Πριν καιρό όταν ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ και ο Αλέξης Τσίπρας συναντήθηκαν στο χιονισμένο Νταβός, σχεδόν κανείς δεν πίστευε πως οι επαφές τους θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην υπογραφή μιας συμφωνίας, δίνοντας τέλος στην ουσία σε μια διένεξη που κρατά εδώ και 27 χρόνια.
Έξι περίπου μήνες μετά, κατά τη διάρκεια μιας άρτια οργανωμένης τελετής στη Μεγάλη Πρέσπα υπεγράφη τελικά η συμφωνία για την ονομασία της ΠΓΔΜ, η οποία πλέον θα ονομάζεται εφεξής «Βόρεια Μακεδονία», εφόσον εκπληρωθούν όλες οι προϋποθέσεις.
Η υπογραφή της συμφωνίας πραγματοποιήθηκε παρουσία του ειδικού μεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, της Ύπατης Εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας Φ. Μογκερίνι και του Επιτρόπου Διεύρυνσης Γιοχάνες Χαν.
Μετά το γεγονός, οι δύο αντιπροσωπείες πέρασαν στην απέναντι πλευρά για να γευματίσουν, στο Οτέσεβο, με τον Αλέξη Τσίπρα να γίνεται ο πρώτος έλληνας πρωθυπουργός που επισκέφθηκε την πΓΔΜ μετά την ανεξαρτητοποίησή της.
Ο Αλέξης Τσίπρας, εμφανώς ενθουσιασμένος, δήλωσε πως «βρισκόμαστε στο δικό μας ραντεβού με την ιστορία, βρισκόμαστε σε ένα σημείο που το έχουν διαβεί νικητές και ηττημένοι», ενώ συμπλήρωσε πως «καταλήξαμε» σε μια αμοιβαία επωφελή συμφωνία». Επεσήμανε επίσης πως η συμφωνία αυτή επιτρέπει στους δύο πρωθυπουργούς να απευθυνθούν στους λαούς τους και να την στηρίξουν. Πρόκειται όπως είπε για μια «πατριωτική συμφωνία».
Ανάλογη ήταν και η στάση του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ, Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος ευχήθηκε καλή τύχη και στις δύο πλευρές, τονίζοντας πως «βάλαμε τέλος σε μακροχρόνια προβλήματα που επιδείνωναν τις διμερείς σχέσεις».
Tα επεισόδια στο Πισοδέρι
Ωστόσο την ώρα της υπογραφής της συμφωνίας, σημειώθηκε ένταση και επεισόδια στο Πισοδέρι, ανάμεσα σε αστυνομικές δυνάμεις και διαδηλωτές που αντιτίθεντο στην υπογραφή της συμφωνίας.
Ειδικότερα, οι διαδηλωτές έφτασαν με 80 πούλμαν από τη Θεσσαλονίκη και άλλα σημεία της Ελλάδας και συγκεντρώθηκαν στο χιονοδρομικό Βίγλας. Ωστόσο ορισμένοι εξ αυτών προσπάθησαν από το χωριό Πισοδέρι, να πραγματοποιήσουν πορεία προς το χωριό Ψαράδες, όπου γινόταν η τελετή με αποτέλεσμα να προκληθεί ένταση ανάμεσα σε αστυνομικές δυνάμεις που προσπάθησαν να τους απομακρύνουν με ρίψη χημικών και μερικοί εκ των διαδηλωτών απάντησαν με ρίψη πετρών και άλλων αντικειμένων. Δεκατέσσερα άτομα εξ′ αυτών οδηγήθηκαν στο νοσοκομείο.
Οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης
Στο μεταξύ με σκληρά λόγια σχολίασαν την υπογραφή της συμφωνίας τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Η ΝΔ χαρακτήρισε τη μέρα θλιβερή, κάνοντας λόγο για μια μέρα ντροπής για την κυβέρνηση. Η Φώφη Γεννηματά πήρε θέση με τη φράση «Ζάεφ στις Πρέσπες: ”Οι Έλληνες, οι Μακεδόνες”... Εδώ δεν υπάρχουν αυταπάτες. Ο κ. Τσίπρας τους βάπτισε», ενώ ο Δημήτρης Κουτσούμπας και το ΚΚΕ είπαν πως «Ο κ. Τσίπρας και η κυβέρνησή του αυτό που κατάφεραν είναι να δώσουν στη γειτονική χώρα συστατική επιστολή για την ένταξή της στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Η συμφωνία, η οποία είναι προϊόν της απροκάλυπτης παρέμβασης αυτών των δυνάμεων, στόχο έχει να προχωρήσει η ευρωατλαντική ολοκλήρωση στα Δυτικά Βαλκάνια».
Νωρίτερα ωστόσο κυβερνητικές πηγές έκαναν το εξής σχόλιο σχετικά με τις αντιδράσεις της ΝΔ όσον αφορά τη συμφωνία: «Εδώ και μέρες ο εκνευρισμός της ΝΔ από τη διεθνή αναγνώριση της κυβέρνησης και του Αλέξη Τσίπρα, δεν κρύβεται με τίποτα». Οι πηγές διευκρινίζουν μάλιστα πως «χθες στη Βουλή, ο κ. Μητσοτάκης έβγαλε χολή για τα δημοσιεύματα που προτείνουν να δοθεί Νόμπελ ειρήνης στον Έλληνα Πρωθυπουργό για την επίλυση του Μακεδονικού».
«Αργότερα μας είπε, ότι οι Ευρωπαίοι ”μας παινεύουν” και μιλάνε για καθαρή έξοδο, όχι επειδή είναι η αλήθεια, αλλά επειδή θέλουν να μας σπρώξουν στα ακριβά επιτόκια των αγορών» αναφέρουν οι ίδιες πηγές, σημειώνοντας ότι «σήμερα, ανακαλύπτει στη συνέντευξη του πρωθυπουργού στη Welt, ότι δήθεν δήλωσε μετανιωμένος για το δημοψήφισμα».
Όπως χαρακτηριστικά σημειώνουν, «το γαρ πολύ της θλίψεως γεννά πανικό που δεν κρύβεται στη ΝΔ. Ίσως λίγο ξύδι να βοηθούσε...».
Τα εύσημα του διεθνούς Τύπου
Θετικά ήταν τα σχόλια του ξένου Τύπου για την υπογραφή της συμφωνίας από την άλλη πλευρά. Τα διεθνή πρακτορεία Reuters, AFP, ANSA, Sputnik, FAZ, καθώς και άλλα μίλησαν για ένα ιστορικό βήμα, τονίζοντας πως οι δύο πλευρές είναι έτοιμες να κάνουν το επόμενο βήμα.
«Η επίλυση του προβλήματος απαίτησε ηγετικό πνεύμα, σύνεση, πολιτικό θάρρος και στρατηγικό όραμα. Οι ηγέτες αυτοί απέδειξαν όλα αυτά τα σημαντικά χαρακτηριστικά. Δεν βρίσκει κανείς πολιτικό θάρρος και στρατηγικό όραμα, δεν βρίσκει κανείς συχνά τέτοιες διπλωματικές ικανότητες», τόνισε από την πλευρά του ο Μάθιου Νίμιτς, ο οποίος ανήμερα των γενεθλίων του υπέγραψε τη συμφωνία που επιτεύχθηκε έπειτα από πολυετείς διαπραγματεύσεις.
Οι προοπτικές μετά την υπογραφή
Οι προοπτικές που ανοίγονται μετά τη συμφωνία είναι πολλές, ενώ αυτή που αφορά την ευρύτερη περιοχή κοντά στα σύνορα – είναι αυτό που ενδιαφέρει τους κατοίκους της Φλώρινας. «Τους αγαπάμε., θέλουμε σχέσεις, αλλά όχι το όνομα», είπε στη HuffPost Greece ένας εστιάτορας δίπλα στον Σακουλέβα (το ποτάμι που περνά μέσα από την Φλώρινα). Όμως αυτό που τον ενδιαφέρει είναι να αποκατασταθούν οι σχέσεις και το εμπόριο ανάμεσα στις δύο πλευρές των συνόρων.
Ως προς αυτό όλοι αναγνωρίζουν ότι η συμφωνία θα βοηθήσει. Η συζήτηση στη Βουλή συνετέλεσε σε αυτό – ειδικά οι ομιλίες του πρωθυπουργού και του Υπουργού Εξωτερικών τις οποίες ο κόσμος παρακολούθησε με προσοχή. Στις περιοχές της Ελλάδας, όπως της Φλώρινας, που υπάρχουν δίγλωσσοι, και ο κόσμος γνωρίζει την ζώσα ιστορική πραγματικότητα, η συζήτηση για τα εθνικά θέματα δεν διεξάγεται με τους όρους που γίνεται στην υπόλοιπη Ελλάδα. Αυτό που έχει σημασία είναι να ανοίξουν οι δουλειές και να σταματήσει η οικονομική ανέχεια.
«Ορθολογικά σκεπτόμενοι, είναι καλή», είναι το συμπέρασμα μίας κυρίας της οποίας ο πόνος είναι ότι το παιδί της ξενιτεύτηκε εκτός Ελλάδος. Στα δικά της κριτήρια η συμφωνία γίνεται «για να γυρίσει το παιδί πίσω». Είναι για τους ανθρώπους.