Σε βάθος 145 χιλιομέτρων μέσα στον Αρκτικό Κύκλο βρίσκεται η βορειότερη πόλη της Σουηδίας η Κιρούνα. Η πόλη ιδρύθηκε το 1900 από την κρατική εξορυκτική εταιρεία σιδηρομεταλλεύματος LKAB. Θα πίστευε κανείς ότι αυτή η επαρχία της σουηδικής Λαπωνίας με τους περίπου 23.000 κατοίκους και τους σκληρούς χωρίς ήλιο χειμώνες, θα παράμενε δέσμια της γεωγραφίας της και των κλιματολογικών συνθηκών της. Όμως η Κιρούνα είναι πρότυπο πόλης.
Κατάφερε να γίνει όχι μόνο τουριστικός προορισμός αλλά να μετεξελιχθεί σε μια πόλη καινοτομίας και υψηλής τεχνολογίας. Εκεί βρίσκεται το Διαστημικό Κέντρο Εσρέιντζ, το οποίο ιδρύθηκε στην Κίρουνα κατά τη δεκαετία του 1960, το Σουηδικό Ινστιτούτο Διαστημικής Φυσικής και το Τμήμα Διαστημικής Επιστήμης του Πολυτεχνείου της Λουλέα. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) διατηρεί έναν δορυφορικό σταθμό στο Salmajärvi και μεταξύ πολλών άλλων βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2006 ένα «Πρόγραμμα Μάστερ Erasmus Mundus στη Διαστημική Επιστήμη και Τεχνολογία». Με λίγα λόγια η Κιρούνα πρωτοστατεί στην καινοτομία, τη διαστημική έρευνα αλλά και στην πράσινη μετάβαση.
Εκεί διεξήχθη σήμερα 13 Ιανουαρίου 2023 και η πρώτη μεγάλη συνάντηση της σουηδικής προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τα μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπό την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.
Εκεί εγκαινιάστηκε σήμερα και τo πρώτο κέντρο εκτόξευσης δορυφόρων της ηπειρωτικής Ευρώπης από την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον Πρωθυπουργό της Σουηδίας Ουλφ Κρίστερσον, μαζί με τον Βασιλιάς Κάρολο ΙΣΤ΄ Γουσταύο της Σουηδίας. Πρόκειται για μια σημαντική πρωτοβουλία καθώς η διαστημική βάση Εσρέιντζ, καθίσταται ως μια ανεξάρτητη ευρωπαϊκή πύλη προς το διάστημα.
Ωστόσο η πιο σημαντική είδηση ανακοινώθηκε μια ημέρα νωρίτερα όταν ο σουηδικός μεταλλευτικός όμιλος LKAB ανακοίνωσε ότι εντόπισε στην περιοχή Κίρουνα”το μεγαλύτερο γνωστό κοίτασμα” σπάνιων γαιών στην Ευρώπη, το οποίο περιλαμβάνει περισσότερο από ένα εκατομμύριο τόνους μεταλλευμάτων.
Η ανακοίνωση γίνεται λίγο διάστημα μετά την ξεκάθαρη τοποθέτηση της Φον Ντερ Λάιεν για την ανάγκη απεξάρτησης της Ευρώπης από την Κίνα, δηλαδή του μεγαλύτερου παραγωγού παγκοσμίως, για την προμήθεια των μεταλλευμάτων αυτών που χρησιμεύουν κυρίως για την κατασκευή μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων και αιολικών στροβίλων.
″Πρόκειται για το μεγαλύτερο γνωστό κοίτασμα στοιχείων σπάνιων γαιών στο δικό μας μέρος του κόσμου και θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για την παραγωγή αποφασιστικής σημασίας πρώτων υλών απολύτως κρίσιμων για την πράσινη μετάβαση”, ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος του δημόσιου ομίλου LKAB, ο Γιαν Μόστρεμ, σε ανακοίνωση.
Παράλληλα ο Μόστρεμ προειδοποίησε ότι αυτή τη στιγμή η Κίνα είναι η απόλυτος κυρίαρχη στον συγκεκριμένο τομέα και είναι πολύ πιθανό κάποια στιγμή να μην θέλει να εξάγει τις πρώτες ύλες αλλά για παράδειγμα να εξάγει μόνο ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Ωστόσο οι υπεύθυνοι της εταιρείας διευκρινίζουν ότι αυτό δεν μπορεί να συμβεί από την μια ημέρα στην άλλη και ότι θα απαιτηθούν χρόνια για να μελετηθεί και να αξιολογηθεί το κοίτασμα. Ερωτηθείς δε για το πότε αναμένεται να ξεκινήσουν οι πρώτες εργασίες εξόρυξης, απάντησε πως αυτό θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την ταχύτητα απόκτησης άδειας εκμετάλλευσης, διευκρινίζοντας πως η εμπειρία δείχνει πως κάτι τέτοιο θα απαιτούσε πιθανόν ”από 10 μέχρι 15 χρόνια”.
Σε αυτό το σημείο υπογράμμισε την ανάγκη αλλαγής των διαδικασιών αδειοδότησης έτσι ώστε η Ευρώπη και η βιομηχανία της να γίνει ανταγωνιστική.
″Η ηλεκτροδότηση, η αυτάρκεια και η ανεξαρτησία της ΕΕ απέναντι στη Ρωσία και την Κίνα ξεκινάνε από το ορυχείο”, δήλωσε από την πλευρά της η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομίας και Ενέργειας της Σουηδίας Έμπα Μπους, ενώ σύμφωνα με τα σουηδικά μέσα ενημέρωσης η συνάντηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην Κιρούνα θα είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να προωθήσουν το συγκεκριμένο ζήτημα το οποίο όπως φαίνεται θα βρει ευήκοα ώτα.
Πηγές
ΑΠΕ/ΜΠΕ
Wikipedia