Σήμερα συμπληρώνονται 26 χρόνια, από το ιστορικό φιλικό που είχε δώσει η ΑΕΚ επί γιουγκοσλαβικού εδάφους, απέναντι στην ομάδα της Παρτίζαν. Το ημερολόγιο έγραφε 7 Απριλίου 1999, όταν η ελληνική ομάδα αψηφώντας τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ στο Βελιγράδι, πήρε την απόφαση να ταξιδέψει στην πόλη, δίνοντας ένα πανίσχυρο μήνυμα ειρήνης.
Οι βομβαρδισμοί της Σερβίας από μεριάς ΝΑΤΟ είχαν ξεκινήσει ήδη από τις 24 Μαρτίου, σε μια εκ των μεγαλύτερων επιχειρήσεων στην Ευρώπη, ύστερα από τον Β′ Παγκόσμιο πόλεμο. Οι επιθέσεις διήρκησαν 11 εβδομάδες, με τους νεκρούς να ανέρχονται σε περίπου 2.500.
Στο πλαίσιο αυτό, και ημέρα Μεγάλη Τετάρτη, ο τότε ισχυρός άνδρας της ομάδας, Δημήτρης Μελισσανίδης προχώρησε σε μια πρωτοφανή απόφαση, με την υποστήριξη του ποδοσφαιρικού τμήματος και των φιλάθλων: η ΑΕΚ θα ταξίδευε στο Βελιγράδι, όπου και θα έδινε έναν φιλικό αγώνα με το τοπικό σωματείο, Παρτίζαν. Σημειώνεται πως η English National Investment Company, εταιρεία που κατείχε μετοχές της ΠΑΕ, προέβαλε αντίσταση στην εν λόγω πρωτοβουλία, αλλά η απόφαση είχε ήδη ληφθεί.
Το ταξίδι
Η αποστολή της ΑΕΚ πέταξε για Βουδαπέστη και από εκεί με πούλμαν, έφτασε στο Βελιγράδι. Το παράτολμο αυτό ταξίδι της ποδοσφαιρικής ομάδας ακολούθησαν φίλαθλοι, δημοσιογράφοι, πολιτικοί και άλλοι. Μεταξύ των ονομάτων που είχαν ακολουθήσει την ΑΕΚ, φέρονται να ήταν οι: Μανώλης Γλέζος, Γιώργος Κατσιφάρας, Θόδωρος Κασσίμης, Νικήτας Κακλαμάνης, Αλέξης Κούγιας, Μίλτος Βεντούρης και Γιάννης Βούρος.
Υποδοχή για τους Έλληνες στο δοκιμασμένο από τους πυραύλους Βελιγράδι, επιφύλασσε ο πρόεδρος της χώρας, Μίλαν Μιλουτίνοβιτς στο Προεδρικό Μέγαρο. Εκτός αυτού, πλήθος κόσμου υποδέχθηκε με ενθουσιασμό την ΑΕΚ, με ελληνικές και σερβικές σημαίες και συνθήματα για την ειρήνη, σε ένα άκρως συγκινητικό κλίμα.
Ο αγώνας
Ο ενθουσιασμός των ντόπιων ήταν τόσο μεγάλος, που είχαν εξαντλήσει τα εισιτήρια. Οι κερκίδες ουδέποτε γέμισαν, εξαιτίας των συνθηκών πολέμου που επικρατούσαν. Παρ′ όλα αυτά, οι 15.000 φίλαθλοι που παρευρέθηκαν σε αυτό τον ιστορικό αγώνα, δεν σταμάτησαν να επευφημούν.
Οι ομάδες έκαναν την είσοδο τους στον αγωνιστικό χώρο, κρατώντας ένα μεγάλο πανό, στο οποίο αναγραφόταν: «ΝΑΤΟ σταμάτα τον πόλεμο, σταμάτα τους βομβαρδισμούς».
Στο ημίχρονο της αναμέτρησης, ο πρόεδρος Μιλουτίνοβιτς μαζί με ανθρώπους της ΑΕΚ και της Παρτίζαν προχώρησαν σε μια συμβολική κίνηση, φυτεύοντας μια ελιά από την αρχαία Ολυμπία σε μια γλάστρα, τονίζοντας με την πράξη αυτή τα ιδανικά του αθλητικού πνεύματος.
Την ίδια ώρα, οι παίκτες αντάλλαξαν κόκκινα αυγά και τσουρέκια, καθώς και ψωμί και αλάτι, στο πλαίσιο της παράδοσης της εκάστοτε χώρας.
Το δεύτερο ημίχρονο ξεκίνησε, αλλά διήρκησε μόλις 16 λεπτά. Στο 61ο λεπτό, οι φίλαθλοι υπερπήδησαν τα διαχωριστικά και εισέβαλαν στον αγωνιστικό χώρο, κρατώντας σημαίες των δύο χωρών και φωνάζοντας μεταξύ άλλων «ΑΕΚ» και «Ελλάς».
Για την ιστορία, αν και ουδέποτε είχε την παραμικρή σημασία, το σκορ βρισκόταν στο 1-1, προτού διακοπεί από αυτή την «καλόβουλη» εισβολή των οπαδών. Σκόρερ χρίστηκαν ο Σέρβος Κέζμαν (13ο λεπτό) και ο Έλληνας Ζουμπούλης (27ο λεπτό).
Αντί επιλόγου
Η ΑΕΚ πριν καλά σουρουπώσει είχε πάρει τον δρόμο της επιστροφής. Φίλαθλοι και αποστολές ομάδων ήξεραν ότι δεν υπήρχε ο χρόνος για περαιτέρω γιορτινή διάθεση. Ήταν γνωστό εξάλλου πως τα βομβαρδιστικά αργά ή γρήγορα θα έκαναν και πάλι την εμφάνιση τους, σκορπώντας τον τρόμο.
Οι εχθροπραξίες δεν σταμάτησαν έπειτα από αυτό το φιλικό παιχνίδι. Ωστόσο η πρωτοφανής αυτή πρωτοβουλία της - προερχόμενης από πρόσφυγες - ομάδας της ΑΕΚ, μεταδόθηκε παγκοσμίως και έμεινε για πάντα χαραγμένη στα βιβλία της Ιστορίας.
Οι εφημερίδες της εποχής έγραφαν την επόμενη ημέρα: «ποτέ φιλοξενούμενη ομάδα δεν χειροκροτήθηκε τόσο έντονα όσο η ΑΕΚ στο λαβωμένο Βελιγράδι».
Οι συνθέσεις των δύο ομάδων:
Παρτιζάν (Λιούμπισα Τουμπάκοβιτς): Νταμιάνοβιτς, Κράσοβιτς, Σάβιτς, Σανόγεβιτς, Στογιάνοβιτς, Βούκοβιτς, Ιλιτς, Ιβιτς, Μπιέκοβιτς, Τόμιτς, Κέζμαν.
ΑΕΚ (Όλεγκ Μπλαχίν): Ατματσίδης (29’ Μιχαηλίδης – 40’ Κουρκούνας), Κοπιτσής (40’ Κωστένογλου), Μπαμπούνσκι (42’ Καψής) Καλιτζάκης, Τσέκολι (46’ Ζήκος), Κατσαβός, Σαβέβσκι (32’ Κασάπης), Μαλαδένης, Μιλοβάνοβιτς, Ζουμπούλης, Νικολαΐδης.