Έχω κι άλλες φορές αρθρογραφήσει στο παρελθόν ”συνηγορώντας” υπέρ των μαθητικών παρελάσεων. Και μάλιστα σε περιόδους που η σχετική αντιπαράθεση για την σκοπιμότητά τους είχε οξυνθεί από συγκεκριμένους κύκλους, που χαρακτηρίζουν τον θεσμό αναχρονιστικό, μιλιταριστικό, φασιστικό και άλλα ηχηρά παρόμοια αγνοώντας συνειδητά τη σπουδαιότητα των συλλογικών αναπαραστάσεων και αρνούμενοι να παραδεχτούν την αξία της εθνικής μνήμης, ειδικά σε μία χώρα όπως η Ελλάδα όπου η διατήρησή της αποτελεί όρο της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας της.
Ο χρόνος που μεσολάβησε έδειξε ότι ο θεσμός συνεχίζει γιατί απλούστατα τις παρελάσεις τις θέλει ο κόσμος, ο απλός λαός, όπως λέμε, στη μεγάλη του πλειοψηφία. Παρότι, η συμμετοχή είναι εθελοντική και οι παρελάσεις γίνονται σε μέρα αργίας, μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί συμμετέχουν με προθυμία.
Ο κόσμος σε όλη την Ελλάδα συρρέει να καμαρώσει και να χειροκροτήσει τα παιδιά του, πολλοί δακρύζουν, τα ίδια νιώθουν όμορφα και άγχονται να παρελάσουν σωστά, οι σημαιοστολισμένοι δρόμοι γεμίζουν ανθρώπους όλων των ηλικιών που άλλος λιγότερο άλλος περισσότερο αισθάνεται εθνική περηφάνια με το νεανικό σφρίγος, τους ήχους των εμβατηρίων, που γίνονται ακόμη πιο ζωηρά αν υπάρχει φιλαρμονική και, κυρίως με το νόημα της επετείου. Είναι, με λίγα λόγια, μια μέρα πραγματικής εορτής και εθνικής ανάτασης. Και μόνο για λόγους δημοκρατίας, λοιπόν, εφόσον οι παρελάσεις είναι πλειοψηφικά αποδεχτές και μάλιστα χαρμόσυνα ευπρόσδεκτες, καλώς συνεχίζουν και γίνονται.
Αδυνατώ πραγματικά να σκεφτώ άλλη περίσταση, εκτός από τις επίσης λαοφιλείς θρησκευτικές τελετουργίες, ιδίως της Μεγάλης Εβδομάδας, του Δεκαπενταύγουστου και των τοπικών πανηγυριών που ο κόσμος συγκεντρώνεται και συμμετέχει πάνδημα και εορταστικά. Θα συμμετείχε άραγε τόσος κόσμος, θα έρχονταν σε μέρα αργίας τόσοι μαθητές να συμμετάσχουν σε μία …επιστημονική ομιλία ή συνέδριο για την 28η Οκτωβρίου, που κι αυτά ευπρόσδεκτα είναι, όπως αντιπροτείνουν οι …παρελασομάχοι;
Οι παρελάσεις αναπαριστούν συλλογικά την «Πορεία προς το μέτωπο» όπου, όπως την απαθανάτισε ο Οδυσσέας Ελύτης, συναντώνται συμβολικά αι γενεαί πάσαι των Ελλήνων που αντιμετώπισαν με ηρωισμό και αυταπάρνηση την εχθρική επιβουλή και υπερασπίστηκαν από τον Μαραθώνα ως την Κύπρο το 1974 την αξιοπρέπεια, την ελευθερία και την εθνική ακεραιότητα της χώρας, είτε νίκησαν είτε ηττήθηκαν.
Όσοι δε ενοχλούνται από την ομοιομορφία και τη συντονισμένη κίνηση των μαθητικών σχηματισμών, ας αναλογιστούν ότι αυτές μόνο πρόσκαιρα καταργούν το υπερενισχυμένο «εγώ» του σύγχρονου ατόμου, ασκώντας το στην πειθαρχία της συλλογικής κίνησης, (που όταν γίνεται στο … πιλάτες είναι καλό, η μισή ώρα της παρέλασης κάνει «μιλιταριστική» τη νεολαία).
Με την ευκαιρία, να επισημάνω ότι ουδείς διανοείται για τον ίδιο λόγο, του μιλιταρισμού, της ομοιομορφίας κτλ να θέσει ζήτημα κατάργησης των φιλαρμονικών και των λαϊκών μπαντών με χάλκινα όργανα που έχουν επίσης στρατιωτική προέλευση. Ειδικά αυτές της Μακεδονίας έλκουν την καταγωγή τους από τις στρατιωτικές μπάντες των ξένων στρατιωτικών σωμάτων του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που έδρευαν στην περιοχή.
Ας αναλογιστούμε επίσης ότι εάν ίσχυε η θεωρία πως οι παρελάσεις καλλιεργούν τον εθνικισμό, τον μιλιταρισμό και εν τέλει τον φασισμό, τότε δε θα είχαμε ούτε το έπος του ’40 (ο ...εκφασισμένος λαός και κυρίως η νεολαία της ΕΟΝ θα ζητούσε συμμαχία με τον Άξονα κι όχι αντίσταση σ′ αυτόν), ούτε Εθνική Αντίσταση ούτε ΕΠΟΝ στη διάρκεια της Κατοχής. Το ίδιο και στη Δικτατορία, με τα τόσα πατριδοκάπηλα ταρατατζούμ της Χούντας, ούτε Πολυτεχνείο ούτε την κυριαρχία της αριστεράς στο ιδεολογικό πεδίο θα είχαμε μεταπολιτευτικά. Θα ήμασταν όλοι μιλιταριστές και εθνικόφρονες, όπως το εννοούσε η Χούντα. Μάλλον λοιπόν δεν επαληθεύεται από την πραγματικότητα η θεωρία ότι οι παρελάσεις καλλιεργούν τη φασιστική ιδεολογία.
Έτσι, ας συνεχιστούν για όσο ο ελληνικός λαός το επιθυμεί και το προσμένει με ανυπομονησία, οι μαθητικές παρελάσεις και ούτε το πολίτευμα, ούτε η συνείδηση της νέας, κάθε φορά, γενιάς κινδυνεύει από αυτές. Αντίθετα, η κατάργησή τους θα στερούσε τον πάνδημο χαρακτήρα του εορτασμού των εθνικών επετείων, αυτό που πραγματικά ενοχλεί και αποστρέφεται η μικρή εκείνη μερίδα που εμμένει στην ξεπερασμένη από την ίδια τη ζωή κατάργησή τους. Θα στερούσε την ίδια την ουσία της εθνικής επετείου ως παλλαϊκής υπόθεσης, αφήνοντάς την αποστεωμένη, άνευρη, μια τυπική και μόνο υποχρέωση, χωρίς καμία συγκίνηση, κανέναν παλμό και ανάταση.