Όλα όσα γίνονται στην Ευρώπη τελευταίες μέρες μας δείχνουν ότι η Ιστορία δεν έπαψε να έχει τον δικό της διάβα, παρά τις όποιες απόψεις έχουν ηγέτες πολιτικοί και οικονομικοί.
Σε αυτό το πλαίσιο που δημιουργείται διερωτάται κανείς ποιος είναι ο ρόλος των ΗΠΑ και τι θέλουν οι Αμερικανοί;
Από την περίοδο Ομπάμα και μετά, (σταδιακά) οι ΗΠΑ αλλάζουν ″ταχύτητα″ στην εξωτερική τους πολιτική. Ο μονομερισμός των θητειών Μπους-Κλίντον-Μπους τζούνιορ συνδέθηκε με την άμεση προσέγγιση στη στρατηγική. Με άλλα λόγια, όπου βρούμε κενό, πάμε και χτυπάμε. Αυτή η σκέψη έχει της καταβολές της στον Τζακσονισμό αλλά και στον Ουιλσονισμό. Οτι δηλαδή η Αμερική έχει ένα ηθικό πλεονέκτημα έναντι όλων και μπορεί να ορίζει τις διεθνείς πολιτικές αξίες (δημοκρατία, ελευθερία κτλ).
Στον Ψυχρό Πόλεμο αυτήν τη θεωρία ασπάστηκε ο Πωλ Νίτσε ο οποίος ήταν στη σκιά του τεράστιου μυαλού στην αμερικανική εξωτερική πολιτική, του Τζωρτζ Κίναν. Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα σήμερα ότι αν οι ΗΠΑ είχαν εφαρμόσει στην αρχή του Ψυχρού Πολέμου όσα έλεγε ο Πωλ Νίτσε και όχι ο Κίναν, δε θα είχε νικήσει η συμμαχία των ΗΠΑ την ΕΣΣΔ.
Από το ″no doctrine″ του Ομπάμα, οι ΗΠΑ αποκτούν ένα άλλο, πιο ″βυζαντινό″ ή πιο ″βρετανικό″ προφίλ. Το 2009 η διακήρυξη των BRICS μας βάζει τυπικά στον πολυπολικό κόσμο. Οι ΗΠΑ έχουν να κάνουν με μια άλλη δομή διεθνούς πολιτικής. Επομένως υιοθετούν όλο και περισσότερο την έμμεση προσέγγιση. Η διόρθωση τεράστιων λαθών με τρόπο που να εξυπηρετεί τις σημερινές ανάγκες ασφάλειας των ΗΠΑ είναι επώδυνες.
Η μερική αποχώρηση από τη Μέση Ανατολή, (πχ Συρία) η αποχώρηση από το Αφγανιστάν, ακόμη και η αδράνεια στην προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 από τη Ρωσία και ο πόλεμος στην Ουκρανία, μας δείχνει ότι οι ΗΠΑ ανοίγουν ″κρατήρες″ και ″λακκούβες″ σε κρίσιμες περιοχές, ενθαρρύνοντας άλλες δυνάμεις να μπλεχτούν σε αέναους πολέμους.
Με άλλα λόγια, η σκληρή διδαχή του Βιετνάμ, της Σομαλίας, της Γιουγκοσλαβίας, του Ιράκ και του Αφγανιστάν χρησιμοποιείται πλέον ενεργά από τις ΗΠΑ για άλλες δυνάμεις προκειμένου να φθείρονται στο εγγύς εξωτερικό τους, αποτρέποντάς τις από την επίτευξη περιφερειακής ηγεμονίας.
Σταθερός στόχος των ΗΠΑ στον σημερινό κόσμο είναι η αποτροπή οποιασδήποτε δύναμης σε κάθε ήπειρο από το να πετύχει περιφερειακή ηγεμονία που συνιστά το σκαλοπάτι για διεκδίκηση παγκόσμιας πρωτοκαθεδρίας.
Στην Ευρώπη οι ΗΠΑ επανήλθαν ενεργά μέσω του ΔΝΤ και της ελληνικής περίπτωσης όπου έδειξαν να θέλουν να έχουν λόγο στη δημοσιονομική πολιτική της Ε.Ε. Η αμερικανική λογική (γι΄αυτό και στήριξε την Ελλάδα) ήταν ότι η φτωχοποίηση του Ευρωπαϊκού Νότου, καθιστά μια ολόκληρη περιοχή της Ε.Ε., ευάλωτη στην κινεζική και ρωσική επιρροή. Επομένως η αρχιτεκτονική ασφάλειας και η οικονομική προοπτική των αμερικανικών συμφερόντων, υπονομευόταν από τη Γερμανία.
Σήμερα οι ΗΠΑ τελείωσαν μέσα σε μια εβδομάδα την επί 16 χρόνια πολιτική της Μέρκελ, κάτι που καταδεικνύει τα όρια της ισχύος της σημερινής Ευρώπης η οποία σαφώς και έχει θυμώσει για το ότι είναι ο ″μικρός ενδιάμεσος″ ανάμεσα σε ΗΠΑ-Ρωσία-Κίνα και επιθυμεί στρατηγική αυτονομία, όμως για να επιτευχθεί μια τόσο καλή ιδέα χρειάζεται ισχύς.
Τα ρήματα ″θέλω″ και ″μπορώ″ είναι πολύ διαφορετικά στη διεθνή πολιτική. ″Θέλω″ χωρίς ″μπορώ″ είναι ″Θα ήθελα″. Αν μπορείς, μπορείς και να θέλεις.
Αυτό που θα ήθελαν οι ΗΠΑ για να επικεντρωθούν στο Pivot to Asia είναι μια Ε.Ε με αμυντική και εξωτερική πολιτική (που θα συνδέεται και οικονομικά, γι αυτό και κόβουν μαχαίρι τις ειδικές σχέσεις Γερμανίας-Ρωσίας σε βαθμό που απειλείται από τη Γερμανία ο ίδιος ο Σρέντερ με κυρώσεις επειδή εργάζεται στη Rosneft) αλλά όχι αυτονομημένη. Πολλά από τα όπλα της Ευρώπης έχουν αποκτηθεί μέσα από το ΝΑΤΟ. Επομένως χωρίς αμερικανική επιτήρηση, οι ΗΠΑ θα ξαναδούν σύντομα μια Μέρκελ, κάτι που ασφαλώς δεν το θέλουν. Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Σολτς ″φούσκωσε″ και λίγο τα νούμερα, λέγοντας ουσιαστικά στις ΗΠΑ ″αν μας γονατίσετε οικονομικά τότε θα το κάνουμε λαμπόγυαλο στην Ευρώπη″.
Σε κάθε περίπτωση, το Pivot to Asia ξεκινάει από την Ευρώπη καθώς λόγω ΟΒΟR η Κίνα δεν είναι μόνο στην Ασία, αλλά παντού. Για να μπει τάξη, χρειάζεται νέα σχέση ΗΠΑ-ΕΕ-Ρωσίας και η Ευρώπη έχει πλέον ένα θυμό που προέρχεται από το γεγονός ότι οι Αμερικανοί δείχνουν πως ορίζουν τις τύχες της λόγω έλλειψης φυσικών ευρωπαϊκών πόρων, έλλειψης στρατού, κοινής εξωτερικής πολιτικής, πληθυσμιακής γήρανσης και οικονομικής στασιμότητας.
Σε λίγο καιρό θα δούμε πάλι το ΤΤΙΡ (τη ζώνη ελευθέρου εμπορίου μεταξύ ΗΠΑ-ΕΕ) που αυτή τη φορά λόγω της τεράστιας οικονομικής κρίσης που θα μαστίσει την Ευρώπη, οι Βρυξέλλες δε θα την αγνοήσουν τόσο εύκολα.