Περίπου έναν μήνα αφού έδωσε στον εαυτό του νέες εξουσίες, οι οποίες τον καθιστούν εν δυνάμει ισόβιο ηγέτη της Κίνας, ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα κύμα δημόσιας οργής που δεν έχει παρατηρηθεί στη χώρα εδώ και δεκαετίες, το οποίο προκλήθηκε από τη στρατηγική «μηδενικής Covid» (zero Covid).
Διαδηλωτές βγήκαν το Σαββατοκύριακο στους δρόμους σε πολλές πόλεις, μεταξύ των οποίων η Σαγκάη και το Πεκίνο, αποδοκιμάζοντας την πολιτική αυτή, ερχόμενοι σε σύγκρουση με την αστυνομία και ζητώντας να φύγει από την εξουσία ο Σι. Επίσης, διαμαρτυρίες πραγματοποίησαν και φοιτητές σε κάποια πανεπιστήμια.
Οι ευρείας κλίμακας κινητοποιήσεις είναι άνευ προηγουμένου από τότε που ο κινεζικός στρατός κατέστειλε το κίνημα υπέρ της δημοκρατίας που είχε εστιαστεί στην πλατεία Τιενανμέν του Πεκίνου. Οι πιο πολλοί διαδηλωτές εστιάζουν την οργή τους στους περιορισμούς που κλείνουν οικογένειες στα σπίτια τους για μήνες και αποδοκιμάζονται ως μη επιστημονικοί και αναποτελεσματικοί, ενώ άλλοι κατακρίνουν το σύστημα ως ανίκανο να ανταποκριθεί στις ανάγκες τους.
Οι εκκλήσεις για την παραίτηση του Σι και την αποχώρηση του κομμουνιστικού κόμματος (που κυβερνά τη χώρα επί 73 χρόνια) από την εξουσία θα μπορούσαν να θεωρηθούν στάση/ ανταρσία, που τιμωρείται με φυλάκιση.
Αστυνομικοί στη Σαγκάη χρησιμοποίησαν σπρέι πιπεριού καιτά διαδηλωτών και δεκάδες τέθηκαν υπό κράτηση. Επίσης, οι κινεζικές αρχές είναι γνωστές για τις ικανότητές τους στο να εντοπίζουν άτομα που θεωρούνται ταραξίες και να τα συλλαμβάνουν αργότερα, όχι μπροστά σε πολλά μάτια.
Είναι άγνωστο κατά πόσον θα ακολουθήσουν περισσότερες διαδηλώσεις. Η κυβερνητική λογοκρισία εξαφανίζει από το Ίντερνετ βίντεο και μηνύματα υπέρ τους. Επίσης, αναλυτές λένε πως αν δεν εμφανιστούν ρήγματα, το κομμουνιστικό κόμμα λογικά θα είναι σε θέση να καταστείλει τις αντιδράσεις.
Τα σκληρά μέτρα της Κίνας αρχικά ήταν αποδεκτά λόγω της ελαχιστοποίησης των θανάτων, ενώ άλλες χώρες αντιμετώπιζαν σαρωτικά κύματα μολύνσεων, μα αυτό έχει αρχίσει να αλλάζει τις τελευταίες εβδομάδες. Αν και το κυβερνών κόμμα λέει πως τα μέτρα κατά του κορονοϊού θα έπρεπε να είναι «στοχευμένα και ακριβή» και να προκαλούν την ελάχιστη δυνατή διαταραχή στις ζωές των πολιτών, τοπικοί αξιωματούχοι απειλούνται με απόλυση ή άλλες τιμωρίες εάν προκύπτουν εξάρσεις. Ως εκ τούτου απαντούν επιβάλλοντας καραντίνες και άλλους περιορισμούς, για τους οποίους οι διαδηλωτές λένε πως υπερβαίνουν τις εξουσίες που τους δίνει η κυβέρνηση- η οποία, από πλευράς της, δεν φαίνεται να προβληματίζεται και η ίδια πολύ για τις δυσκολίες που προκαλεί η πολιτική της. Την άνοιξη εκατομμύρια κάτοικοι της Σαγκάης τέθηκαν υπό σκληρό lockdown που οδήγησε σε ελλείψεις τροφίμων, περιορισμό πρόσβασης στο σύστημα υγείας και οικονομικές δυσκολίες. Ωστόσο τον Οκτώβριο ο γραμματέας του κόμματος στην πόλη, που πρόσκειται στον Σι, διορίστηκε στη νούμερο 2 θέση του κόμματος.
Το κόμμα επιβάλλει περιορισμούς στις μετακινήσεις και παρακολουθεί μειονότητες όπως οι Θιβετιανοί και οι Ουϊγούροι, ωστόσο στις διαδηλώσεις αυτό το Σαββατοκύριακο συμμετείχαν πολλά μέλη της μορφωμένης αστικής μεσαίας τάξης από την εθνοτική ομάδα των Χαν. Το κυβερνών κόμμα αναμένει από αυτή την ομάδα να τηρεί μια άγραφη συμφωνία μετά την πλατεία Τιενανμέν, βάσει της οποίας αποδέχεται την αυταρχική διακυβέρνηση με αντάλλαγμα καλύτερη ποιότητα ζωής. Αυτό φαίνεται να τελειώνει καθώς το κόμμα ασκεί έλεγχο σε βάρος της οικονομίας, σύμφωνα με τον Χουνγκ Χο-φουνγκ του Johns Hopkins University. «Το κόμμα και ο λαός προσπαθούν να επιδιώξουν μια νέα ισορροπία» είπε. «Θα υπάρξει κάποια αστάθεια στη διαδικασία».
Για να εξελιχθεί σε κάτι της κλίμακας των διαδηλώσεων του 1989, θα έπρεπε να υπάρχουν ξεκάθαρα ρήγματα εντός της ηγεσίας που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να επέλθουν αλλαγές, σύμφωνα με τον Χουνγκ. Ο Σι εξαφάνισε αυτές τις απειλές στο συνέδριο του κόμματος τον Οκτώβριο, παραβιάζοντας την παράδοση και δίνοντας στον εαυτό του μια τρίτη πενταετή θητεία στην ηγεσία του κόμματος, γεμίζοντας την επταμελή Διαρκή Επιτροπή του Πολιτμπιρό με εμπίστους του. Δύο πιθανοί αντίπαλοι αποσύρθηκαν. «Χωρίς ξεκάθαρες ενδείξεις διχασμού στην ηγεσία...θα περίμενα αυτού του είδους οι διαμαρτυρίες να μην κρατήσουν πολύ» είπε ο Χουνγκ, προσθέτοντας πως είναι «αδιανόητο» ο Σι να κάνει πίσω, ενώ το κόμμα έχει εμπειρία στο να διαχειρίζεται διαδηλώσεις.
Με πληροφορίες από Associated Press