Ιδιαίτερα προβληματισμένος, αλλά όχι και τόσο ανήσυχος, είναι ο τουριστικός κλάδος για τη φετινή σεζόν.
Προβληματισμένος, καθώς ο πόλεμος που μαίνεται στην Ουκρανία και οι επιπτώσεις του, με αύξηση τιμών σε προϊόντα και ενέργεια, αλλά και η αδυναμία Ρώσων και Ουκρανών –και πιθανότατα πολιτών από άλλες ανατολικές χώρες – έχουν επιφέρει πάγωμα στις προκρατήσεις, όχι όμως και ακυρώσεις κρατήσεων προς την Ελλάδα.
Η ανησυχία που υπάρχει έγκειται κυρίως στο γεγονός της πληθωριστικής τάσης σε Ευρώπη και ΗΠΑ, που ενδέχεται να επηρεάσει το διαθέσιμο προς ταξίδια, εισόδημα των πολιτών, ίσως όχι το 2022, αλλά από το 2023 κι έπειτα.
Όλα αυτά σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Γιάννη Ρέτσου, προέδρου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, ο οποίος ανέπτυξες τις σκέψεις του για όσα συμβαίνουν, τις θέσεις του ΣΕΤΕ πάνω σε συγκεκριμένα θέματα, και τις πρωτοβουλίες που πρόκειται να αναλάβουν.
Το 2021 έκλεισε πάνω από τις προβλέψεις
Τελικά, η περσινή τουριστική χρονιά, πήγε καλύτερα του αναμενομένου, δηλαδή με 10,6 δισ. έσοδα, δηλαδή περίπου 40% πτώση έναντι του 2019, όταν το 2020 είχαμε 75% μείωση.
Θετικά μηνύματα για το 2022
Οι αυξημένες προκρατήσεις, ήδη από τα τέλη του 2021 για το 2022, η άρση των απαγορευτικών μέτρων από ορισμένες βασικές χώρες για τον ελληνικό τουρισμό (π.χ. Ην. Βασίλειο), οι κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης που διευκολύνει το ταξίδι από ΗΠΑ και Καναδά (με πιστοποιητικό Ε.Ε.), και η αύξηση των slots από τις αεροπορικές εταιρείες (περισσότερες διαθέσιμες θέσεις), δημιούργησαν ευνοϊκό κλίμα για το 2022.
Ωστόσο, παρά τα ζητήματα με τον πόλεμο, την ακρίβεια και τον πληθωρισμό, εκτίμηση είναι ότι το 2022 θα υπάρξουν περισσότερες κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, με το «καλό σενάριο» να θέλει τα έσοδα να πλησιάζουν το ρεκόρ του 2019. Το «κακό σενάριο» δεν τέθηκε στο «τραπέζι», διότι ουδείς θέλει να το σκέφτεται.
Πάντως, μολονότι ο ελληνικός τουρισμός είναι ανθεκτικός και προσαρμόζεται και παρά την εκτίμηση ότι θα έχουμε υψηλά τουριστικά έσοδα, εντούτοις η κατάσταση δεν είναι ρόδινη.
Πίεση στις επιχειρήσεις του τουρισμού
Η κατάσταση με τις δανειακές υποχρεώσεις παραμένει, έρχονται αυξήσεις μισθών –αθροιστικά 8%, και το υψηλό ενεργειακό κόστος έχει ανεβάσει τα έξοδα των επιχειρήσεων.
Ο ΣΕΤΕ συγκάλεσε σύσκεψη με συναρμόδιους υπουργούς, θέτοντας τα ζητήματα και πέτυχε την επιμήκυνση του προγράμματος Συνεργασία για Απρίλιο και Μάιο, καθώς και τη ρήτρα κανονικότητας, ενώ συζητά και τη μείωση του ΦΠΑ. Ο ξενοδοχειακό κλάδος δεν αναμένεται να ανεβάσει τιμές το 2023 κι αν δεν το πράξει το 2023, θα υπάρχει θέμα βιωσιμότητας.
Η βραχυχρόνια μίσθωση έχει πάρει διαστάσεις
«Δε μιλάμε για την εποχή που κάποιος είχε ένα διαμέρισμα και το νοίκιαζε για έναν, δύο ή τρεις μήνες, ώστε να προσθέσει εισόδημα. Τώρα μιλάμε για ολόκληρα κτήρια, σαν ξενοδοχεία, με διαμερίσματα και πολλές υπηρεσίες, που εμφανίζονται ως βραχυχρόνια μίσθωση», επισήμανε ο Γιάννης Ρέτσος, τονίζοντας ότι «δεν μπορούμε να δεχθούμε αυτό που γίνεται από 100% επαγγελματίες, δεν πληρώνουν ΦΠΑ, φόρο διαμονής και μικρούς μισθούς. Υπάρχει στρέβλωση του ανταγωνισμού».
Προκειμένου να αντιμετωπιστεί το μείζον, για τον ΣΕΤΕ, ζήτημα, αλλά και για το ελληνικό δημόσιο, με απόκρυψη φορολογητέας ύλης, ο ΣΕΤΕ θα καταθέσεις προτάσεις προς την κυβέρνηση για τη βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου, προκειμένου να αποθαρρυνθεί η έντονη δραστηριότητα σε αυτόν τον τομέα.
Ειδική καμπάνια για προσέλκυση εργαζομένων στον τουρισμό
Πρόσφατη μελέτη, κατέδειξε ότι δεν έχουν καλυφθεί 1 στις 5 θέσεις στον τουρισμό και μάλιστα ανέδειξε και συγκεκριμένα επαγγέλματα. Ο ΣΕΤΕ συζητά με την κυβέρνηση το θέμα της κατάρτισης μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, ωστόσο προβαίνει –σε συνεργασία με τη Marketing Greece- σε ειδική καμπάνια στο διαδίκτυο, προκειμένου να προσελκύσει ανθρώπους κάθε ηλικίας που θέλουν να εργαστούν στον τουρισμό.
Βέβαια, αν και είναι λίγο καθυστερημένη αυτή η κίνηση, η οποία ιδανικά θα έπρεπε να παρουσιαστεί στα τέλη της περασμένης χρονιάς ή στις αρχές του 2022, ο ΣΕΤΕ θεωρεί ότι κάτι μπορεί να κερδίσει ο τουρισμός σε εργαζομένους και φέτος. Σημειώνεται η προθυμία προσφύγων να δουλέψουν στον τουρισμό, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί και ειδικά σεμινάρια σε δομές.
Διασύνδεση πρωτογενή και τριτογενή τομέα
Ψηλά στην ατζέντα του ΣΕΤΕ βρίσκεται η αγροδιατροφή, η βελτίωση των παρεχόμενων προϊόντων και η αύξησή της διαθεσιμότητάς τους, καθώς η αύξηση των τουριστικών αφίξεων, μεγαλώνει τη ζήτηση. Κατά συνέπεια, ο αγροτικός τομέα θα παίξει μεγάλο ρόλο στη διαμόρφωση του τουριστικού προϊόντος της χώρας και οι επενδύσεις που πρόκειται να γίνουν θα βοηθήσουν να βελτιωθεί η κατάσταση.
Σχέδιο δράσης «Τουρισμός 2030»
Ο ΣΕΤΕ έχει εκπονήσει συγκεκριμένο σχέδιο δράσης «Τουρισμός 2030», που το έχει παρουσιάσει στον πρωθυπουργό και εν γένει την κυβέρνηση, με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που αξιολογεί 36 προορισμούς (υποδομές, προϊόντα κλπ) και στοχεύει σε 27 δισ. έσοδα στο τέλος της δεκαετίας και περίπου 50 εκατ. διακινήσεις επιβατών.
Σκοπός είναι τα περισσότερα έσοδα να διαχυθούν όσο πιο πολύ γίνεται και στις υπόλοιπες 8 από τις 13 Περιφέρειες της χώρας, καθώς μόνο οι 5 αποφέρουν το 85% των τουριστικών εσόδων!