Οι τελευταίες στιγμές του Τζορτζ Φλόιντ στη Γη καταγράφηκαν από τις κάμερες των κινητών όσων βρέθηκαν αυτόπτες μάρτυρες στο σημείο. Ο λευκός αστυνομικός Ντέρεκ Σοβίν για εννέα λεπτά καταπίεζε με το γόνατό του τον ακινητοποιημένο και με χειροπέδες Τζορτζ Φλόιντ, ο οποίος ξαφνικά σταμάτησε να αναπνέει. Η ανθρωποκτονία του 46χρονου μαύρου Αμερικανού από τον λευκό αστυνομικό την 25η Μαΐου πυροδότησε τις τελευταίες δύο εβδομάδες μία σειρά από κάθε λογής αντιδράσεις. Οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας έλαβαν το χαρακτήρα της εξέγερσης, υπενθυμίζοντας ότι ο ρατσισμός κι οι διακρίσεις σιγοβράζουν κι ενυπάρχουν, ακόμη, σε μία διαιρεμένη από τις ταυτότητες κοινωνία.
Η σκηνή όπου ο λευκός αστυνομικός πατάει με το γόνατό του το μαύρο πολίτη φέρει ένα μεγάλο συναισθηματικό βάρος, πέρα από την ωμότητα της εικόνας και του γεγονότος αυτών καθαυτών. Φέρει το ιστορικό αποτύπωμα των φυλετικών διακρίσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής το οποίο αν και παραμένει διηνεκές, στην περίοδο της διακυβέρνησης Τραμπ φαίνεται ότι λαμβάνει εκ νέου υπαρξιακή σημασία.
Το κίνημα του “Black Lives Matter” και του “I can’t breath” επιχειρεί να αναδείξει την καταπίεση που υφίστανται διαχρονικά οι μαύροι, παλεύοντας για ισοτιμία κι ισονομία στο δημόσιο χώρο και στη δημόσια ζωή. Έτσι, μοιραία, η δολοφονία του Φλόιντ από τον Σοβίν, απέκτησε ένα υπερβατικό του γεγονότος φορτίο. Έγινε, δηλαδή, η δολοφονία ενός μαύρου, από έναν λευκό. Η ωμή βία που ασκεί ο Σοβίν ως λευκός αστυνομικός, εκπρόσωπος του κράτους, ως θύτης, καταπιέζοντας με το γόνατο τον ικέτη, πλέον, Φλόιντ, μαύρο, πολίτη κι εν τέλει, θύμα, παραπέμπει σε έναν ακραίο πρωτογονισμό που θυμίζει ιστορικά τραύματα του παρελθόντος.
Η φυσική εξόντωση του άλλου, η απανθρωποποίηση κι αποκτήνωση του ενεργούντος θύτη σε μία στιγμή ακραίου παραλογισμού, στην οποία παρίστανται κι άλλοι ένστολοι ως αμέτοχοι – συμμέτοχοι του εγκλήματος, δημιουργεί ένα τετελεσμένο που θα αφήσει ένα νέο τραυματικό αποτύπωμα στην ανθρώπινη κοινωνία. Καθώς σε όλο τον κόσμο γίναμε κι εμείς αυτόπτες μάρτυρες των τελευταίων στιγμών ενός ανθρώπου. Άλλοι ταυτίστηκαν με το θύμα κι άλλοι με το θύτη. Κανείς δε μπορεί να πει ότι δε ξέρει. Μία πράξη με βαρύ ρατσιστικό αποτύπωμα, ένα πολιτισμικό σοκ για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον υπόλοιπο κόσμο που υπενθύμισε ότι η μάχη ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις πρέπει να είναι συνεχής κι ανένδοτη.
Ο δρόμος προς την εξάλειψη των διακρίσεων και κατ’ επέκταση προς την ατομική ελευθερία δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Τα μέσα επίτευξης του σκοπού κι η προσέγγιση θα καθορίσουν, εν πολλοίς, το αν θα ομοιάσουμε στο “τέρας” της βίας ή αν θα διαφοροποιηθούμε από αυτό. Πρόκειται για ένα πάγιο ερώτημα που ενυπάρχει σε κάθε ιστορικό κίνημα διεκδίκησης ατομικών δικαιωμάτων. Αυτή η απόφαση είναι καθοριστική για τη φύση και την εξέλιξη των αιτημάτων. Στη δεκαετία του ’60 το αφροαμερικανικό κίνημα διεκδικώντας τα πολιτικά του δικαιώματα κλήθηκε να επιλέξει μεταξύ δύο ιστορικών προσεγγίσεων: αυτή του Martin Luther King Jr που καλούσε σε μία καθολική, ειρηνική και μη βίαιη διαμαρτυρία κι αυτή του Malcolm X που έδινε νομιμοποίηση στη βία ως ανταπάντηση στην αδικία. Η βία ως εργαλείο αντίδρασης του αδικημένου θέτει σε κίνδυνο τα δίκαια αιτήματα της ατομικής ελευθερίας. Είναι μία άβυσσος στη δίνη της οποίας καταστρέφεται η ανθρώπινη υπόσταση. Εκεί όπου επικρατεί ο νόμος και το δίκαιο του ισχυρού. Εκεί όπου το ζήτημα είναι η κυριαρχία κι όχι η ισομερής κατανομή του χώρου για να αναπνέουμε και να ζούμε όλοι μαζί αρμονικά. Η βία είναι ατελέσφορη και δεν οδηγεί παρά μόνο στην καταστροφή. Το ζητούμενο στην εξάλειψη των διακρίσεων είναι η εμπέδωση του κουλτούρας του αλληλοσεβασμού. Η ανάδειξη της διαφορετικότητας ως στοιχείο κοινωνικού πλουραλισμού.
Οι ταυτότητες αποτελούν διαχρονικά πεδίο σύγκρουσης κι έντασης. Η αίγλη της οκταετίας του Ομπάμα, του πρώτου αφροαμερικανού Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών υποχώρησε αισθητά κατά την περίοδο της διακυβέρνησης του Τραμπ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά κι όλος ο κόσμος που αλληλεπιδρά με αυτές, αντιλαμβάνονται τους κραδασμούς και τον αντίκτυπο μίας αλλοπρόσαλλης αντιπολιτικής φιγούρας που καταλαμβάνει μία κορυφαία θέση ισχύος. Οι τραγελαφικές αντιδράσεις τόσο στην υγειονομική κρίση της πανδημίας που κόστισε το θάνατο σε πάνω από 110.000 ανθρώπους, όσο και στην ανθρωποκτονία του Τζορτζ Φλόιντ, που απειλεί να βυθίσει μία ολόκληρη χώρα στη δίνη της βίας και του χάους, καταδεικνύουν την αναγκαιότητα μίας ολοκληρωτικής του ήττας στις επικείμενες προεδρικές εκλογές του ερχόμενου Νοεμβρίου.
Το ζητούμενο δεν είναι η ήττα του αρχηγού του Ρεπουμπλικανικού κόμματος. Είναι πολύ περισσότερο η ήττα του τραμπισμού: του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας, της βίας και του χάους, της παράνοιας και του πολιτικού αμοραλισμού.