Θα ξεκινήσω αυτό το άρθρο, το τελευταίο για το 2022 ή πρώτο για το 2023, με δύο επισημάνσεις
Πρώτη επισήμανση. Παρακολουθώ συστηματικά την Κίνα από το 2013. Δεν θυμάμαι άλλη χρονιά σαν το 2022. Ήταν ένα ταραχώδες έτος με σχεδόν εκρηκτικό φινάλε και ακόμη δεν έχουμε βιώσει στο έπακρο τις συνέπειες του, οι οποίες, ως είθισται, δεν αναγνωρίζουν ανθρώπινα ορόσημα όπως είναι η αλλαγή χρονιάς. Σχεδόν σίγουρα το 2023 δεν μπορεί να εξελιχθεί πολύ καλύτερα.
Δεύτερη Επισήμανση. Οι διεθνολόγοι δεν (πρέπει να) κάνουν προβλέψεις. Αυτό είναι επαγγελματικό θέσφατο. Προβλέψεις κάνουν τα μέντιουμ και όσοι διαβάζουν τα άστρα. Αυτό που κάνουμε είναι αναλύσεις και εκτιμήσεις στη βάση όσων ήδη γνωρίζουμε και της εμπειρίας που διαθέτουμε στο συγκεκριμένο ζήτημα.
Μετά από αυτό το πρόλογο θα ήθελα να θέσω υπόψη σας τρία και ένα ζητήματα τα οποία αναμένεται να απασχολήσουν φέτος το κοινό που παρακολουθεί όσα συμβαίνουν πέρα από το Σινικό Τείχος.
1ο ζήτημα. Η πανδημία
Μετά την στροφή στην πολιτική διαχείρισης του SARS Cov -19 η κυβέρνηση ήρε όλα τα περιοριστικά μέτρα που μέχρι το Νοέμβριο καθιστούσαν ελεγχόμενη την διασπορά του ιού στην επικράτεια. Από την άρση των μέτρων μέχρι την 20η Δεκεμβρίου 2022 το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Κίνας έχει αναφέρει 250 εκατομμύρια κρούσματα. Ταυτόχρονα, ο ίδιος φορέας, έχει αναφέρει οκτώ θανάτους. Σε κάθε περίπτωση, είτε νοσήσει το 90% των Κινέζων όπως προβλέπουν ορισμένα μοντέλα επιδημιολόγων, είτε όχι, είτε οι θάνατοι από τις παρενέργειες είναι 8 άτομα ή 8 εκατομμύρια ένα είναι βέβαιο, σε επίπεδο επικοινωνιακής πολιτικής η πανδημία θα παραμείνει διαχειρίσιμη και δεν αναμένεται να προκαλέσει περαιτέρω κοινωνική αναταραχή.
Τούτων λεχθέντων το πραγματικά κρίσιμο ερώτημα είναι ποιες θα είναι οι πιθανές επιπτώσεις στην οικονομία, κάτι που μας οδηγεί στο 2οζήτημα.
2ο ζήτημα. Η οικονομία
Το 2022 δεν ήταν καλή χρονιά για την κινέζικη οικονομία. Το αναιμικό, εκτιμώμενο 2,2% ποσοστό ανάπτυξης δεν πλησίασε καν τον διακηρυγμένο στόχο του 5.5 %. Ταυτόχρονα ρεκόρ σημείωσε το ποσοστό ανεργίας των νέων γεγονός που συντέλεσε στην επιδείνωση της οικονομικής ανισότητας. Περαιτέρω η κρίση στον τομέα των ακινήτων που ξέσπασε το 2022 απειλεί να συμπαρασύρει μια σειρά από μεγάλα πιστωτικά ιδρύματα.
Σε όλα τα προαναφερθέντα προστίθενται οι (βέβαιες) επιπτώσεις των κυρώσεων που έχουν επιβάλει οι ΗΠΑ στο πλαίσιο της Σίνο – αμερικανικής διαμάχης, τα προβλήματα της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας, η γήρανση του πληθυσμού και η συνεπαγόμενη μείωση του ανθρώπινου δυναμικού που απασχολείται στην παραγωγή. Αυτό το εκρηκτικό μίγμα οφείλει να διαχειριστεί ο Πρόεδρος Σι πριν αποτελέσει θρυαλλίδα κοινωνικών αναταραχών.
3ο ζήτημα. Το εσωτερικό μέτωπο
Η κοινωνική ειρήνη στην Κίνα εδράζεται σε ένα άτυπο κοινωνικό συμβόλαιο: το Κόμμα φροντίζει για την οικονομία διατηρώντας υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης προκειμένου το σύνολο του πληθυσμού να εξέλθει από την ζώνη της απόλυτης φτώχειας και σταδιακά να βελτιώσει αισθητά το επίπεδο ζωής του. Στον αντίποδα η κοινωνία δείχνει ανοχή και υπομονή προκειμένου να απολαύσουν οι απόγονοι της σημερινής γενιάς ένα καλύτερο μέλλον. Για το έτος που έρχεται είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της Κίνας θα απέχει πολύ από τα συνηθισμένα διψήφια νούμερα. Συνεπώς το «συμβόλαιο» φαίνεται να παραβιάζεται από την μεριά του Κόμματος, αν και όχι με ευθύνη του. Αρκεί αυτό για την εκκίνηση νεών μαζικών εκδηλώσεων διαμαρτυρίας; Και αν ναι, πώς θα τις διαχειριστεί το Πεκίνο;
4ο ζήτημα. Η Ταϊβάν
Μετά την επίσκεψη Πελόζι στο νησί δύο πράγματα συνέβησαν: το Κόμμα της νυν Προέδρου της Ταϊβάν έχασε τις εκλογές στην τοπική αυτοδιοίκηση και η Κίνα έσφιξε τον κλοιό πέριξ του νησιού με κυρώσεις και ολοένα συχνότερες επιδείξεις ισχύος. Έκτοτε η ρητορική περί επανένωσης της Ταϊβάν με την ηπειρωτική Κίνα καταγράφεται επαναλαμβανόμενα σε όλους τους τόνους σε όλα τα διαθέσιμα Μέσα. Πέρα όμως αυτού ουδέν. Η εμφάνιση του Προέδρου Σι στην Σύνοδο του G-20 μας προϊδεάζει ότι φέτος η Κίνα θα είναι πιο προσεκτική σε ό,τι αφορά στη δημόσιο εικόνα της ακόμη και υπό καθεστώς πίεσης. Σε κάθε περίπτωση αυτό δεν συνιστά ένδειξη αδυναμίας αλλά στροφής της ενέργειας και της προσοχής του Πεκίνου στο εσωτερικό όπου αναμένεται να αντιμετωπίσει πιο άμεσα ζητήματα.
Συμπερασματικά, οι Κινέζοι όταν ήθελαν να καταραστούν κάποιον χρησιμοποιούσαν, μεταξύ άλλων, το «Εύχομαι να ζήσεις σε ενδιαφέροντες καιρούς». Φέτος αναμένεται να το ζήσουν όλοι, ως χώρα.