Η Νέα Ζηλανδία τον Δεκέμβριο του 2020 ”ανακηρύχθηκε” ως η καλύτερη χώρα για να ζει κάποιος εν μέσω πανδημίας από το Covid Resilience του Bloomberg. Επίσης, το 2021 σε έρευνα του Economist Intelligence Unit (EIU) η πόλη Ώκλαντ της Νέας Ζηλανδίας, αναδείχθηκε επίσης πρώτη μεταξύ 140 από όλο τον πλανήτη, βάσει του συνολικού της σκορ σε παράγοντες όπως η σταθερότητα, οι υποδομές, η εκπαίδευση και η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη.
Δεδομένων των άριστων επιδόσεων της Νέας Ζηλανδίας στη μάχη κατά της πανδημίας και της προβολής της λόγω της ιδιαίτερα δημοφιλούς πρωθυπουργού, Τζασίντα Άρντερν, τυγχάνει ιδιαίτερης προβολής και από πολλούς χαρακτηρίζεται ως ”χώρα πρότυπο”.
Ο επίγειος παράδεισος όμως έχει τα σκοτεινά μυστικά του ή σκοτεινές όψεις που κανείς δεν θέλει να αντικρίσει και προτιμά να στρέφει το βλέμμα αλλού.
Μια ανελέητη στεγαστική κρίση. Η εκτόξευση των τιμών
Στη Νέα Ζηλανδία μαίνεται μια σφοδρή στεγαστική κρίση και φυσικά τα πρώτα θύματα είναι οι πιο περιθωριοποιημένες κοινότητες και οι πολίτες και τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Reuters, η αρμόδια Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επισημαίνει πως η στεγαστική κρίση στη χώρα κατέστησε πολλούς ανθρώπους άστεγους και όπως ανακοινώθηκε αρχίζει μια έρευνα σχετικά με τον κλάδο της αγοράς ακινήτων στη Νέα Ζηλανδία.
Κάποια μέτρα που ελήφθησαν από την κυβέρνηση στις αρχές του έτους δεν απέδωσαν καρπούς και οι τιμές των ακινήτων συνέχισαν να ανεβαίνουν σε εξωπραγματικά ύψη.
Όπως επισημαίνεται οι επενδυτές εξαργύρωσαν τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια και τη φθηνή πρόσβαση σε κεφάλαια υπό τις κυβερνητικές δαπάνες για την τόνωση της πανδημίας.
Οι τιμές των ακινήτων στη Νέα Ζηλανδία έχουν αυξηθεί κατά το μεγαλύτερο ποσοστό μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ, κατά περίπου 30% τους τελευταίους 12 μήνες.
″Η στεγαστική κρίση στη χώρα συνιστά και μια κρίση σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα αφού σχετίζεται με την ιδιοκτησία σπιτιού, την ενοικίαση, την κρατική στέγαση και την έλλειψη στέγης”, σχολιάζει ο επικεφαλής επίτροπος της Νέας Ζηλανδίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Πολ Χαντ.
”Έχει ένα τιμωρητικό αντίκτυπο ειδικά στις πιο περιθωριοποιημένες ομάδες στην κοινότητά μας”.
Πώς τα μέτρα για την πανδημία έγιναν μπούμερανγκ
Οι πολιτικές της Νέας Ζηλανδίας για την πανδημία προέβλεπαν φθηνότερα στεγαστικά δάνεια, επιτρέποντας στους πιο εύπορους πολίτες της χώρας να μεγαλώσουν τα σπίτια τους και να δημιουργήσουν χαρτοφυλάκια ενοικιαζόμενων επενδυτικών ακινήτων, τροφοδοτώντας μια περαιτέρω αύξηση των τιμών των κατοικιών.
Η σχεδόν 30% αύξηση από τη μία χρονιά στην άλλη, πέραν της ανόδους κατά 90% την προηγούμενη δεκαετία, έχει αποκλείσει τους αγοραστές πρώτης κατοικίας, τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα και τους χαμηλοσυνταξιούχους.
″Το δικαίωμα σε ένα αξιοπρεπές σπίτι, αν και αποτελεί δεσμευτική υποχρέωση της Νέας Ζηλανδίας βάσει του διεθνούς δικαίου είναι κάτι το άπιαστο”, σύμφωνα με τον Χάντ.
Η μέση τιμή κατοικίας στη μεγαλύτερη πόλη του Ώκλαντ αυξήθηκε κατά 25% στα 1.150.000 NZ (801.320 $) τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους από 920.000 NZ πέρυσι.
H Νέα Ζηλανδία αποτελεί μια από τις πιο ακριβές περιοχές στον κόσμο σε ό,τι αφορά την αγορά ακινήτων. Ακόμη δε πιο πρόσφατα στοιχεία ορίζουν τη μέση τιμή κατοικίας στην τιμή ρεκόρ των 943.000 δολαρίων ενώ το Ώκλαντ παραμένει η πιο ακριβή πόλη σε ό,τι αφορά την αγορά ακινήτων, με τη μέση τιμή για ένα σπίτι να ανέρχεται τώρα στα 1,5 εκατ. δολάρια.
Οικογένειες σε μοτέλ και στην ουρά για δημόσια στέγαση
Η Ειδική Εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για την κατάλληλη στέγαση, Λεϊλάνι Φάρα σε έκθεσή της τον Ιούνιο, αναφέρει ότι οι διαδοχικές κυβερνήσεις απέτυχαν να διασφαλίσουν τις κατάλληλες συνθήκες ώστε η αγορά κατοικίας ικανοποιεί τις ανάγκες των ανθρώπων.
Οι εκτοξευόμενες τιμές αγοράς και ενοικίασης ανάγκασαν τις οικογένειες να αναζητήσουν στέγη σε καταλύματα έκτακτης ανάγκης όπως τα μοτέλ, με περίπου 23.000 άτομα και οικογένειες να περιμένουν δημόσια στέγαση.
Υπό αυτή την πίεση Άρντερν άρχισε να εισάγει μια σειρά από μέτρα φέτος για να φορολογήσει τους επενδυτές και να αποθαρρύνει τους κερδοσκόπους, αλλά αυτά είχαν μόνο οριακά θετικό αντίκτυπο.
Η αυξανόμενη ανισότητα που πυροδοτήθηκε από τη στεγαστική κρίση είναι αναμφισβήτητα η μεγαλύτερη πολιτική πρόκληση που αντιμετωπίζει η κεντροαριστερή κυβέρνηση της, υπό την ηγεσία των Εργατικών.
Στεγαστική κρίση και πολιτική πρόκληση
Η δημοτικότητα της 41χρονης αυξήθηκε για την υποδειγματική ανταπόκριση της κυβέρνησης στην πανδημία που κράτησε τα κρούσματα σε εθνικό επίπεδο μόλις 2.500 και οδήγησε σε μια μεγάλη νίκη στις εκλογές πέρυσι.
Όμως, η υποστήριξή προς την κυβέρνηση και το κόμμα των Εργατικών έχει μειωθεί στο 43% σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση, υποχωρώντας κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες από τον Μάιο. Η δε υποστήριξη προς το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το Εθνικό Κόμμα έφτασε σχεδόν το 29%.
Η Άρντερν υπερασπίστηκε τις προσπάθειες της κυβέρνησης της για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης λέγοντας ότι κάνει ότι είναι δυνατό για να εξασφαλίσει ότι όλοι θα έχουν ένα ζεστό σπίτι.
«Κοιτάζω τα στοιχεία για όσα έχουμε κάνει έως τώρα. Επιταχύνουμε όσο μπορούμε», δήλωσε ο Άρντερν στο κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο TVNZ σε συνέντευξή της μετά την ανακοίνωση της έρευνας.