Όταν η Σουμεγιέ Γιλμάζ δέχθηκε ένα τηλεφώνημα από την αστυνομία που την ενημέρωσε πως ο σύζυγος της, ο οποίος αγνοείτο, είχε «βρεθεί» και επρόκειτο να επιστρέψει στο σπίτι αισθάνθηκε μουδιασμένη. Αδυνατούσε να πιστέψει τους αστυνομικούς. Εξάλλου το καλύτερο που ίσως περίμενε να μάθει ήταν πως είναι υπό κράτηση. Θα ήταν έστω μια επιβεβαίωση, μετά από οκτώ μήνες ως «αγνοούμενος», πως είναι ζωντανός.
«Υπάρχουν πολλοί Μουσταφά Γιλμάζ, δεν ήθελα να απογοητευθώ», λέει η γυναίκα στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, σύμφωνα με το France 24.
Την επομένη ημέρα όμως, ο σύζυγός της είχε επιτρέψει στην αγκαλιά της.
Η αστυνομία της είπε πως ο σύζυγός της είχε «βρεθεί» στις 21 Οκτωβρίου σε καλή κατάσταση αλλά εκείνη διαπίστωσε αμέσως πως είχε χάσει πολύ βάρος. Το πρόσωπό του, τα χέρια του, όπως λέει, ήταν «παγωμένα».
Η Γιλμάζ φοβάται πως ο 33χρονος σύζυγός και φυσιοθεραπευτής στο επάγγελμα, έπεσε θύμα βασανιστηρίων αλλά ο ίδιος αρνείται να εξηγήσει πού βρισκόταν κατά τη διάρκεια των οκτώ μηνών που είχε εξαφανιστεί ενώ επαναλαμβάνει μονότονα πως «κρυβόταν».
Η γυναίκα του ξέρει πως δεν λέει την αλήυθεια: στις 19 Φεβρουαρίου, οπότε και χάθηκαν τα ίχνη, είχε μόλις αρχίσει μια νέα δουλειά και δεν είχε κανέναν λόγο να εξαφανισθεί.
«Αναγκαστικές εξαφανίσεις»
Ο Οζτούρκ Τουρκτογκάν της οργάνωσης Human Rights Association είπε στο AFP πως μια συγκεκριμένη ομάδα εντός του τουρκικών υπηρεσιών ασφαλείας φαίνεται να είναι πίσω από την εξαφάνιση του 33χρονου ο οποίος είναι μόνο ένας εκ των 28 ανδρών που πιστεύεται ότι εξαφάνισαν μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου 2016.
Ανάλογες μέθοδοι είχαν χρησιμοποιηθεί και το 1990 κατά πολιτικικών αντιπάλων του καθεστώτος.
Ο Τουρκτογκάν λέει πως οι 28 πιθανότητα απήχθησαν προκειμένου να τους αποσπάσουν πληροφορίες αν και δεν ήταν σαφές γιατί οι αρχές επέλεξαν αυτά τα συγκεκριμένα 28 άτομα αφού είχαν συλληφθεί χιλιάδες άνθρωποι την περίοδο μετά το πραξικόπημα.
Σε κάθε περίπτωση το Υπουργείο Εσωτερικών και η αστυνομία δεν απάντησαν στο αίτημα να σχολιάσουν την όλη υπόθεση.
Ο Μουσταφά Γιλμάζ είχε καταδικασθεί σε κάθειρξη έξι ετών για συμμετοχή στο κίνημα του ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος κατηγορείται ότι υποκίνησε την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, όμως είχε αφεθεί ελεύθερος στις αρχές του 2019 εν αναμονή της εξέτασης της έφεσής του.
Είναι στην ομάδα των έξι ανδρών οι οποίοι εξαφανίσθηκαν μέσα σε διάστημα μερικών ημερών τον Φεβρουάριο 2019 στην Τουρκία. Και όλοι του κατηγορούνται ως μέλη του δικτύου Γκιουλέν. Τέσσερις επανεμφανίστηκαν τον Ιούλιο.
Ο τελευταίος, ο Γκοκχάν Τουρκμέν,επανεμφανίστηκε πριν μερικές ημέρες, στις 5 Νοεμβρίου.
Και η σύζυγος του Τουρκμέν ανέφερε πως ο Γκοκχάν «είχε χάσει πολλά κιλά και ήταν χλωμός», σύμφωνα με την Διεθνή Αμνηστία.
«Τα άτομα αυτά αποτελούν αντικείμενο δικαστικών ερευνών. Η επανεμφάνισή τους εν γένει αποκαλύπτεται όταν βρίσκονται ήδη στα χέρια της αστυνομίας», εξηγεί. Λίγο αργότερα ο σύζυγός της, της ζήτησε να σταματήσει να χρησιμοποιεί το Twitter «θέτοντας ερωτήματα και τραβώντας την προσοχή σχετικά με τις εξαφανίσεις».
Οργανώσεις για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κάλεσαν τις τουρκικές αρχές να διεξαγάγουν μια «ανεξάρτητη και αμερόληπτη έρευνα για τις περιστάσεις αυτών των αποκαλούμενων ως αναγκαστικών εξαφανίσεων».
Στο μεταξύ η Εισαγγελία της Άγκυρας όμως είπε στο AFP πως δεν έχει συνταχθεί ακόμη το κατηγορητήριο σε βάρος του Γιλμάζ και του Τουτρκμέν και αρνήθηκε να δώσει περισσότερες πληροφορίες.
«Σαν εφιάλτης»
Οι μυστηριώδεις εξαφανίσεις όμως δεν έχουν σταματήσει στην Τουρκία, παρά την επανεμφάνιση κάποιων αγνοούμενων. Πρόσφατα μάλιστα σημειώθηκαν και άλλες.
Στις 6 Αυγούστου, ο 35χρονος Γιουσούφ Μπιλγκέ Τουντς εξαφανίσθηκε χωρίς να αφήσει κανένα ίχνος. Και αυτό κατηγορείτο για σχέσεις με τους γκιουλενιστές, κάτι που ο ίδιος είχε αρνηθεί, ενώ είχε απολυθεί από την δουλειά του (ήταν κρατικός λειτουργός).
Η σύζυγός του, η οποία ζήτησε να μην κατονομασθεί, υποστηρίζει πως «δεν διεξήχθη καμία έρευνα» σχετικά με την υπόθεση της εξαφάνισή του.
Τα τρία παιδιά του ζευγαριού, όπως αφηγείται η σύζυγος, την ρωτούν όλο και πιο επίμονα για τον πατέρα τους. «Είναι ένας εφιάλτης», λέει κλαίγοντας.
Η οικογένεια προσέλαβε δικηγόρο, απευθύνθηκε σε τοπικούς και διεθνείς οργανισμούς αλλά και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων. Αν και μέχρι στιγμής δεν υπήρξε κάποια εξέλιξη. Η κυρία Τουντς υποστηρίζει πάντως πως η επανεμφάνιση άλλων εξαφανισμένων της δίνει ελπίδες. «Αντέχω την απουσία του γαντζωμένη από την ιδέα ότι στο τέλος θα τον ξαναδώ, θα τον σφίξω στην αγκαλιά μου», εξηγεί.
Ωστόσο, η επανεμφάνιση των άλλων ανδρών την κάνει να ελπίζει, όπως λέει.
«Αυτό που με κρατάει όρθια είναι πως σκέφτομαι εκείνη τη στιγμή που θα τον δω πάλι, και θα τον αγκαλιάσω για πρώτη φορά».
Όσον για την Σουμεγιέ Γιλμάζ; «Ήμουν τόσο ευγνώμων. Που έβλεπα μπροστά μου έναν άνθρωποι που αγαπώ αλλά που ήταν σαν να είχα να τον δω χρόνια...Αλλά έπρεπε να σταματήσω να κλαίω, δεν ήθελα να με δει να κλαίω...Δεν ξέρω τι έχει περάσει. Δεν σημαίνει ότι είμαι εντελώς ανακουφισμένη, αλλά ένα μεγάλο βάρος έχει φύγει από τους ώμους μου».