Την πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου, ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας έδωσε ένα «χριστουγεννιάτικο δώρο» στους κουρασμένους από την πανδημία πολίτες της χώρας του: την άρση των περιορισμών λόγω κορονοϊού στις συγκεντρώσεις και τα ταξίδια από τις 23 έως τις 26 Δεκεμβρίου, ώστε να περάσουν την περίοδο των εορτών με την οικογένεια και τους φίλους τους.
Λίγο αργότερα, η εξάπλωση του ιού ξέφυγε ραγδαία.
Εως τις 6 Ιανουαρίου, ο αριθμός των νέων καθημερινών κρουσμάτων COVID-19 στην Πορτογαλία είχε ξεπεράσει τις 10.000 για πρώτη φορά. Στα μέσα Ιανουαρίου, η κυβέρνηση διέταξε lockdown για τουλάχιστον ένα μήνα και μια εβδομάδα αργότερα έκλεισε τα σχολεία της χώρας.
Αλλά ήταν πολύ αργά. Η Πορτογαλία είχε σχεδόν για μια εβδομάδα τις περισσότερες καθημερινές μολύνσεις και θανάτους ανά 100.000 ανθρώπους στον κόσμο, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που συνέταξε το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins.
Εξω από τα υπερφορτωμένα νοσοκομεία της χώρας τώρα, σχηματίζονται μεγάλες ουρές με ασθενοφόρα που περιμένουν ώρες για να παραδώσουν τους ασθενείς με COVID-19.
Τα προβλήματα της Πορτογαλίας καταδεικνύουν τον κίνδυνο της χαλάρωσης των μέτρων κατά πανδημίας όταν μια νέα, ταχέως διαδεδομένη μετάλλαξη «στροβιλίζεται» πάνω από την Γηραιά Ηπειρο.
Η εξάπλωση της πανδημίας σε όλη την Ευρώπη εντείνεται όλο και περισσότερο από την ιδιαίτερα μεταδοτική παραλλαγή του ιού, που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στα τέλη του 2020 στη νοτιοανατολική Αγγλία. Η απειλή ωθεί τις κυβερνήσεις να εισαγάγουν νέα σκληρά lockdown και απαγορεύσεις κυκλοφορίας.
Στη Δανία, η παραλλαγή απειλεί να οδηγήσει την πανδημία εκτός ελέγχου, παρά τη σχετική πρόωρη επιτυχία στον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού. Η πρωθυπουργός Μέττε Φρεντέρικσεν είπε ότι αυτός ο μήνας «είναι ένας αγώνας ενάντια στο χρόνο» για να εμβολιαστούν οι άνθρωποι και να επιβραδύνουν την διάδοση της παραλλαγής, η οποία είναι ήδη πολύ εξαπλωμένη.
Το Εθνικό Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας και Περιβάλλοντος στην Ολλανδία κατέγραψε την περασμένη εβδομάδα αύξηση των κρουσμάτων της παραλλαγής και προειδοποίησε ότι θα αυξηθεί κατ′ επέκταση ο αριθμός των εισαγωγών και θανάτων στα νοσοκομεία.
Οι αρχές της χώρας διέταξαν σκληρό lockdown πέντε εβδομάδων στα μέσα Δεκεμβρίου, κλείνοντας τα σχολεία και τις «μη απαραίτητες επιχειρήσεις». Ο πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε επέκτεινε τα μέτρα αυτά για άλλες τρεις εβδομάδες στις 12 Ιανουαρίου, επικαλούμενος ανησυχίες σχετικά με τη νέα μετάλλαξη.
Την περασμένη εβδομάδα, η ολλανδική κυβέρνηση προχώρησε ένα βήμα παραπέρα και εισήγαγε την απαγόρευση της κυκλοφορίας από τις 21:00 έως τις 4:30 π.μ., καθώς και τον περιορισμό του αριθμού των επισκεπτών ημερησίως ανά νοικοκυριό.
Η ανακάλυψη της νέας παραλλαγής ώθησε και τις άλλες χώρες της ΕΕ να ενισχύσουν τα περιοριστικά τους μέτρα. Το Βέλγιο έχει απαγορεύσει όλα τα μη απαραίτητα ταξίδια για τους κατοίκους του μέχρι τον Μάρτιο και η Γαλλία ενδέχεται σύντομα να επιβάλει ένα τρίτο εθνικό lockdown, εάν η 12ωρη καθημερινή απαγόρευση κυκλοφορίας δεν επιβραδύνει την εξάπλωση των νέων μολύνσεων.
Αλλες μεταλλαγμένες εκδόσεις του ιού έχουν εμφανιστεί στη Βραζιλία και τη Νότια Αφρική.
Η βρετανική παραλλαγή πιθανότατα θα γίνει η κυρίαρχη πηγή μόλυνσης στις Ηνωμένες Πολιτείες μέχρι τον Μάρτιο, λένε οι ειδικοί. Εχει μέχρι στιγμής καταγραφεί σε περισσότερες από 20 Πολιτείες.
Ο κορυφαίος εμπειρογνώμονας για τις μολυσματικές ασθένειες της κυβέρνησης των ΗΠΑ, Δρ Αντονι Φάουτσι, λέει ότι οι επιστήμονες ετοιμάζουν μια αναβάθμιση στα εμβόλια για την COVID-19, ώστε να αντιμετωπίσουν τη βρετανική και τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη.
Η Moderna λέει ότι αρχίζει να δοκιμάζει μια πιθανή ενισχυτική δόση έναντι της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης - την οποία ο Φάουτσι χαρακτήρισε «ακόμη πιο απειλητική» από τη βρετανική.
Η Pfizer αναφέρει ότι το εμβόλιό της φαίνεται να είναι αποτελεσματικό κατά του στελέχους από τη Βρετανία, αν και παραμένουν ερωτηματικά σχετικά με την παραλλαγή της Νότιας Αφρικής.
Εν μέσω αυτών των φόβων, οι Ηνωμένες Πολιτείες επανέφεραν τους περιορισμούς ταξιδιών από το Ηνωμένο Βασίλειο, 26 άλλες ευρωπαϊκές χώρες και τη Βραζιλία ενώ πρόσθεσαν και τη Νότια Αφρική στη λίστα.
Ο επικεφαλής έκτακτης ανάγκης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δήλωσε νωρίτερα αυτό το μήνα ότι ο οργανισμός αξιολογεί τον αντίκτυπο των νέων μεταλλάξεων, αλλά προειδοποίησε ότι αυτές χρησιμοποιούνται επίσης ως δικαιολογία.
«Είναι πολύ εύκολο να κατηγορήσεις την μετάλλαξη και να πεις ″ο ιός φταίει″», δήλωσε ο Δρ. Μάικλ Ράιαν σε δημοσιογράφους στη Γενεύη. «Λοιπόν, δυστυχώς, φταίνε επίσης όλα αυτά που δεν κάνουμε εμείς», υπογράμμισε.