Δεν ξέρω γιατί, αλλά από τη Δευτέρα, μετά την τελευταία τουρκική Navtex και ενώ το βλέμμα όλων ήταν στραμμένο νοτιοανατολικά, ο δικός μου νους έτρεχε συνεχώς στη Βόρειο Ήπειρο.
Ο Δεκαπενταύγουστος είναι η μεγαλύτερη γιορτή του Ελληνισμού και της Χριστιανοσύνης στα χωριά που διαβιεί η ελληνική εθνική μειονότητα. Γεμίζουν τα σπίτια, οι εκκλησίες, επιστρέφουν οι νεότεροι και οι ξενιτεμένοι. Πώς θα είναι άραγε φέτος, αναρωτιόμουν, υπό το τριπλό καθεστώς, κορονοϊού, Ερντογάν και Ράμα;
Μετά την αποχώρηση σύσσωμης της αντιπολίτευσης από την Αλβανική Βουλή τον Φεβρουάριο του 2018, ο Ράμα κυβερνά από μοναχός του, με ένα Kuvendi που κινείται στα όρια της νομιμότητας. Οι δε μονοκομματικές δημοτικές εκλογές παρωδία τον Ιούνιο του 2019, πριν ακριβώς από ένα χρόνο, δοκίμασαν τις δημοκρατικές αντοχές της χώρας και της διεθνούς κοινότητας. Ο κορονοϊός ήταν το τέλειο άλλοθι, η απίθανη ευκαιρία για τον Αλβανό πρωθυπουργό να εδραιώσει την αυθαιρεσία του.
Παράλληλα, η αλβανική πολιτική ηγεσία είναι παραδομένη στις αγκάλες της Τουρκίας, γεγονός που στραγγαλίζει τη χώρα και εξοντώνει τον βορειοηπειρωτικό Ελληνισμό. Παρά την κατακρήμνιση της τουρκικής λίρας, ο Τούρκος πρόεδρος έχει ανοίξει την κάνουλα και ρέουν εκατομμύρια ευρώ στη φίλη Αλβανία. Για πολεμικό υλικό, κατασκευή σπιτιών και σχολείων μετά τον φονικό σεισμό του Νοεμβρίου στα Τίρανα, ιατρικό εξοπλισμό και στολές για την υγειονομική κρίση. Σύμφωνα με Αλβανίδα βουλευτή, από το 1988 μέχρι σήμερα έχουν ψηφισθεί από την Αλβανική Βουλή 26 στρατιωτικές συμφωνίες και πρωτόκολλα με την Τουρκία.
Την Τρίτη το πρωί διάβαζα τα νέα μέτρα της κυβέρνησης για τον Covid-19, το απόγευμα χτύπησε το τηλέφωνο με πρόθεμα +355. Η φωνή ήταν οργισμένη. Είχε βαλθεί να μου εξηγήσει τον Γολγοθά τους.
-Από 16 Αυγούστου για να μπούμε στην Ελλάδα πρέπει προηγουμένως να έχουμε κάνει τεστ. Πώς θα ταξιδέψει ένας παππούς από τη Χιμάρα, τους Σαράντα ή το Αργυρόκαστρο 3,5-4 ώρες μέχρι τα Τίρανα για να κάνει ένα τεστ που κοστίζει 50-150 ευρώ και να επιστρέψει πάλι πίσω; Είμαστε Έλληνες φορολογούμενοι, καταβάλλουμε ασφαλιστικές εισφορές, δεν μπορείς να μας αποκλείεις από το σύστημα Υγείας. Εδώ και δέκα ημέρες έχουνε κλείσει το Μαυρομάτι, έχουν αφήσει την Κακαβιά και την Κρυσταλλοπηγή μόνο από τις έντεκα το βράδυ μέχρι τις έξι το πρωί. Μετά τον Δεκαπενταύγουστο στην Κακαβιά, από όπου περνάνε όλοι οι Βορειοηπειρώτες, βάζουν και ημερήσιο πλαφόν 750 άτομα. Ξέρεις πόσες ώρες περίμενα σήμερα στην Κακαβιά για να περάσω; Τέσσερις με πέντε. Δε γίνεται να περιμένουν μωρά, μάνες, πέντε ώρες μέσα στον ήλιο. Στην Ήπειρο υπάρχουν μόνο δέκα εισαγόμενα κρούσματα, εκ των οποίων τα δύο από την Κακαβιά. Δεν δικαιολογούνται τόσο αυστηρά μέτρα. Οι αποφάσεις αυτές εκθέτουν την κυβέρνηση. Είμαστε Έλληνες πολίτες. Θέλουμε να πάμε στα σπίτια μας. Άνθρωποι πηγαινοέρχονται για φάρμακα, θεραπείες και αιμοκαθάρσεις. Ποιός έχει δικαίωμα να τους αποκλείσει και να προσβάλλει έτσι έναν πληθυσμό;
Ο συνομιλητής είπε πολλά, πάρα πολλά, και για άλλα θέματα. Ήταν αδύνατο να τον σταματήσω. Γνωρίζοντάς τον χρόνια, γνωρίζοντας την ψυχραιμία, τη συγκρότηση και το σθένος του, ήξερα ότι για να μιλάει έτσι, εξέφραζε μία συλλογική απόγνωση. Τόλμησα μόνο να τον ρωτήσω αν οικονομικά τα βγάζουν πέρα. Ερώτηση που τον εξαγρίωσε.
-Εδώ ο κόσμος ξέρει από φτώχεια, εδώ είμαστε μαθημένοι να ζούμε με το τίποτα. Αυτό που θέλουμε είναι να μπορούμε να ρθούμε στα σπίτια μας. Και να μην ερημώσουν εντελώς τα χωριά με τις επιλογές της κυβέρνησης για τις υποτροφίες και τις συντάξεις. Είμαστε ακόμη όμηροι του νόμου Κατρούγκαλου. Ένας Βορειοηπειρώτης παίρνει 150 ευρώ λιγότερα σύνταξη από έναν Ελλαδίτη, διότι δεν έχει συμπληρώσει σαράντα χρόνια. Μα πώς να τα συμπληρώσει, αφού τα σύνορα ήταν κλειστά;
Μία τετραμελής οικογένεια Ελλήνων από τη Βόρειο Ήπειρο, αν επισκεφτεί την ιδιαίτερη πατρίδα της για τον Δεκαπενταύγουστο, θα πρέπει κατά την επιστροφή να ξοδέψει περίπου 500 ευρώ για τα τεστ, να περάσει μία ολόκληρη ημέρα στο τελωνείο της Κακαβιάς, καθώς όλα τα υπόλοιπα έχουν κλείσει, και να μπει μετά σε επταήμερη καραντίνα.
Το λάθος γίνεται από άγνοια, όχι από πρόθεση. Οι άνθρωποι τις περισσότερες φορές σφάλλουν, διότι απλώς δεν γνωρίζουν, και όχι επειδή το θέλουν ή το έχουν σκοπό. Ενώ γράφονται τούτες οι γραμμές, υπερισχύει η πεποίθηση ότι η ελληνική πολιτική ηγεσία και οι ελληνικές Αρχές έχουν ήδη εγκύψει στο πρόβλημα και μελετούν λύσεις.