Μία ημέρα μετά τη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, τον επανεξοπλισμό της και την υποστήριξη της Ουκρανίας, η ηγεσία της ΕΕ ενημέρωσε σήμερα την Τουρκία για τα αποτελέσματα των συζητήσεων, αποδεικνύοντας ότι επιφυλάσσει σημαντικό ρόλο στη στρατηγική της για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
Ενημερώσαμε για το χθεσινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ορόσημο.
Με το σχέδιό μας REARM Europe, ενισχύουμε την άμυνα. Για την υπεράσπιση των ανθρώπων, των εδαφών και των περιουσιακών μας στοιχείων. Και για τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια της γενναίας γειτονικής μας Ουκρανίας. Αναφέρει η πρόεδρος της Κομισιόν με ανάρτησή της στο Χ έχοντας τις σημαίες των κρατών που συμμετείχαν στη συνάντηση
Η ΕΕ βάζει την Τουρκία στο παιχνίδι της Άμυνας;
Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο σήμερα το πρωί ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, μαζί με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, παρουσία της Ύπατης Εκπροσώπου Κάγια Κάλλας, πραγματοποίησαν τηλεδιάσκεψη με τους ηγέτες του Ηνωμένου Βασιλείου, της Τουρκίας, του Καναδά, της Νορβηγίας και της Ισλανδίας, προκειμένου να τους ενημερώσουν για τα αποτελέσματα του χθεσινού έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως αναφέρει η ίδια πηγή τόνισαν ιδιαίτερα τη σημασία της συνεργασίας με τους ομοϊδεάτες εταίρους του ΝΑΤΟ, τόσο όσον αφορά τη στήριξη της Ουκρανίας και τη διασφάλιση μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης, όσο και όσον αφορά την ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα.
Ο Πρόεδρος Κόστα ανέπτυξε τα συμπεράσματα Συμβουλίου σχετικά με την Ουκρανία, ενώ η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν επικεντρώθηκε στα σημεία που σχετίζονται με την άμυνα, συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων για την αύξηση των αμυντικών δαπανών και την ανάπτυξη νέων συστημάτων αεράμυνας.
Ο ευρωπαίος αξιωματούχος χαρακτηρίζει, μετά την αναφορά για τα νέα συστήμα αεράμυνας και την αύξηση των αμυντικών δαπανών, τους συμμετέχοντες ως χώρες - εταίρους.
«Οι συμμετέχουσες χώρες-εταίροι χαιρέτισαν την πρωτοβουλία αυτή, υπογραμμίζοντας τη σημασία του στενού συντονισμού μεταξύ των εταίρων».
Ο Κόστα επιμένει στο φλέρτ με την Τουρκία
«Συνεχάρησαν την ΕΕ για τις βασικές αποφάσεις που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια της EUCO, οι οποίες περιλαμβάνουν τη δέσμευση για παροχή 30,6 δισ. ευρώ στην Ουκρανία το 2025 και την αύξηση των αμυντικών δαπανών έως 800 δισ. ευρώ. Εξέφρασαν την αποφασιστικότητά τους να συμβάλουν στις κοινές προσπάθειες για τη στήριξη της Ουκρανίας, καθώς και για την ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της άμυνας» ενημέρωσε ο αξιωματούχος και πρόσθεσε ότι τα κράτη που συμμετείχαν στη σημερινή συνάντηση «τονίζουν επίσης τη σημασία του ΝΑΤΟ και την ανάγκη στενής συμπληρωματικότητας όλων των εργασιών».
Ο Πρόεδρος Κόστα δεσμεύτηκε για τη συνέχιση αυτού του χρήσιμου συντονισμού, επιβεβαιώνοντας την πρόθεση της ΕΕ να διατηρήσει ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με εταίρους όπως η Τουρκία, αναγνωρίζοντας τη στρατηγική τους σημασία για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ουκρανία.
Ερντογάν: Η Τουρκία και η ΕΕ θα πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους
«Η Τουρκία και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους στον σχεδιασμό της ευρωπαϊκής ασφάλειας» δήλωσε ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά τη συνάντηση, σύμφωνα με τουρκικά μέσα ενημέρωσης, καλώντας τις Βρυξέλλες να άρουν τους περιορισμούς που επιβάλλουν στη συμμετοχή της Άγκυρας στα όργανα άμυνας και ασφάλειας της ΕΕ.
Παίζει και το χαρτί των ΗΠΑ
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, ο Ερντογάν, παίζοντας σε όλα τα ταμπλό έφερε και τον παράγοντα ΗΠΑ λέγοντας: «Πιστεύουμε ότι ο σχεδιασμός όλων των βημάτων για την ευρωπαϊκή ασφάλεια από κοινού με την Τουρκία θα είναι προς το αμοιβαίο συμφέρον μας. Είναι επίσης σημαντικό να λάβουμε ισχυρή υποστήριξη από τον σύμμαχό μας, τις ΗΠΑ, και να διατηρήσουμε τον μέγιστο διατλαντικό δεσμό σε όλες αυτές τις προσπάθειες”, δήλωσε ο Ερντογάν.
Θέλει να μπει στα αμυντικά προγράμματα της ΕΕ
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σύμφωνα με το Anadolu, κατά τη διάρκεια της συνάντησης τόνισε την υποστήριξη της Τουρκίας προς την Ουκρανία μέσω της αμυντικής της βιομηχανίας και των συνεισφορών του ιδιωτικού της τομέα «ο οποίος δεν έχει εγκαταλείψει τη χώρα παρά τις συνθήκες πολέμου».
«Πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τον αποκλεισμό μας από τα προγράμματα προμήθειας αμυντικών προϊόντων και ανασυγκρότησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης» είπε και πρόσθεσε «Είναι απαραίτητο η ΕΕ να τροποποιήσει αυτή τη στάση, καθώς πρόκειται για ζήτημα κοινών συμφερόντων μας. Ας μην ξεχνάμε ότι η ευρωπαϊκή ασφάλεια δεν αφορά μόνο τα κράτη-μέλη της Ένωσης· είναι ένα ζήτημα που αφορά όλους τους ευρωπαίους συμμάχους»΄.
Επιπλέον υπογράμμισε την υψηλή ικανότητα της αμυντικής βιομηχανίας της Τουρκίας και την προηγμένη τεχνολογία που αυτή έχει και σημείωσε την ετοιμότητα της Τουρκίας να συμβάλει στον αμυντικό τομέα της Ενωσης.
«Πιστεύω ότι το πρόγραμμα της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας εντός της Ένωσης θα πρέπει να είναι ανοικτό σε όλους τους Ευρωπαίους συμμάχους είπε και ζήτησε να συμπεριληφθεί η Τουρκία σε ευρωπαϊκούς μηχανισμούς όπως ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός για την Ειρήνη (πρόκειται για έναν μηχανισμό που αποσκοπεί στην ενίσχυση της ικανότητας της ΕΕ να προλαμβάνει συγκρούσεις, να οικοδομεί και να διατηρεί την ειρήνη και να ενισχύει τη διεθνή ασφάλεια και σταθερότητα), ο οποίος αυτή την περίοδο, επικεντρώνεται στην Ουκρανία.
Θέλει και ένταξη
«Διατηρούμε το στόχο μας για πλήρη συμμετοχή. Αναμένουμε από την ΕΕ να υιοθετήσει μια στρατηγική και οραματική στάση και να αναζωογονήσει τις ενταξιακές μας διαπραγματεύσεις. Ελπίζω ότι σύντομα θα πραγματοποιήσουμε τις συναντήσεις μας σε υψηλό επίπεδο», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος.
Προβληματίζουν τα χαμόγελα της ΕΕ
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, μέσω ανάρτησης του στο X, υπογράμμισε τη ζωτική σημασία της συνεργασίας με εταίρους του ΝΑΤΟ, όπως ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε μια τηλεδιάσκεψη που περιλάμβανε ηγέτες όπως ο Βρετανός Πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, ο Νορβηγός Πρωθυπουργός Γιούνας Γκαρ Στόρε, ο Πρωθυπουργός της Ισλανδίας και ο Καναδός Πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό.
Η συμμετοχή του Ερντογάν στην τηλεδιάσκεψη, σε συνδυασμό με τις αναφορές του Κόστα στις αποφάσεις της χθεσινής συνόδου κορυφής – όπου υπήρξε ομοφωνία μεταξύ των 27 για ενίσχυση της ευρωπαϊκης άμυνας και κατ΄επέκταση της αμυντικής βιομηχανίας, αλλά και στη συνάντηση με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, καταδεικνύει την πρόθεση της ΕΕ να αξιοποιήσει τη στρατηγική σημασία της Τουρκίας, παρά τις προηγούμενες διπλωματικές εντάσεις, αλλά και τις ενστάσεις όπως αυτές διατυπώθηκαν χθες από τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη.
Στην ανάρτηση του ο Κόστα, που συνοδεύεται από φωτογραφία της τηλεδιάσκεψης με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και την Κάγια Κάλλας, να χαμογελούν κατά την ενημέρωση των ηγετών των τρίτων κρατών, προβληματίζει για την πορεία που παίρνει η Ένωση προκειμένου να διαφυλάξει τα ζωτικά της συμφέροντα και ακόμη περισσότερο για το πως οι σχέσεις με την Τουρκία μπορούν να υπονομεύσουν τα ελληνικά συμφέροντα.
Η πόρτα ανοίγει στις συνόδους
Οι προβληματισμοί για μια «είσοδο από το παράθυρο» της Τουρκίας στον μηχανισμό για την άμυνα της Ευρώπης, όπου προβλέπεται και διάθεση σημαντικών κονδυλίων (800 δισ. ευρώ) για εξοπλιστικά προγράμματα, εντείνονται και από τις δηλώσεις που με έμφαση επαναλαμβάνουν ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν όπως και ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, ότι πλέον δεν νοείται ευρωπαϊκή άμυνα χωρίς την Τουρκία.
Όπως φαίνεται η πρόσφατη πρόσκληση της Τουρκίας, από τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ, στη σύνοδο του Λονδίνου, όπου η Ελλάδα δεν προσκλήθηκε, συζητήθηκε η σύσταση μιας συμμαχίας των προθύμων που θα εγγυηθεί την ασφάλεια της μεταπολεμικής Ουκρανίας. Αυτός λένε αναλυτές είναι ένας τρόπος να παρακαμφθούν οι όποιες αντιδράσεις αφού την πρωτοβουλία την αναλαμβάνει ένα μη μέλος της ΕΕ.
Όμως είχε προηγηθεί μια ακόμη σύνοδος Ευρωπαίων ηγετών την οποία είχε συγκαλέσει ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν, όπου και πάλι η Ελλάδα δεν είχε προσκληθεί.
Η συνέχεια αυτών των δύο συνόδων θα δοθεί στη συνάντηση των αρχηγών του στρατού (ΓΕΕΘΑ) των κρατών μελών στις 11 Μαρτίου στο Παρίσι. Σύμφωνα με πηγές στο Παρίσι έχει λάβει πρόσκληση για να συμμετέχει και ο Τούρκος ΓΕΕΘΑ, ενώ όσον αφορά την ελληνική παρουσία, πηγές αναφέρουν ότι υπάρχει πρόσκληση αλλά θα πρέπει να υπάρξει πολιτική εντολή για ένα τέτοιο ταξίδι από ελληνικής πλευράς.
Σημειώνεται ότι τόσο η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η Υπατη Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Διπλωματίας Κάγια Κάλας ένα από τα πρώτα ταξίδια που έκαναν στο εξωτερικό με το που ανέλαβαν τα χαρτοφυλάκιά τους ήταν στην Τουρκία αποκαλώντας την Τουρκία σημαντικό γεωπολιτικό παίχτη και εταίρο. Πιο πρόσφατες οι δηλώσεις του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίο, λίγες ημέρες πριν στη σύνοδο του Λονδίνου ο οποίος έπειτα από τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ερντογάν χαρακτήρισε την Τουρκία «παγκόσμιο παράγοντα».
Μόνο η Κύπρος αντιδρά;
Άρα είναι εύλογοι οι προβληματισμοί του Κύπριου προέδρου για τη συμμετοχή της Τουρκίας σε συνόδους ευρωπαϊκών χωρών με τρίτες χώρες τονίζοντας «οι σύνοδοι με τη συμμετοχή μόνο κάποιων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν συμβάλλουν προς την ενότητα που πρέπει να δείχνουμε».
Μάλιστα ο κ. Χριστοδουλίδης υπενθύμισε στους υπόλοιπους Ευρωπαίους ηγέτες, κατά τη χθεσινή έκτακτη σύνοδο στις Βρυξέλλες, το γεγονός «η Τουρκία είναι η χώρα η οποία παραβιάζει συνεχώς τις ευρωπαϊκές κυρώσεις εναντίον της Ρωσικής Ομοσπονδίας» και «εκμεταλλεύεται προς δικό της όφελος τις ευρωπαϊκές κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας». Υπάρχουν είπε επίσημες ευρωπαϊκές εκθέσεις επί του συγκεκριμένου ζητήματος.
Ακόμη πιο σημαντικό διερωτήθηκε πώς «μία χώρα η οποία κατέχει παράνομα ευρωπαϊκό έδαφος, πώς μπορεί να διαδραματίσει τον οποιοδήποτε ρόλο σε θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων».
Τους προβληματισμούς του σύμφωνα με κυπριακές πηγές φαίνεται να συμφώνησε και ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Ωστόσο αποδεικνύεται ότι οι εκκλήσεις τους είναι φωνή βοώντος εν τη ερήμω στην ευρωπαϊκή ηγεσία.
Την ίδια ώρα ο κύριος σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν Ακίφ Τσαγκατάι Κιλίτς, μιλώντας στο ειδησεογραφικό κανάλι CNN Turk, όπως μεταδίδει η Turkish Daily News ανέφερε ότι οι παγκόσμιες και περιφερειακές δυναμικές αλλάζουν υπέρ της Τουρκίας, ιδιαίτερα στον τομέα της αμυντικής συνεργασίας,προσθέτοντας ότι πολλές διεθνείς εταιρείες και υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων, που προηγουμένως απέφευγαν τη συνεργασία με την αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας, αναζητούν πλέον ενεργά συνεργασίες.
Σχετικά με τη διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, τόνισε ότι η Ένωση δεν μπορεί να διασφαλίσει την ασφάλειά της χωρίς την Τουρκία. «Είμαστε ένας από τους θεμελιώδεις πυλώνες της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Είναι σχεδόν αδύνατο να φανταστεί κανείς την ευρωπαϊκή ασφάλεια χωρίς την Τουρκία. Αυτό δεν είναι διαπραγμάτευση. Είναι η πραγματικότητα».
Η Ελλάδα βάσει της νέας πραγματικότητας
Αυτό που συμβαίνει σήμερα δεν επιδέχεται καμία ψυχολογική άρνηση και απαιτεί άμεση αξιολόγηση από την ελληνική διπλωματία, η οποία καλείται να αντιδράσει ταχύτατα για να προστατεύσει τα συμφέροντα του ελληνισμού, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο, εν μέσω των ραγδαίων γεωπολιτικών εξελίξεων.
Έχουμε ήδη επισημάνει στο παρελθόν ότι πίσω από τον ρόλο του «διαμεσολαβητή» και του «σωτήρα» που προβάλλει η Άγκυρα, κρύβεται μια ξεκάθαρη ατζέντα που συχνά έρχεται σε αντίθεση με τα ευρωπαϊκά συμφέροντα, και πάντα συγκρούεται με αυτά της Αθήνας και της Λευκωσίας.
Δεν πρέπει να παραβλέπουμε ότι οι τουρκικές δυνάμεις που παραμένουν στην Κύπρο δεν αποτελούν ειρηνευτική δύναμη, αλλά συνεχίζουν να λειτουργούν ως κατοχικές δυνάμεις. Και ενώ η ΕΕ, μετά την πρόσφατη σύνοδο κορυφής για την άμυνα και την Ουκρανία, φαίνεται να ενισχύει την Τουρκία πολιτικά, στρατηγικά και οικονομικά – όπως αποδεικνύεται από την ενεργή συμμετοχή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις διαβουλεύσεις με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ – κινδυνεύει να μετατραπεί σε όμηρο των αναθεωρητικών φιλοδοξιών της Άγκυρας.
Η Τουρκία έχει αποδείξει επανειλημμένα την ικανότητά της να εκμεταλλεύεται κρίσεις και να ασκεί πιέσεις στην Ευρώπη, είτε μέσω της εργαλειοποίησης μεταναστευτικών ροών στα σύνορα, είτε μέσω του βέτο της στο ΝΑΤΟ, είτε μέσω των διεκδικήσεών της στην Ανατολική Μεσόγειο και καθώς η ΕΕ συνεχίζει να ανοίγει την πόρτα στην Τουρκία ως στρατηγικό εταίρο διακινδυνεύει να υπονομεύσει τη δική της ασφάλεια και σταθερότητα.