Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει επαναφέρει στο προσκήνιο έντονα την απειλή ενός πυρηνικού πολέμου μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ- και δεν είναι τυχαίο που πρόσφατα το «Ρολόι της Αποκάλυψης» βρέθηκε πιο κοντά από ποτέ στα «μεσάνυχτα» του Αρμαγεδδώνα. Σε αυτό το πλαίσιο, αίσθηση προκάλεσε πρόσφατη επιστημονική έρευνα του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, με θέμα την προστασία από ενδεχόμενη πυρηνική έκρηξη.
Με αφορμή τη συγκεκριμένη έρευνα, η HuffPost Greece απευθύνθηκε στον έναν εκ των συντελεστών της, τον καθηγητή Δημήτρη Δρικάκη του Πανεπιστημίου Λευκωσίας- αντιπρόεδρο Global Partnerships, εκτελεστικό διευθυντή Έρευνας και Καινοτομίας και πρόεδρο του IAS (Institute for Advanced Modelling and Simulation), καθώς και του Defence and Security Research Institute. Μεταξύ άλλων, ο καθηγητής Δρικάκης ερωτήθηκε και για την έκταση της πυρηνικής απειλής για τις πόλεις της Ελλάδας και της Κύπρου- υπενθυμίζεται εξάλλου πως η χώρα μας είναι μέλος του ΝΑΤΟ και στο παρελθόν είχαν φιλοξενηθεί στο έδαφός της πυρηνικά όπλα των ΗΠΑ (στη βάση του Αράξου). Επίσης, αναπόφευκτα προκαλεί ανησυχία για το μέλλον το πυρηνικό πρόγραμμα της Τουρκίας, δεδομένων της επιθετικότητας και των φιλοδοξιών της Άγκυρας για ηγετικό ρόλο στην περιοχή.
HuffPost Greece: Πώς καταλήξατε στην ιδέα για τη συγκεκριμένη έρευνα;
Καθηγητής Δ. Δρικάκης: Δεν υπάρχουν επιστημονικές έρευνες η πληροφορίες σχετικά με την επίδραση ωστικών κυμάτων από πυρηνική έκρηξη σε ανθρώπους μέσα σε κτίρια τα οποία βρίσκονται σε κάποια απόσταση από το επίκεντρο της έκρηξης και δεν έχουν καταρρεύσει.
Τα ευρήματα της εργασίας είναι ότι η δύναμη το ανέμου πίσω από το ωστικό κύμα μπορεί να είναι μέχρι και 18 φορές το βάρους ενός ανθρώπου ανάλογα με τη δύναμη της έκρηξης και την απόσταση από το επίκεντρο. Επίσης δείξαμε ότι υπάρχουν σημεία μέσα σε έναν εσωτερικό χώρο που μπορεί κάποιος να προφυλαχθεί, όπως σε δωμάτια χωρίς η με περιορισμένα ανοίγματα (παράθυρα, πόρτες), και γωνίες σε δωμάτια και διαδρόμους.
Πόσο πιθανό θεωρείτε το ενδεχόμενο ενός πυρηνικού πολέμου αυτή τη στιγμή;
Η ρητορική από ηγέτες χωρών και άλλους παράγοντες καταδεικνύει ότι ο κίνδυνος είναι υπαρκτός όσο ποτέ άλλοτε. Είναι κάτι το οποίο όλοι το απεύχονται, αλλά δυστυχώς δε μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο ενός περιορισμένου η εκτεταμένου πυρηνικού πολέμου.
Με βάση διαθέσιμα στοιχεία και εκτιμήσεις από πλευράς σας, θα μπορούσαν ελληνικές και κυπριακές πόλεις να γίνουν άμεσοι στόχοι πυρηνικής επίθεσης; Αν ναι, με τι όπλα θα γινόταν κάτι τέτοιο;
Με τις δεδομένες γεωπολιτικές συγκυρίες, τον πόλεμο εν εξελίξει στην Ουκρανία και τις χώρες που προΐστανται σε αυτόν, θεωρώ ότι η Ελλάδα και η Κύπρος δε θα είναι ο πρώτος στόχος. Όμως σε γενίκευση ενός τέτοιου πολέμου όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ θα είναι σε κίνδυνο. Μη ξεχνάμε ότι ένας πυρηνικός πόλεμος δε γνωρίζει σύνορα αφού η ραδιενέργεια θα επεκταθεί σε μεγάλες αποστάσεις.
Ας πιάσουμε το τουρκικό πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας: Θεωρείτε πιθανό να συνοδευτεί από πρόγραμμα πυρηνικών όπλων; Αν ναι, ποιο είναι το χρονικό διάστημα που θα χρειαζόταν για τη δημιουργία πυρηνικού όπλου από την Τουρκία, και για τι κατηγορίας και ισχύος όπλα θα μιλούσαμε;
Από τη στιγμή που μία χώρα ξεκινάει ένα πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας αποκτά τις τεχνολογικές γνώσεις και υποδομές για τη δημιουργία πυρηνικού όπλου. Η χρήση ενός πυρηνικού όπλου απαιτεί ένα πύραυλο που θα μεταφέρει τη πυρηνική κεφαλή. Ακόμη και εάν ένα τέτοιο σύστημα δεν έχει τελειοποιηθεί από μια χώρα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και να προκαλέσει σοβαρές καταστροφές. Ο κίνδυνος επομένως είναι υπαρκτός και πρέπει να τον λάβουμε πολύ σοβαρά υπόψη. Η ερώτηση δεν είναι σε πόσο χρόνο μια χώρα θα τελειοποιήσει ένα ατομικό όπλο αλλά πόσο γρήγορα μπορεί να έχει δημιουργήσει ένα έστω και ατελές ατομικό όπλο το οποίο μπορεί να προκαλέσει μεγάλη καταστροφή.
Υπάρχει σενάριο στο οποίο η πρώτη χρήση πυρηνικού όπλου μπορεί να αποδειχθεί κερδοφόρα για αυτόν που θα την κάνει;
Το πρώτο χτύπημα δε θα ωφελούσε κανένα. Όλες οι μεγάλες δυνάμεις έχουν πυρηνικά όπλα και επομένως όλες θα τα χρησιμοποιήσουν εάν μία από τις άλλες χώρες το επιχειρήσει πρώτη.
Αν μια μεγάλη σημερινή πόλη χτυπηθεί από ένα στρατηγικό πυρηνικό όπλο, αυτό θα σήμαινε το τέλος της λόγω καταστροφής και ραδιενέργειας ή θα μπορούσε να παραμείνει κατοικήσιμη;
Η καταστροφή εξαρτάται από το μέγεθος του πυρηνικού όπλου. Η διασπορά ραδιενέργειας όμως θα είναι προς όλες τις κατευθύνσεις και είναι πολύ πιθανόν να καταστεί μια μεγάλη περιοχή η και ολόκληρη η πόλη μη κατοικήσιμη.