Η κυβέρνηση δεν θα ηττηθεί απέναντι σε κόμματα του 13 και του 15%, δεκτό! Οι ενδιαφερόμενοι λένε ότι απέναντί της πρέπει να ορθωθεί μια ισχυρή παράταξη προτείνοντας ένα σοβαρό κυβερνητικό πρόγραμμα, το οποίο θα συσπειρώσει την μείζονα κοινωνική αντιπολίτευση και θα προσελκύσει όσους απείχαν. Οι εμπλεκόμενοι θεωρούν ότι ο εν λόγω ο διάλογος θα επιφέρει πολιτικές εξελίξεις. Μεγαλύτερη ομολογία ηττοπάθειας δεν μπορεί να υπάρξει, εφόσον αυτή την ισχυρή παράταξη με το σοβαρό πρόγραμμα που θα εκφράζει το μεγάλο ποσοστό της ελληνικής κοινωνίας δεν μπορεί να συγκροτηθεί από μια μόνο κομματική παράταξη· μπακαλίστικα και κακομοίρικα λένε: «βάλε κάτι εσύ, να βάλω κάτι κι εγώ και να δούμε πώς θα πάει».
Ένα αγαπημένο βιβλίο που έχω μεταφράσει, η «Μεγαλομανία του Φρόντ» (Καστανιώτη, 2002), το έγραψε ο καθηγητής Ψυχιατρικής Ίσραελ Ρόζενφιλντ (Νέα Υόρκη, 1939). Σε αυτό το βιβλίο ο παιγνιώδης μυθιστοριογράφος σατιρίζει την ανθρώπινη συμπεριφορά και ειρωνεύεται τη διαμάχη μεταξύ υποστηρικτών και επικριτών της φροϋδικής θεωρίας. Mε λίγα λόγια ο Ρόζενφιλντ αναιρεί τη θέση του Φρόιντ πως η λιμπίντο ορίζει τη συμπεριφορά μας· μας αποκαλύπτει μυθιστορηματικά ένα χαμένο χειρόγραφο με τίτλο «Μεγαλομανία», όπου ο Φρόιντ ομολογεί ότι την ανθρώπινη συμπεριφορά κατευθύνει η απεριόριστη δυνατότητα του ανθρώπου να αυταπατάται· και η μεγαλύτερη μορφή αυταπάτης είναι η …μεγαλομανία.
Οι συζητήσεις για τη συνεργασία της ελληνικής κεντροαριστεράς νομίζω ότι πάσχουν από την αυταπάτη της επιτυχίας· κατ’ αρχάς και κατ’ αρχήν το πριγκιπόπουλο του ΣΥΡΙΖΑ και ο κολίγος του ΠαΣοΚ δεν μιλάνε την ίδια γλώσσα.
Αντιλαμβάνονται ότι δεν έχουν το παράστημα έκαστος αυτών των κεντροαριστερών να συγκροτήσει από μόνος του κάτι στιβαρό. Νομίζω ότι συνειδητοποιούν πως έχουν διαφορετική γλώσσα, δεν ανατράφηκαν με την ίδια κουλτούρα και πως η μεγαλομανής διάθεσή τους να ηγηθούν αυτού του πολιτικού συμπιλήματος θα τους διαψεύσει. Δεν έχουμε παράδοση μεγαλόψυχων συνεργασιών και, όταν η αφετηρία μιας τέτοιας προσπάθειας εκκινεί από αίσθημα αδυναμίας να αναμετρηθούν ο καθένας μόνος του με τον κακό και ανίκανο κυβερνητικό αντίπαλό τους, μάλλον προοιωνίζεται μια ήττα a priori.
Θεωρώ ότι η ευρωκάλπη ήταν ένα σιχτίρισμα της πολιτικής που περιφρονεί την καθημερινότητα των συμπολιτών μας. Τα κόμματα με τα στελέχη τους αμήχανα αναζητούν μια πειστική πρόταση, μια προοπτική χωρίς μικροπολιτική εσωστρέφεια, που θα αμφισβητήσει την κυβερνητική ηγεσία και θα προσελκύσει προσωπικές ή πολιτικές συμπράξεις. Η σύγκλιση ενός κεντροαριστερού χώρου για τις επόμενες εθνικές εκλογές είναι εγχείρημα μεγαλομανές. Η κυβέρνηση, απεναντίας, ανασυντάσσεται και φαίνεται να πείθει ακόμη ως πρόταση τους φοβισμένους πολίτες που τους έχει υποτάξει με τη φτώχεια και την ανέχεια.
Ο ελληνικός λαός χρειάζεται μάλλον έναν ηγέτη που θα τον εμπνεύσει προς μια ανθρώπινη προοπτική, σε μια καθημερινότητα που θα τον ανακουφίσει από την ακρίβεια, θα του προσφέρει ανάσα δροσιάς και λίγη χαρά στην ψυχούλα του. Δεν εννοώ βέβαια μια πολιτική, κοινωνική και οικονομική πρόταση που θα ενσαρκώνεται σε ένα πρόσωπο, διότι δημεγέρτης δεν είναι ούτε ο πατρίκιος Παύλος, ούτε ο χαλαρός Στέφανος, ούτε ο σουπερνόβας Χάρης. Αναφέρομαι σε μια ανάγκη που έχουμε όλες και όλοι μας να ανασάνουμε από αυτήν την αδυσώπητη υποχρέωση μας να πληρώνουμε τα κερατιάτικα της απολύτως αποτυχημένης διαχείρισης των οικονομικών του κράτους μας, από στελέχη που κάνουν ασκήσεις στου κασίδη το κεφάλι, δηλαδή σε όλους εμάς τους αεί χρεωμένους λόγω κρατικής αδιαφορίας και ανικανότητας.
Ζητώ συγγνώμη για το «ξέσπασμα», αλλά μπουχτίσαμε από επήλυδες, χοντροκέφαλους και μεγαλομανείς μάνατζερ στα υπουργεία, στα πανεπιστήμια, στην αγορά, στις επιχειρήσεις, στους δήμους, στο πεζοδρόμιο.
Ο Καθηγητής Κώστας Θεολόγου είναι Διευθυντής του Τομέα
Ανθρωπιστικών, Κοινωνικών Επιστημών και Δικαίου στο ΕΜΠ