Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει σήμερα το σχέδιό της για τη μεταρρύθμιση της ευρωζώνης επιλέγοντας μία χρονική στιγμή κατά την οποία οι δύο πρωταγωνιστές, η Γερμανία και η Γαλλία, είναι απόντες από τις ευρωπαϊκές εξελίξεις, λόγω της γερμανικής πολιτικής αποσταθεροποίησης που στερεί το Βερολίνο από μία ισχυρή κυβέρνηση.
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ επιδιώκει να επωφεληθεί επίσης από την ευκαιρία που προσφέρει η οικονομική ανάκαμψη στην Ευρωπαϊκή Ενωση και την ολοκλήρωση των εκλογικών διαδικασιών στην Γαλλία και τη Γερμανία για να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις του στην ευρωζώνη πριν από τις ευρωεκλογές της άνοιξης του 2019.
Σήμερα, τρεις ευρωπαίοι επίτροποι, ο γερμανός Γκίντερ Ετινγκερ, ο γάλλος Πιερ Μοσκοβισί και ο λετονός Βάλντις Ντομπρόβσκις θα αναλάβουν να αποσαφηνίσουν τις προτάσεις που παρουσίασε ο πρόεδρος της Επιτροπής κατά την ομιλία του για την κατάσταση της Ενωσης ενώπιον του ευρωκοινοβουλίου τον Σεπτέμβριο: «δημιουργία θέσης ευρωπαίου υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών», κοινή δημοσιονομική γραμμή και τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου.
«Δεν έχω ακούσει κανέναν να μου λέει ότι αυτές οι προτάσεις έχουν χρησιμότητα», παραδέχθηκε ευρωπαϊκή πηγή.
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θα συζητήσουν τα σχέδια μεταρρύθμισης στις 15 Δεκεμβρίου, με την ευκαιρία της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες.
Αλλά καμία σημαντική απόφαση δεν αναμένεται στη σύνοδο αυτή. «Σε κανέναν δεν αρέσει το πακέτο μεταρρυθμίσεων της Επιτροπής, αλλά κανείς δεν θα είναι αρκετά θαρραλέος για να το πει», παρατηρεί η ίδια ευρωπαϊκή πηγή.
Κατά την προσεχή ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ θα ενημερώσει τους ευρωπαίους ηγέτες «ότι για ορισμένα θέματα οι συνομιλίες δεν έχουν οδηγήσει σε κάποια σύγκλιση απόψεων», σύμφωνα με άλλη ευρωπαϊκή πηγή, που αναφέρθηκε ειδικότερα στον θεσμό του υπερ-υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών.
Χθες στις Βρυξέλλες, ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Πέτερ Αλτμάιερ προέβλεψε ότι μία γερμανική κυβέρνηση θα έχει σχηματισθεί πριν δημιουργηθεί συναίνεση ανάμεσα στα κράτη μέλη σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις».
Σε ό,τι αφορά τον ευρωπαίο υπουργό Οικονομικών, ο οποίος, σύμφωνα με το σχέδιο Γιούνκερ, θα πρέπει «να συγκεντρώσει τις αρμοδιότητες του ευρωπαίου επιτρόπου Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων και του προέδρου του Eurogroup» οι Γερμανοί έχουν ήδη προειδοποιήσει: όλα εξαρτώνται από τις αρμοδιότητες που θα έχει.
Σε ό,τι αφορά τη δημιουργία «κοινής δημοσιονομικής γραμμής για την ευρωζώνη» που θα περιλαμβάνεται στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η πρόταση αυτή φαίνεται μικρότερης εμβέλειας από την πρόταση του προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, που προτείνει έναν προϋπολογισμό της ευρωζώνης, που θα επιτρέπει επίσης τον από κοινού δανεισμό.
Τέλος, η Επιτροπή επιδιώκει την μετατροπή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, αποστολή του οποίου είναι η παροχή βοήθειας προς τις χώρες της ευρωζώνης που αντιμετωπίζουν δυσχέρειες, σε πραγματικό Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, που θα αντικαταστήσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στα μελλοντικά προγράμματα βοήθειας.
Το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο θα χρηματοδοτείται από τα κράτη μέλη και θα μπορεί να αναλάβει και τον ρόλο του εγγυητή των τραπεζών της ευρωζώνης που αντιμετωπίζουν δυσχέρειες, στις περιπτώσεις που τα μέτρα που προβλέπονται από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τα κράτη εντός της Τραπεζικής Ενωσης δεν θα επαρκούν.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ήθελε ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας να ενταχθεί στο ευρωπαϊκό πλαίσιο ως θεσμός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σήμερα, αποτελεί ένα διακυβερνητικό όργανο με επικεφαλής ένα συμβούλιο διοικητών εκ των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης.
Η Γερμανία είναι κατηγορηματικά αντίθετη στην ιδέα αυτή. Ως ο μεγαλύτερος χρηματοδότης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, το Βερολίνο δεν θέλει να μετατραπεί σε ευρωπαϊκό θεσμό, διότι αυτό θα σήμαινε την απώλεια μέρους της γερμανικής επιρροής. Το δικαίωμα ψήφου είναι ανάλογο με την συμβολή στο κεφάλαιο.
Ούτε ο απερχόμενος πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ είναι ενθουσιώδης. «Πιστεύω ότι ο διακυβερνητικός χαρακτήρας του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας μας έχει βοηθήσει να αναπτύξουμε την εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών μελών», έχει δηλώσει πρόσφατα.