CULTUREέκθεσηCultureεικαστικά

Η Αλίκη στη χώρα της πανδημίας

Έντεκα ζωγράφοι – και μια ταινία - για την Αλίκη. Η Huffpost δημοσιεύει αποκλειστικά έργα των Ελλήνων καλλιτεχνών που εκθέτουν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.
 

Ιστορικός Τέχνης, arts editor

Ιστορικός Τέχνης, arts editor
.
.
Λίλα Μπελιβανάκη

Τα μουσεία μας μπορεί να είναι κλειστά, αλλά η Huffpost ανοίγει το βλέμμα μας σε μια «ψηφιακή» έκθεση. Το διάσημο κορίτσι του Λιούις Κάρολ σε αυτό το σταμάτημα του κόσμου όπως τον ξέραμε, ξεμυτίζει από τον καθρέφτη και επανασυστήνεται στο έργο έντεκα σύγχρονων Ελλήνων καλλιτεχνών.

Ανάμεσα στις ταινίες που κυκλοφορούν ελεύθερα στο διαδίκτυο, είναι η «Αλίκη» του Γιαν Σβανκμάγιερ. Το αριστούργημα του Τσέχου δημιουργού είναι μια ευφάνταστη μεταφορά του κοσμαγάπητου βιβλίου, που συνδυάζει τη ζωντανή δράση με το κουκλοθέατρο, τη γλυπτική με την τεχνική της πλαστελίνης, το κινούμενο σχέδιο με την υψηλή τέχνη.

Γυρισμένο το 1988, το φιλμ προσλαμβάνει στις μέρες μας μια παράδοξη επικαιρότητα. Σκηνοθετώντας την σαν όνειρο, παρά σαν παραμύθι, ο θρυλικός κινηματογραφιστής βρίσκει τη «Χώρα των Θαυμάτων» στις παρυφές μιας κοριτσίστικης φαντασίωσης όπου οι φυσικοί και κοινωνικοί νόμοι αναστρέφονται ή καταργούνται μέσα στο παιδικό δωμάτιο. Εκεί, τα αντικείμενα αποκτούν ζωή, ένας κόσμος συμβόλων ζωντανεύει κι ο χώρος διαστέλλεται ή συστέλλεται ανάλογα με τις λέξεις και τις ιδέες.

.
.
Huffpost GR

Ο 86χρονος σήμερα Σβανκμάγιερ, βγαλμένος από την παράδοση του Μπος και του Μπρίγκελ, μας δείχνει ότι το παράλογο υφίσταται μέσα στην πραγματικότητα, όχι παράλληλα μ’ αυτήν. Ο ίδιος θεωρεί τον Λιούις Κάρολ «αδελφή ψυχή» και μεταφέρει την «Αλίκη» στην πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του. Δεν εικονογραφεί, αλλά μας δίνει ένα κορίτσι χωρίς φτιασίδια, χάρη και διδακτικό φως, μα γεμάτη κοφτερά αντικείμενα κάτω από τη συνεχή απειλή του κινδύνου, στο ημίφως ή το σκοτάδι. Υποδειγματική σκηνογραφία, ασταμάτητη εφευρετικότητα κι ένα φινάλε τόσο σαρδόνιο που κι ο Κάρολ θα επικροτούσε. Άλλωστε, στον πρωτότυπο τίτλο της ταινίας ο πρωτοπόρος ανιματέρ εξηγείται:

«Κάτι από την Αλίκη» (Něco z Alenky) την τιτλοφορεί στα τσέχικα. Πρόκειται, λοιπόν, για μια σχετικά ελεύθερη προσαρμογή του πρώτου βιβλίου από τις «Περιπέτειες της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων» (1865). Η αφήγησή του, όμως, είναι απολύτως συντονισμένη με το πνεύμα του συγγραφέα, καθώς ενημερώνει τους θεατές ότι πρόκειται να δουν μια ταινία που τους καθοδηγεί να κλείσουν τα μάτια∙ «διαφορετικά δεν θα δείτε τίποτα!».

Με την ίδια ελεύθερη προσέγγιση, ζητήσαμε από έντεκα καλλιτέχνες να μας «επανασυστήσουν» την Αλίκη. Μπορεί να είναι αμέτρητες οι διασκευές που έχουν γίνει στο όνομά της, αλλά οι εικαστικοί φιλοδοξούν να οδηγήσουν το κοινό σε ένα ταξίδι κάτω από την τρύπα του κουνελιού, κάτω από το προφανές. Οι δημιουργοί, βασισμένοι στις αυξομειώσεις του ύψους του παιδιού, μετά τα γνωστά «πιες με» και «φάε με», βρίσκονται αντιμέτωποι με την ασυμφωνία ανάμεσα σε αυτό που λέγεται και σε αυτό που πράγματι ακούμε, λες και υπακούουν στη βασίλισσα του χάσματος, που είναι η μεταφορά. Λες και γυρεύουν να μας κάνουν να σταθούμε κι εμείς μπροστά στον καθρέφτη, αφήνοντας πίσω τις βεβαιότητες και τολμώντας ένα βήμα μπροστά. Κι επειδή όλα είναι αντεστραμμένα, όπως στο πνεύμα της εποχής, κάτω από τα έργα φέραμε τον ίδιο τον Κάρολ να τους «εικονογραφεί», αλιεύοντας αποσπάσματα από την περίφημη νουβέλα.

Εμμανουήλ Μπιτσάκης

“And what is the use of a book,” thought Alice, “without pictures or conversation?”
“And what is the use of a book,” thought Alice, “without pictures or conversation?”
Εμμανουήλ Μπιτσάκης

Ηλίας Καφούρος

.“but Alice had got so much into the way of expecting nothing but out-of-the-way things to happen, that it seemed quite dull and stupid for life to go on in the common way.”
.“but Alice had got so much into the way of expecting nothing but out-of-the-way things to happen, that it seemed quite dull and stupid for life to go on in the common way.”
Ηλίας Καφούρος

Κώστας Λάβδας

Εργο του Κώστα Λάβδα“Why, there’s hardly enough of me left to make ONE respectable person!”
Εργο του Κώστα Λάβδα

“Why, there’s hardly enough of me left to make ONE respectable person!”
Christos Simatos

Τζώρτζια Φάμπρις

“I wish I hadn’t cried so much!” said Alice, as she swam about, trying to find her way out. “I shall be punished for it now, I suppose, by being drowned in my own tears! That will be a queer thing, to be sure! However, everything is queer today.”
“I wish I hadn’t cried so much!” said Alice, as she swam about, trying to find her way out. “I shall be punished for it now, I suppose, by being drowned in my own tears! That will be a queer thing, to be sure! However, everything is queer today.”
Τζώρτζια Φάμπρις

Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος

“Would you tell me, please, which way I ought to go from here?” “That depends a good deal on where you want to get to,” said the Cat. “I don’t much care where—” said Alice. “Then it doesn’t matter which way you go,” said the Cat. “—so long as I get somewhere,” Alice added as an explanation. “Oh, you’re sure to do that,” said the Cat, “if you only walk long enough.”
“Would you tell me, please, which way I ought to go from here?” “That depends a good deal on where you want to get to,” said the Cat. “I don’t much care where—” said Alice. “Then it doesn’t matter which way you go,” said the Cat. “—so long as I get somewhere,” Alice added as an explanation. “Oh, you’re sure to do that,” said the Cat, “if you only walk long enough.”
Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος

Βασίλης Πέρρος

“In another moment down went Alice after it, never once considering how in the world she was to get out again.”
“In another moment down went Alice after it, never once considering how in the world she was to get out again.”
Huffpost GR

Νίκος Μόσχος

Έργο του Νίκου Μόσχου“Have i gone mad? I’m afraid so, but let me tell you something, the best people usually are.”
Έργο του Νίκου Μόσχου

“Have i gone mad? I’m afraid so, but let me tell you something, the best people usually are.”
Christos Simatos

Βιβή Παπαδημητρίου

“A dream is not reality but who’s to say which is which?”
“A dream is not reality but who’s to say which is which?”
Huffpost GR

Λίλα Μπελιβανάκη

“And the moral of that is—‘Be what you would seem to be’—or, if you’d like it put more simply—‘Never imagine yourself not to be otherwise than what it might appear to others that what you were or might have been was not otherwise than what you had been would have appeared to them to be otherwise.’”
“And the moral of that is—‘Be what you would seem to be’—or, if you’d like it put more simply—‘Never imagine yourself not to be otherwise than what it might appear to others that what you were or might have been was not otherwise than what you had been would have appeared to them to be otherwise.’”
Λίλα Μπελιβανάκη

Κωστής Παπαθεοδώρου

“Alice: How long is forever? White Rabbit: Sometimes, just one second.”
“Alice: How long is forever? White Rabbit: Sometimes, just one second.”
Κωστής Παπαθεοδώρου

Βασίλης Σελιμάς

“Who in the world am I? Ah, that’s the great puzzle.”
“Who in the world am I? Ah, that’s the great puzzle.”
Βασίλης Σελιμάς

Παραμονές του lockdown στήθηκε στο χώρο των περιοδικών εκθέσεων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου η έκθεση με τίτλο «η Αλίκη στο μουσείο των θαυμάτων». Η Huffpost δημοσιεύει αποκλειστικά τα έργα των Ελλήνων καλλιτεχνών μεταφέροντάς μας μια ιστορία βουβή που περιμένει τους θεατές της στο «φυσικό» της χώρο. Εκεί, η ηρωίδα που πέρασε στη γλώσσα του παραμυθιού φιλοσοφικά θέματα και λογικά παιχνίδια, κάνει μία μοναδική περιήγηση στον εσωτερικό κήπο του μουσείου, θέτοντας στα αγάλματα τα ερωτήματά της. Πιασμένοι από το χέρι της, είναι οι εικαστικοί Νίκος Μόσχος, Βασίλης Πέρρος, Κώστας Λάβδας, Τζώρτζια Φαμπρίς, Λίλα Μπελιβανάκη, Βιβή Παπαδημητρίου, Βασίλης Σελιμάς, Μανώλης Μπιτσάκης, Ηλίας Καφούρος, Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος, Κωστής Παπαθεοδώρου. Υπεύθυνη οργάνωσης είναι η Αιμιλία Κουγιά.

Εδώ μπορείτε να δείτε την Αλίκη του Γιαν Σβανκμάγιερ

|
|
Πείτε το στην HuffPost

Δημοφιλή