Yπάρχει μια νέα γενιά εκεί έξω που είναι πολλά υποσχόμενη. Έχει υψηλή αντίληψη, κατανοεί τις νέες συνθήκες και προκλήσεις, και διαφαίνεται να είναι φορέας μιας διαφορετικής νοοτροπίας. Μια γενιά η οποία αναγνωρίζει την ανάγκη της τεχνογνωσίας, έχει την ευφυΐα να ακούει (πρωτόγνωρο για την Ελλάδα), και αντιλαμβάνεται τι κληρονομεί.
Το τελευταίο είναι ευθύνη της γενιά μου (ας πούμε άνω των 50) – μην το πάρετε προσωπικά, ο καθένας έχει τη δική του διαχρονική πορεία και συνείδηση. Η γενιά μας τους παρέδωσε μια χώρα μνημονίων και μισθούς των 500 ευρώ. Αν σε αυτά προσθέσουμε αυτό που βιώνουμε εξαιτίας της πανδημίας, τότε γίνεται κατανοητό ότι οι προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν δεν θα έχουν καμία σχέση με την ανέμελη ζωή των νέων της δεκαετίας 80’ και 90’.
Το υψηλό ποσοστό ανεργίας θα αναγκάσει πολλούς νέους να στραφούν σε ατομικές επιχειρηματικές πρωτοβουλίες. Αν και πρώιμο λόγω έλλειψης εμπειρίας, εντούτοις είναι μονόδρομος διότι δεν υπάρχουν βραχυπρόθεσμες προοπτικές.
Αντίθετα, υπάρχει μια βιομηχανία που άλλοτε τους προσφέρει δωρεάν ημερίδες και εκπαίδευση («διδάσκοντας» τη μετριότητα και υποσκελίζοντας την ανύπαρκτη ποιοτική επαγγελματική εκπαίδευση), και άλλοτε τους πουλάει μια εικονική πραγματικότητα περιτυλιγμένη με αρχές και ήθος.
Στην πραγματικότητα είναι οι ίδιοι που τα κατάργησαν όλα στο βωμό του personal και corporate pseudo branding. Μια μόδα που «πουλάει» και ταιριάζει στην κοινωνία αλλά οδηγεί σε προσωπική αλλοίωση και είναι εμπόδιο σε κάθε εξέλιξη.
Το αν θα «αλλάξεις τον κόσμο» είναι μια παντελώς άστοχη διατύπωση και αποτελεί μια δικαιολογία για να αποποιηθούμε την ατομική ευθύνη που έχει ο καθένας μας απέναντι στην κοινωνία και τη νέα γενιά.
Θα υπενθυμίσω ότι ο ατομικισμός και ο φθόνος (versus συλλογικότητα και αποδοχή) ήτανε πάντα εμπόδιο στην εξέλιξη της χώρας – το γνωρίζουν και το βιώνουν ιδίως οι τοπικές κοινωνίες.
Όσο για τα startups (που έχουν αμφισβητηθεί διεθνώς), οι προοπτικές επιτυχίας αλλά και η ύπαρξη ικανού αριθμού αυξάνονται μόνο όταν υποστηρίζονται από εξειδικευμένα και έμπειρα στελέχη – και αυτό γίνεται πολύ σπάνια.
Το μόνο που μας απέμεινε είναι να δείξουμε στη νέα γενιά την πορεία με ειλικρίνεια και να τους μεταδώσουμε την εμπειρία και την τεχνογνωσία πιο γρήγορα από το αναμενόμενο. Ειδάλλως το brain drain, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, θα ανθίσει, και αυτό θα είναι ότι χειρότερο για την εξέλιξη της χώρας.
Η χώρα έχει ευκαιρίες γιατί απλά σε πολλούς τομείς δεν αξιοποιήθηκε ποτέ η τεχνογνωσία. Οι συνθήκες της πανδημίας θα συμβάλλουν θετικά στην εγρήγορση μιας νέας γενιάς που έχει αντίληψη και διορατικότητα.