Η απειλή της ακροδεξιάς στην Αυστρία είναι ακόμη πιο σοβαρή από όσο θέλουμε να πιστεύουμε. Και αποδεικνύεται από το αφιέρωμα της New York Times όπου αποκαλύπτεται η προσπάθεια εμπλοκή της με τις Μυστικές Υπηρεσίες.
Η Sybille Geissler, που για πάνω από 12 χρόνια ηγήθηκε της αντιεξουσιαστικής υπηρεσίας στις Μυστικές Υπηρεσίες της Αυστρίας, πρόσφατα βρέθηκε να καταθέτει στο κοινοβούλιο για το κατά πόσο η ακροδεξιά, που τώρα είναι κυβερνητικός εταίρος στην Αυστρία, προσπάθησε να υπονομεύσει την υπηρεσία της.
Λίγο μετά την ένταξη του ακροδεξιού FPÖ (Κόμμα Ελευθερίας) στην κυβέρνηση, πριν από 17 μήνες, και έχοντας αναλάβει μεταξύ άλλων το νευραλγικό υπουργείο Εσωτερικών, ζήτησε από την Geissler και το αφεντικό της να τους αποκαλύψουν τα ονόματα των πληροφοριοδοτών που είχαν διεισδύσει στην άκρα δεξιά.
Αρνήθηκαν. Όμως λίγες εβδομάδες αργότερα, ένοπλες αστυνομικές δυνάμεις εισέβαλαν στο γραφείο της και πήραν αρχεία ετών που αφορούσαν στο εσωτερικό της χώρας, αλλά και συμμαχικών κρατών.
Οι συνέπειες των κινήσεων αυτών της ακροδεξιάς στην Αυστρία συνεχίζουν να προβληματίζουν στο εσωτερικό, και αποτελούν μιας πρώτης τάξης ευκαιρία για να αποκαλυφθεί τι συμβαίνει όταν η άκρα δεξιά σκαρφαλώνει από το περιθώριο στις θέσεις εξουσίας.
Σε ολόκληρη την Ευρώπη, τα εθνικιστικά και τα ακροδεξιά κόμματα αυξάνουν τη δύναμή τους. Κυριαρχούν στις κυβερνήσεις της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, ενώ στην Αυστρία, την Ιταλία και πιο πρόσφατα στην Εσθονία, αναδείχθηκαν σε κυβερνητικούς εταίροι σε κυβερνήσεις συνεργασίας.
Στη Δανία η ακροδεξιά ασκεί επιρροή στη συντηρητική κυβέρνηση και ακόμη και στη Γερμανία, όπου η άκρα δεξιά παραμένει –για την ώρα- εκτός εξουσίας, έχει αναδειχθεί στο κύριο αντιπολιτευτικό κόμμα στο Κοινοβούλιο και εκπροσωπείται σε κάθε πολιτειακό όργανο.
Όπου οι εθνικιστές έχουν καταφέρει να μπουν στην κυβέρνηση, στοχεύουν σε σημαντικά χαρτοφυλάκια, όπως το υπουργείο Εσωτερικών, όπου μπορούν να ασκήσουν επιρροή σε ζητήματα αστυνόμευσης και –φυσικά- μετανάστευσης.
Στην περίπτωση της Αυστρίας, αυτό σήμαινε υπερβολική εξουσία πάνω στις Μυστικές Υπηρεσίες της χώρας, που μεγάλο μέρος της αποστολής τους ήταν εδώ και καιρό να παρακολουθεί την απειλή των νεοναζί στο Σύνταγμα της χώρας.
«Αυτό που βλέπουμε στην Αυστρία είναι αυτό που έχουμε δει σε διαφορετικές γωνιές της Ευρώπης - μια επίθεση κατά ανεξάρτητων θεσμών, τον διαχωρισμό των εξουσιών και το κράτος δικαίου», λέει ο Yascha Mounk, ειδικός στον λαϊκισμό και ο συγγραφέας του «The People vs. Democracy».
«Το FPÖ απλά πιστεύει ότι οι Μυστικές Υπηρεσίες πρέπει να εξυπηρετούν την κοσμοθεωρία τους και αυτό είναι επικίνδυνο», πρόσθεσε.
Η ημέρα Χ
Στους ακροδεξιούς κύκλους, η ημέρα που οι νεοναζί θα πάρουν την εξουσία με ένα πραξικόπημα, ονομάζεται «Ημέρα X». Για κάποιους, όπως η Geissler, αυτή η ημέρα δεν είναι τόσο απίθανη όσο φαίνεται.
«Πρέπει να ομολογήσω, δεδομένου ότι εργάζομαι πάνω στον ακροδεξιό εξτρεμισμό εδώ και πάρα πολύ καιρό και έχω πολλές πληροφορίες, η πρώτη μου σκέψη ήταν: ”Αυτό είναι, ήρθε η Ημέρα Χ”», είπε κατά την κοινοβουλευτική ακρόαση πέρυσι, περιγράφοντας την έφοδο της αστυνομίας.
Πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών παραδέχονται ότι προσπαθούν να προστατευτούν όχι μόνο από εξωτερικούς εχθρούς, αλλά και από μέλη της κυβέρνησης της χώρας.
Ακόμα και οι Ευρωπαίοι και οι ΗΠΑ, όπως λένε, έχουν αρχίσει να αποκλείουν την Αυστρία από ορισμένες συνεργασίες στον τομέα των Μυστικών Υπηρεσιών, φοβούμενοι της ακροδεξιάς απειλής.
«Σκεφτόμαστε πολύ για το ποιες πληροφορίες θα μοιραστούμε με τους Αυστριακούς μας εταίρους, γιατί δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για το πού θα καταλήξουν αυτές οι πληροφορίες», ανέφερε ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Πληροφοριών σε συνέντευξή του.
Η επίθεση στη Νέα Ζηλανδία
Ανησυχίες που ενισχύθηκαν όταν έγινε γνωστό ότι ο εξτρεμιστής κατηγορούμενος για τη δολοφονία 51 μουσουλμάνων στις επιθέσεις της Νέας Ζηλανδίας, είχε κάνει δωρεά χρημάτων στον Αυστριακό εκπρόσωπο της Generation Identity, μιας κίνησης της ακροδεξιάς νεολαίας.
Ο καγκελάριος της Αυστρίας, Σεμπάστιαν Κουρτς, 32 ετών, έχει υποσχεθεί διεξοδική έρευνα για οποιαδήποτε διασύνδεση, ωστόσο δεν έχουν όλοι πειστεί ότι η κυβέρνησή του μπορεί -ή θέλει- να φέρει εις πέρας αυτή την έρευνα.
Ο Κούρτς συνεργάστηκε κυβερνητικά με το κόμμα της Ελευθερίας το 2017, δίνοντάς του όλα τα υπουργεία που σχετίζονται με την ασφάλεια, το εσωτερικών, το άμυνας και το εξωτερικών.
Οι δεσμοί δε του Κόμματος της Ελευθερίας με ακροδεξιούς εξτρεμιστές, συμπεριλαμβανομένου του Generation Identity, που υπόκειται σε έρευνα από διάφορες ευρωπαϊκές μυστικές υπηρεσίες, είναι καλά τεκμηριωμένες. Η Υπηρεσία Πληροφοριών έχει ήδη συντάξει έναν κατάλογο 374 μελών του κινήματος, συμπεριλαμβανομένων αρκετών ενεργών μελών του Κόμματος της Ελευθερίας.
Μια πρόσφατη έρευνα αποκάλυψε τουλάχιστον 48 πολιτικούς ή στελέχη του Κόμματος της Ελευθερίας να συνδέονται με το Generation Identity.
Αναμφισβήτητα, η ακροδεξιά ρητορική επηρεάζει τις κυβερνητικές επιλογές. Το φθινόπωρο, ο Κουρτς –απροσδόκητα- απέσυρε την υποστήριξη της Αυστρίας στο Σύμφωνο των Ηνωμένων Εθνών για τη μετανάστευση, τη στιγμή που η Generation Identity είχε κάνει έντονη εκστρατεία κατά του συμφώνου.
Ο αμετανόητος Κουρτς
Παρά τη έντονη κριτική που έχει δεχτεί για το γεγονός ότι επέτρεψε στην ακροδεξιά να καταλάβει θέσεις εξουσίας, ο Κουρτς δεν δείχνει να το μετανιώνει.
Απέρριψε τις κατηγορίες ότι η ένοπλη έφοδος στις Μυστικές Υπηρεσίες ήταν πολιτικά υποκινούμενη, παρόλο που μετά από αυτή διέταξε ο διοικητής των Μυστικών Υπηρεσιών να ενημερώνει πλέον απευθείας εκείνον, παρακάμπτοντας των υπουργό Εσωτερικών.
Είπε επίσης ότι οι ισχυρισμοί περί δεσμών του Κόμματος της Ελευθερίας με τη Ρωσία ήταν υπερβολικοί και δήλωσε ευχαριστημένος που το κόμμα έκοψε όλους τους δεσμούς του με την Generation Identity. «Έχω ξεκαθαρίσει σαφώς την κόκκινη γραμμή μου», είπε.
Μόνο τις τελευταίες εβδομάδες, ένας αξιωματούχος του Κόμματος της Ελευθερίας δημοσίευσε ένα ποίημα που εξομοιώνει τους μετανάστες με αρουραίους. Ένας άλλος ζήτησε την απομάκρυνση δημοσιογράφου από τη δημόσια τηλεόραση της Αυστρίας, ο οποίος άσκησε κριτική στην πολιτική του αφίσα που θύμιζε ναζιστική προπαγάνδα.
Τα δικαστήρια της Αυστρίας έχουν ήδη κηρύξει παράνομες τις 9 από τις 10 επιδρομές που έγιναν εκείνη την ημέρα του Φεβρουαρίου στις Μυστικές Υπηρεσίες της χώρας.
Στην έδρα των Μυστικών Υπηρεσιών έχει πλέον τεθεί σε εφαρμογή ένα νέο αυστηρό πρωτόκολλο, σε περίπτωση άλλης επιδρομής, ενώ οι φύλακες έχουν σαφείς εντολές να μην επιτρέψουν ανάλογη προσπάθεια εφόδου και κατασχέσεων αρχείων των Μυστικών Υπηρεσιών.
«Την επόμενη φορά θα είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι», λέει ένας αξιωματούχος. Είναι αυτό αρκετό;