Η Natasha Nelson, μια 35χρονη επιχειρηματίας στο Στόουν Μάουντεν της Τζόρτζια, δεν είχε έμφυτη την αίσθηση των κοινωνικών κανόνων. Δεν γνώριζε πως όταν οι άνθρωποι συναντιούνται για πρώτη φορά προτιμούν την ψιλοκουβέντα αντί των συζητήσεων με ιδιαίτερο περιεχόμενο. Στην πραγματικότητα, της φαινόταν περίεργο.
Πριν από μερικά χρόνια, διαγνώστηκε με αυτισμό, αμέσως μετά τη διάγνωση που έλαβε και η μικρότερη κόρη της.
«Αν η ζωή σου ήταν πάντα σαν να βρισκόταν σε χάος και δεν αισθάνεσαι άνετα και δεν αισθάνεσαι ότι ευδοκιμείς και αισθάνεσαι ότι απλώς επιβιώνεις συνεχώς και πηγαίνεις από το ένα πράγμα στο άλλο, τότε τι έχεις να χάσεις»;, δηλώνει η Νέλσον, ενθαρρύνοντας με αυτό τον τρόπο τους ανθρώπους να αναζητήσουν κάποια ενδεχόμενη διάγνωση.
Τα κοινά «συμπτώματα» που μπορεί να εμφανίσει ένας άνθρωπος με αυτισμό αφορούν προβλήματα στην κοινωνική συμπεριφορά και εμμονή σε συγκεκριμένες ρουτίνες ή θέματα.
Τι είναι ο αυτισμός και πότε συνήθως διαγιγνώσκεται
Η διαταραχή του φάσματος του αυτισμού ορίζεται ως μια σειρά από διανοητικές, γλωσσικές και κοινωνικές δυσκολίες. Σε αυτές για παράδειγμα, περιλαμβάνονται η αυστηρή τήρηση μιας ρουτίνας, τα εμμονικά ή σταθερά ενδιαφέροντα ή ακόμα και η δυσκολία στην οπτική επαφή ή στην κατανόηση μιας μη λεκτικής επικοινωνίας. Η διάγνωση για τον αυτισμό συνήθως γίνεται κατά την παιδική ηλικία και πολλοί γιατροί συνιστούν να πραγματοποιείται η εξέταση σε παιδιά άνω των 18 μηνών.
Γιατί όλο και περισσότεροι ενήλικες διαγιγνώσκονται με αυτισμό
Την τελευταία δεκαετία περισσότεροι ενήλικες αναζητούν πληροφορίες σχετικά με το εάν βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού, ιδιαίτερα μετά από την διάγνωση των παιδιών ή ακόμη μετά από την επιρροή που μπορεί να δέχονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πέρυσι στο JAMA Network Open, ανέδειξε την χαρακτηριστική αύξηση 452% στις διαγνώσεις αυτισμού μεταξύ ενηλίκων ηλικίας 26 έως 34 ετών από το 2011 έως το 2022.
Όταν υπάρχουν νέες κοινωνικές απαιτήσεις, ορισμένα χαρακτηριστικά του αυτισμού μπορεί να περάσουν απαρατήρητα μέχρι την ενηλικίωση. Άλλοι μπορεί να έχουν μάθει πώς να κρύβουν ορισμένες συμπεριφορές, γνωστές ως «συγκάλυψη».
Μάλιστα, η μέθοδος της συγκάλυψης χρησιμοποιείται και σε συμπτώματα που αφορούν και άλλες διαταραχές, όπως την ΔΕΠΥ ή την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή. Κάτι τέτοιο μπορεί να περιπλέξει τη διάγνωση του αυτισμού λόγω δυσκολιών με μη λεκτικά κοινωνικά σήματα ή εκτελεστικές λειτουργίες όπως η προσοχή, η μνήμη εργασίας και η επίλυση προβλημάτων.
Τα συμπτώματα του αυτισμού στους ενήλικες
Τα συμπτώματα διαφέρουν ανά άτομο, ενώ πολλά από αυτά είναι κοινά και στα άτομα χωρίς αυτισμό, όπως το να απολαμβάνουν τις ρουτίνες ή να αντλούν ευχαρίστηση από το να αντλούν πολλές πληροφορίες.
«Ωστόσο, για να απαντούν στον παραδοσιακό διαγνωστικό ορισμό του αυτισμού, τα συμπτώματα πρέπει να προκαλούν σημαντική δυσλειτουργία», δήλωσε ο δρ Arthur Westover, ψυχίατρος που ειδικεύεται στον αυτισμό στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου του Τέξας Southwestern Medical Center.
«Είμαστε ανθρώπινα όντα σε γενικές γραμμές. Μας αρέσουν οι ρουτίνες και γι′ αυτό τον λόγο, το να αισθάνεσαι καλύτερα με τις ρουτίνες δεν σημαίνει ότι είσαι αυτιστικός», δήλωσε ο Γουέστοβερ.
Ο Russell Lehmann, 34 ετών, ζει με τη διάγνωση του αυτισμού για περισσότερα από 20 χρόνια. Δηλώνει πως ακολουθεί συγκεκριμένες ρουτίνες τις οποίες όμως περιγράφει ως «άνετες αλλά και αγχωτικές». Το να τρώει το ίδιο φαγητό και να αγοράζει τα ίδια είδη από το σούπερ μάρκετ, όπως λέει, τον ανακουφίζει. Αλλά αν παραλείψει να πάει στο γυμναστήριο για μιάμιση ώρα κάθε μέρα, κατακλύζεται από συναισθήματα κατάθλιψης και αποτυχίας.
Πώς λειτουργεί η διάγνωση
Αν και υπάρχουν διάφορα διαδικτυακά εργαλεία ελέγχου, ο αυτισμός είναι μια πολύπλοκη διάγνωση, οπότε οι ειδικοί συνιστούν να μιλήσουμε για αρχή με έναν γιατρό πρωτοβάθμιας περίθαλψης ο οποίος θα μας παραπέμψει σε μία ψυχιατρική κλινική.
Ο εν λόγω ψυχίατρος μπορεί να θελήσει να πάρει συνέντευξη από άτομα που ήταν παρόντα στην πρώιμη παιδική μας ηλικία, όπως η οικογένεια και οι φίλοι μας, οι οποίοι μπορούν να βεβαιώσουν την ύπαρξη συμπτωμάτων εκείνη την εποχή.
Ορισμένοι ψυχίατροι μπορεί να μας παραπέμψουν σε ψυχολόγο, ο οποίος πιθανότατα θα μας δώσει ένα τυποποιημένο διαγνωστικό τεστ αυτισμού ή θα χρησιμοποιήσει τη δική του ιατρική κρίση. Δεν ενδείκνυνται οι μέθοδοι της σάρωσης του εγκεφάλου ή κάποια εξέταση αίματος για την διάγνωση του αυτισμού.
Παρ′ όλα αυτά, μια τέτοια διαδικασία είναι ιδιαίτερα δαπανηρή, καθώς «δεν υπάρχουν ειδικοί γιατροί οι οποίοι να εργάζονται με αυτιστικούς ενήλικες», όπως δηλώνει ο Westover. Για παράδειγμα, η διάγνωση της Nelson χρειάστηκε τρία χρόνια και πλήρωσε περισσότερα από 3.000 δολάρια από την τσέπη της.
Παράλληλα προτείνεται να κάνουμε στον εαυτό μας κάποιες ερωτήσεις πριν οδηγηθούμε σε κάποια επαγγελματική διάγνωση.
Για παράδειγμα, «Τι με οδηγεί σε αυτό το μονοπάτι ώστε να πιστεύω ότι χρειάζομαι μια επαγγελματική διάγνωση; Χρειάζομαι πρόσβαση σε υπηρεσίες; Υπάρχουν υπηρεσίες που δεν έχω στη διάθεσή μου;»
Σε κάθε περίπτωση βέβαια, ίσως μία διάγνωση, επαγγελματική ή όχι, να μην αλλάξει πολλά πράγματα, αλλά σίγουρα θα λύσει σημαντικές απορίες.
Με πληροφορίες από Associated Press .