Με περισσή έκπληξη αντιμετώπισε η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών, την έσχατη προσπάθεια του πρώην πρωθυπουργού κ. Κωνσταντίνου Σημίτη, για τον εξωραϊσμό της απολύτως εθνοβλαβούς συμφωνίας του Ελσίνκι για την Ελλάδα το έτος 1999.
Και ετούτο διότι αυτή η συμφωνία ήταν μία ακόμη κακή και επικίνδυνη στιγμή της τότε κυβερνήσεως (όπως ήταν άλλως τε και τα Ίμια, η συμφωνία της Μαδρίτης και η υπόθεση Οτσαλάν), η οποία θα μπορούσε να δημιουργήσει σοβαρότατα προβλήματα κυριαρχίας και όχι μόνο στην πατρίδα μας.
Η υπογραφείσα συμφωνία του Ελσίνκι αναφερόταν ρητώς σε «εκκρεμείς συνοριακές διάφορες και συναφή ζητήματα» μεταξύ των δύο χωρών Ελλάδος και Τουρκίας, όπως επίσης και σε χωρίς συνυποσχετικό δυνατότητα της Τουρκίας για υπαγωγή οποιασδήποτε -κατά την κρίση της Τουρκίας…- διαφοράς στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης!
Η μόνη διαφορά που έχει η Ελλάς με τη γείτονα Τουρκία είναι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδος και ΑΟΖ. Ουδεμία άλλη.
Η αναφορά συνεπώς σε «συνοριακές διαφορές» και όχι «συνοριακή διαφορά» αναφερόταν στο ότι θα γινόταν συζήτηση και διαπραγμάτευση με την Τουρκία (!) περί της ίδιας της αιγιαλίτιδος ζώνης (χωρικά ύδατα) και της επέκτασης αυτής από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια.
Η αιγιαλίτιδα ζώνη ή χωρικά ύδατα ως είναι γνωστό ανήκει στον πυρήνα της εθνικής κυριαρχίας εκάστου κράτους και για αυτόν το λόγο το διεθνές δίκαιο προβλέπει ότι για την επέκταση της αιγιαλίτιδος ζώνης, δε χρειάζεται οποιαδήποτε συμφωνία με τρίτο μέρος, αλλά αρκεί η μονομερής δήλωση ανακήρυξης (εν προκειμένω της επέκτασης στα 12 ναυτικά μίλια) από τη χώρα που το επιθυμεί.
Η τότε κυβέρνηση του κ. Κ. Σημίτη, ιδίως δε την περίοδο 2000-2004 ήταν σε συζητήσεις (!) για πιθανή σταδιακή επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης της Ελλάδος από τα 6 στα 8 ή και 10 ναυτικά μίλια ανά περιοχή στο Αιγαίο…
Τμηματική λοιπόν και όχι πλήρη επέκταση στα 12 μίλια συζητούσε τότε η Ελλάδα με την Τουρκία, ούσα η μόνη χώρα (η Ελλάς) σε παγκόσμιο επίπεδο που έθετε υπό διαπραγμάτευση ή δικαστική αίρεση την ίδια της την κυριαρχία... και μάλιστα σε τμηματική βάση...
Πλέον δε των ανωτέρω η συμφωνία του Ελσίνκι ανεφέρετο σε «συναφή ζητήματα».... Και σε αυτά δυστυχώς προφανώς περιλαμβάνοντο για διαπραγμάτευση με την Τουρκία (!) ή δικαστική διερεύνηση (Διεθνές Δικαστήριο Χάγης) οι υποτιθέμενες «γκρίζες ζώνες» και η αποστρατιωτικοποίηση των νήσων του ανατολικού Αιγαίου...
Όλα τα ανωτέρω αποτελούν τμήμα μίας σωρείας εθνοβλαβών και εθνομηδενιστικών πολιτικών της τότε κυβέρνησης Κ. Σημίτη, οι οποίες έχουν ένα κοινό παρονομαστή: την πλήρη αδιαφορία της τότε κυβέρνησης για την πορεία των εθνικών ζητημάτων & την πλήρως αποτυχημένη πολιτική του κατευνασμού & του ενδοτισμού.
Η μόνη θετική εξαίρεση εκείνης της περιόδου είναι η επιτυχής ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε., χάρη κυρίως στην τιτάνια προσπάθεια του αειμνήστου Υφυπουργού Εξωτερικών της Ελλάδος Γιάννου Κρανιδιώτη.
Οι ευθύνες δε της τότε κυβερνήσεως και του τότε πρωθυπουργού, εάν πραγματοποιούντο τα όσα περιέγραφοντο στη συμφωνία του Ελσίνκι, είναι εξαιρετικά σοβαρές και θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε απώλεια εθνικής κυριαρχίας, διά της αποστρατιωτικοποιήσεως των νήσων του Ανατολικού Αιγαίου και της παράδοσης της ελληνικής εθνικής κυριαρχίας μέσω της ανεπίτρεπτης υπαγωγής της επέκτασης της αιγιαλίτιδος ζώνης σε διαπραγμάτευση ή δικαστική διερεύνηση στο Δικαστήριο της Χάγης με τη γείτονα Τουρκία ή τμηματικής επέκτασής της.
Καθότι παραμονές του έτους 2004 επίκειτο οριστικοποίηση της συμφωνίας περί των ανωτέρω με τη γείτονα Τουρκία, είναι ευτυχές που αυτή σταμάτησε λόγω των μετέπειτα πολιτικών εξελίξεων που οδήγησαν στις εκλογές και στη συνακόλουθη ολοκλήρωση της κυβερνητικής θητείας του κ. Κ. Σημίτη.
Χρειάστηκε τέλη του ίδιου έτους 2004 η αριστοτεχνική προσπάθεια του πρώην υπουργού Εξωτερικών κ. Πέτρου Μολυβιάτη (κυβέρνηση Κωνσταντίνου Α. Καραμανλή 2004-2007) για την απενεργοποίηση της «βόμβας» του Ελσίνκι με την αντικατάσταση της φράσης: «εκκρεμείς συνοριακές διάφορες και συναφή θέματα» με τη φράση «εκκρεμής συνοριακή διαφορά» η οποία είναι φυσικά η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδος και ΑΟΖ και την υποβάθμιση της υποχρεωτικότητας της προσφυγής στη Χάγη («εφόσον απαιτείται» και όχι «πρέπει» όπως αναφέρεται στη συμφωνία του Ελσίνκι) στο κείμενο της εταιρικής σχέσεως ΕΕ-Τουρκίας και το έτος 2015 η δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών κ. Ευαγγέλου Βενιζέλου (κυβέρνηση Αντώνη Σαμαρά 2012-2015) στα Ηνωμένα Έθνη ότι: «η χώρα μας δεν αναγνωρίζει την υποχρεωτική δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της Χάγης για θέματα εδαφικής μας κυριαρχίας, συμπεριλαμβανομένων των χωρικών μας υδάτων.», για να ενταφιαστεί τύποις και ουσία η απολύτως εθνοβλαβής και εθνοδιαλυτική συμφωνία του Ελσίνκι, αποδεικνύοντας έτσι το μέγεθος της ζημίας που θα μπορούσε να προκαλέσει η εν λόγω συμφωνία στην ίδια την πατρίδα μας...
Συμπερασματικά τα κύρια σημεία κλειδιά που έβαζαν την Ελλάδα στη «μέγγενη» της Τουρκίας είναι τα εξής όπως αναγράφονται στην συμφωνία του Ελσίνκι το 1999:
«Συνοριακές διάφορες» (εννοώντας και τα χωρικά ύδατα) και όχι συνοριακή διαφορά, υιοθετώντας μάλιστα τον όρο «border disputes» (που σημαίνει σύνορα και άρα αναφέρεται στον πυρήνα της εθνικής κυριαρχίας παραπέμποντας και στα χωρικά ύδατα) αντί του ορθότερου όρου boundary disputes (που σημαίνει όρια) και θα παρέπεμπε στην όντως υπαρκτή μόνη διαφορά Ελλάδος Τουρκίας περί της οριοθέτησης ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας.
«Συναφή ζητήματα» (γκρίζες ζώνες, αποστρατιωτικοποίηση νήσων) ενώ δεν υφίστανται τέτοια.
Υποχρεωτικότητα προσφυγής στο Δικαστήριο της Χάγης με τη φράση «πρέπει».
Μη αναφορά σε συνυποσχετικό Ελλάδος Τουρκίας για το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης και άρα μονομερή δυνατότητα της Τουρκίας για προσφυγή σε αυτό.
*Ο Χρήστος Φασλής είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω – Διαμεσολαβητής CEDR, PON Harvard Alumnus