Σε πλήρη αποδόμηση του ελαφρυντικού του «σύννομου βίου», όπως αυτό θεσπίστηκε στον Ποινικό Κώδικα του 2019 και χορηγήθηκε π.χ στην περίπτωση του ειδικού φρουρού Επαμεινώνδα Κορκονέα , μειώνοντας την ποινή του από ισόβια σε κάθειρξη 13 ετών για τη δολοφονία του 15χρονου Αλ. Γρηγορόπουλου , προχώρησε το Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου υπό την προεδρία της προέδρου του Μαρίας Γεωργίου και με εισήγηση του εισαγγελέα του, Βασ. Πλιώτα.
Όπως προκύπτει από το σκεπτικό της απόφασης (όπως δημοσιεύθηκε στο dikastis.blogspot.com) η απόφαση αυτή, έχει εξαιρετικά σημαντική νομολογιακή αξία, δεδομένου ότι αλλάζει πλήρως, εκ νέου, τον τρόπο χορήγησης του ελαφρυντικού στην ποινική δίκη, αλλάζει και τα δεδομένα για τον μοναδικό τρόπο που έχει ένας κρατούμενος να σπάσει τα ισόβια όταν αυτά προβλέπονται ως μοναδική ποινή για ένα αδίκημα: Την χορήγηση του πιο διαδεδομένου ελαφρυντικού.
Το συγκεκριμένο ελαφρυντικό ως (στον προ του 2019 ποινικό κώδικα) πρότερος έντιμος βίος, νόμιμος βίος ή τελικά σύννομος βίος στον Κώδικα του 2019 αποτελεί επι της ουσίας την «ιστορική» διαδρομή της «ευκαιρίας» των κατηγορουμένων να σπάσουν τα ισόβια, όταν αυτά προβλέπονται ως μοναδική ποινή.
Δύσκολο
Η απόφαση δυσκολεύει τη χορήγησή του, ή τέλος πάντων βάζει και πάλι τους δικαστές σε πρώτο πλάνο, θέτοντας και άλλα κριτήρια πλην της καταδίκης για αδίκήματα που «μαυρίζουν» το ποινικό μητρώο.
Άποψη που – κατά πολλούς δικηγόρους υπερασπιστές- είναι εξαιρετικά δυσμενής μεταβολή για τα δικαιώματα των κατηγορουμένων αφού βαραίνουν και πάλι στη ζυγαριά μη αντικειμενικά κριτήρια:
«…Έτσι ο σύννομος βίος δεν ταυτίζεται με το λευκό ποινικό μητρώο αλλά με την από πεποίθηση – υποταγή στη νομιμότητα ως προς όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητάς του, κατάσταση που δεν εξασφαλίζεται με την ανυπαρξία καταδίκης του για αξιόποινη πράξη. Άλλωστε το μεν η παραβίαση των νόμων δεν θεμελιώνει πάντοτε αξιόποινη πράξη το δε πολλάκις αξιόποινες πράξεις παραμένουν στην αφάνεια. Συνακόλουθα αν κάποιος παραβιάζει ή δεν σέβεται, αστικούς κανόνες η συνδρομή στο πρόσωπό του της εν λόγω ελαφρυντικής περίστασης δεν έχει έρεισμα στο νόμο, το δε λευκό ποινικό μητρώο απλά συνεκτιμάται από το Δικαστήριο στα πλαίσια που ορίζονται από τις διατάξεις των άρθρων 177 και 178 Κ.Π.Δ. για τον σχηματισμό της δικανικής του κρίσης για την ύπαρξη του σύννομου βίου προκειμένου ν’ αποφανθεί επί του αυτοτελούς αυτού ισχυρισμού..», αναφέρει ο Άρειος Πάγος.
Ισορροπία
«…Έτσι η περί ποινής κρίση του Δικαστηρίου δεν πρέπει να υπερβαίνει τα ακραία όρια της διακριτικής του ευχέρειας αλλά επιβάλλεται να τηρεί μια δίκαιη ισορροπία μεταξύ αξιόποινης πράξης και ποινής για σωφρονισμό του δράστη (ειδική πρόληψη) και να συμβάλλει στη σταθερότητα και ειρήνευση τής κοινωνικής ζωής με την παροχή τους πολίτες της επιβεβαίωσης ότι καλώς πράττουν όταν συμπεριφέρονται συννόμως (θετική γενική πρόληψη),με παράλληλη ικανοποίηση του κοινού περί δικαίου αισθήματος του κοινωνικού συνόλου. Με άλλα λόγια η ποινή επιβάλλεται χάριν της πρόληψης όχι όμως πέραν ή κάτω των ορίων που χαράσσει η ιδέα της Δικαιοσύνης».
Πηγή: dikastiko.gr