Επιμέλεια: Μπαρμπιλένα Τριανταφύλλου
Στις κορυφαίες ιαπωνικές εταιρείες, όπως η Toyota και η Panasonic, η πρακτική του «Κάιζεν» αποτελεί τη βάση της αποδοτικότητας των εργαζομένων.
Αλλά τι ακριβώς είναι η τεχνική Κάιζεν;
Ο όρος περιλαμβάνει την έννοια της συνεχούς βελτίωσης, με μικρά-μικρά βήματα. Ακόμη και με ενέργειες που αν υπολογίζονταν σε ποσοστά, θα συνέβαλαν στο 1% της εξέλιξής μας.
Θα μπορούσε αυτή η πρακτική να υιοθετηθεί και στην προσωπική μας ζωή για συγκεκριμένους στόχους που θέλουμε να πετύχουμε;
Οι ειδικοί πιστεύουν πως ναι, θα μπορούσε
«Παρόλο που δεν την αναφέρουν όλοι οι θεραπευτές με το ίδιο όνομα, η σταδιακή αλλαγή συμπεριφοράς με υπομονή και πίστη (Κάιζεν), είναι μια στρατηγική που προτείνουν πολλοί επαγγελματίες ψυχικής υγείας», υπογραμμίζει η Τζολί Σίλβα, κλινική ψυχολόγος και διευθύνουσα σύμβουλος της New York Behavioral Health. «Είναι πιο πιθανό να επιτύχουμε μακροπρόθεσμους, μεγαλεπήβολους στόχους εάν κάνουμε μικρά βήματα προς αυτούς», προσθέτει η ίδια.
«To να ”σπάμε” τους μεγάλους μας στόχους σε μικρά κομματάκια είναι ιδιαίτερα βοηθητικό. Ιδίως για όσους έχουμε φόβους και ενδοιασμούς για το πώς να το ξεκινήσουμε. Και αυτό το ″1%″ που προχωράμε κάθε μέρα, μας δίνει κίνητρο να συνεχίσουμε την καλή δουλειά και αύριο», συμφωνεί και η Κάθριν Μίλκμαν, ερευνήτρια αλλαγής συμπεριφοράς και καθηγήτρια στο Wharton School του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια.
Αυτή η μικρή αίσθηση ολοκλήρωσης σε καθημερινή βάση, αντί για την μια και μοναδική δόση ολοκλήρωσης που έρχεται μόνο αφότου επιτευχθεί ο κεντρικός στόχος, είναι πολύ πιο αποτελεσματική αν θέλουμε να παραμείνουμε συνεπείς. Είναι σαν να δίνουμε στον εαυτό μας την άδεια να χαρεί λιγάκι κάθε μέρα. Και όχι να περιμένουμε κάτι απίθανο να συμβεί στο μέλλον, μελαγχολώντας και ταπεινώνοντας τον εαυτό μας στο παρόν.
Πώς θα εφαρμόσουμε την μέθοδο Κάιζεν για να πετύχουμε τον δικό μας στόχο
1. Την εφαρμόζουμε σε έναν στόχο κάθε φορά - Τουλάχιστον για όσο καιρό νιώθουμε αρχάριοι
Αντί να πούμε ότι κόβουμε λίγο-λίγο το αλκοόλ, τον καφέ, τα γλυκά, το σκρολάρισμα στο κινητό, καλύτερα για αρχή να επιλέξουμε ένα από αυτά. Ό,τι αισθανόμαστε πως μας κάνει το μεγαλύτερο κακό. Κι αν δούμε πως τα καταφέρνουμε, σιγά-σιγά, βάζουμε και τα υπόλοιπα στο παιχνίδι.
2. Οραματιζόμαστε κάθε μέρα το πού θέλουμε να φτάσουμε
Αν φανταστούμε τον εαυτό μας όταν θα έχει φτάσει πια στο επιθυμητό αποτέλεσμα, αυτό από μόνο του αρκεί για να μας πείσει να παλέψουμε στο τώρα. Ας προσπαθήσουμε να απεικονίσουμε στη σκέψη το πώς θα μοιάζει η ζωή μας αφού πετύχουμε τον τελικό στόχο με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες:
Που θα είμαστε;
Τι θα κάνουμε;
Ποιον θα έχουμε στο πλευρό μας;
Ποια θα είναι τα συναισθήματα που νιώθουμε και ποιες οι πεποιθήσεις που έχουμε;
Πώς θα νιώθει το σώμα μας;
Αυτή η διαδικασία θα μας δώσει κίνητρα και θα μας ενθουσιάσει. Για αυτό και έχει σημασία να κρατήσουμε μερικές σημειώσεις, στις οποίες να μπορούμε εύκολα να ανατρέξουμε οποιαδήποτε στιγμή είμαστε στο τσακ να τα παρατήσουμε.
3. Κάνουμε την πρόοδο μετρήσιμο μέγεθος
Η υιοθέτηση της αρχής του Κάιζεν δεν σημαίνει απλώς να λέμε στον εαυτό μας κάθε μέρα ότι «θα γίνουμε καλύτεροι». Το ζήτημα είναι να προσδιορίσουμε ακριβώς τι θα κάνουμε, πού θα το κάνουμε και τι ώρα θα το κάνουμε. Για να το πετύχουμε μπορούμε στην αρχή της εβδομάδας να γράφουμε τι στοχεύουμε για την κάθε μέρα. Και να παρακολουθούμε τι πέτυχε και τι όχι, ώστε να μπορούμε να αξιολογήσουμε την πρόοδό μας.
4. Είμαστε έτοιμοι να καταπολεμήσουμε το φαινόμενο «Τι κάνω στραβά»
Εάν βλέπουμε τις συνεχείς βελτιώσεις ως μικροσκοπικούς στόχους, η αποτυχία επίτευξης ενός επιμέρους στόχου, μπορεί να οδηγήσει στη διερώτηση του «τι κάνω στραβά». Και πολλοί σε αυτό το στάδιο τείνουμε να εγκαταλείπουμε τους στόχους μας. Επειδή αισθανόμαστε ότι έχουμε ξεγλιστρήσει.
Όμως, οι δυνατότητές μας κάθε μέρα αλλάζουν. Οπότε, το ότι δεν καταφέρνουμε κάτι σε μια φάση, δεν σημαίνει ότι δεν θα το καταφέρουμε ούτε αύριο. Επομένως, η παραίτηση είναι εντελώς αδικαιολόγητη και δεν υπάγεται καν στις εναλλακτικές μας.
«Όποτε κάνουμε ένα λάθος, αντί να θεωρήσουμε ότι αυτό είναι δείγμα της ανικανότητάς μας, αξιολογούμε που ακριβώς πέσαμε έξω, εξελισσόμαστε και το παλεύουμε ξανά αύριο» συνιστά η Μίλκμαν.
Καλή μας επιτυχία σε ό,τι κι αν έχουμε βάλει στο μυαλό μας!