείχθηκε η πιο εχθρική για τους δημοσιογράφους αυτή τη χρονιά, με 15 εργαζομένους στα ΜΜΕ να χάνουν τη ζωή τους. Μάλιστα κατάφερε να ξεπεράσει τη Συρία, που είχε την πρώτη θέση από το 2012 και παραμένει στη δεύτερη θέση, με 11 δολοφονημένους δημοσιογράφους.
Την 30ή Απριλίου, μια διπλή βομβιστική επίθεση στην Καμπούλ είχε αποτέλεσμα να σκοτωθούν εννέα δημοσιογράφοι, ανάμεσά τους ένας φωτοειδησεογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου, καθώς και ρεπόρτερ του Radio Free Europe ή του τηλεοπτικού δικτύου Tolo. Επρόκειτο για την πιο πολύνεκρη επίθεση εναντίον εργαζόμενων στον Τύπο μετά τη σφαγή του Μαγκιντανάο το 2009 στις Φιλιππίνες, όταν είχαν σκοτωθεί 32 δημοσιογράφοι.
Επίσης όπως επισημαίνει ο ΜΚΟ περίπου οι μισοί δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν σε χώρες όπου επικρατεί ειρήνη, όπως για παράδειγμα το Μεξικό (συγκεκριμένα 9 ενώ η χώρα κατατάσσεται στην τρίτη θέση), η Ινδία (6 θάνατοι) και οι ΗΠΑ (6 θάνατοι), που έκαναν την εμφάνισή τους σε αυτό τον ζοφερό κατάλογο μετά την επίθεση που εξαπέλυσε οπλοφόρος εναντίον της σύνταξης της Capital Gazette.
Αυξημένος αριθμός φυλακίσεων
Επίσης ο αριθμός των δημοσιογράφων που κρατούνται σε διεθνές επίπεδο βρίσκεται επίσης σε άνοδο φθάνοντας φέτος τους 348, έναντι 326 το 2017 (+7%), αύξηση που αφορά κυρίως μη επαγγελματίες δημοσιογράφους.
Μόλις πέντε χώρες έχουν φυλακίσει πάνω από τους μισούς δημοσιογράφους αυτούς: το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος, η Τουρκία και η Κίνα, η χώρα που χαρακτηρίζεται η μεγαλύτερη φυλακή για τους δημοσιογράφους στον κόσμο από τη ΜΚΟ με 60, συμπεριλαμβανομένων των τριών τετάρτων των μη επαγγελματιών.
Ο αριθμός των ομήρων επίσης αυξήθηκε κατά 11% με 60 δημοσιογράφους να έχουν απαχθεί μέχρι σήμερα, από 54 πέρυσι. Οι 59 από αυτούς έχουν απαχθεί και κρατούνται στη Μέση Ανατολή (Συρία, Ιράκ, Υεμένη). Από αυτούς, έξι είναι ξένοι.
Τέλος η οργάνωση καταγράφει τρεις νέες υποθέσεις δημοσιογράφων που έχουν εξαφανιστεί κατά τη διάρκεια της χρονιάς ― δύο στη Λατινική Αμερική και ενός στη Ρωσία.
