Από 3 έως 12 βουλευτές αποδήμου Ελληνισμού θα έχει η επόμενη Βουλή σύμφωνα με όσα προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ. Η αξιωματική αντιπολίτευση κατέθεσε πρόταση νόμου στη Βουλή. Η βασική διαφορά από την θέση της ΝΔ είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει η ψήφος των αποδήμων να εκλέγει μεν βουλευτές, αλλά να μην προσμετρείται στο εκλογικό αποτέλεσμα που θα καθορίζεται από τις εντός της επικρατείας ψήφους.
Οι βασικές αρχές της πρότασης νόμου του ΣΥΡΙΖΑ περιλαμβάνουν:
-αύξηση του αριθμού των βουλευτών Επικρατείας σε 15 που είναι ο ανώτατος προβλεπόμενος από το Σύνταγμα αριθμός.
-από τους 15 βουλευτές Επικρατείας θα εκλέγονται από 3 έως12 με τις ψήφους των αποδήμων.
-η λίστα των υποψηφίων βουλευτών «εξωτερικού» θα είναι ενιαία, αλλά θα υπάρχει κομματική ένταξη.
-η διαφοροποίηση του αριθμού των εδρών που θα κατανέμονται βάσει των αποτελεσμάτων των εκλογικών τμημάτων του εξωτερικού, θα είναι ως εξής: αν ο αριθμός όσων ψηφίσουν από το εξωτερικό είναι μέχρι 180.000 ψήφοι θα εκλέγονται 3 βουλευτές. Για κάθε 60.000 βουλευτές πέρα από τον αριθμό αυτό θα εκλέγεται ένας ακόμη, που θα αφαιρείται από τον αντίστοιχο αριθμό βουλευτών Επικρατείας «εσωτερικού», οι οποίες, κατά τα λοιπά, θα κατανέμονται με βάση το γενικό αποτέλεσμα της Επικράτειας.
-δεν θα ενσωματώνεται το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας των αποδήμων στον γενικό οριστικό πίνακα των αποτελεσμάτων του εκλογικού σώματος εντός της ελληνικής επικράτειας.
Στη συνέντευξη τύπου που έδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ επισημάνθηκε ότι αυτή είναι η λύση που προκρίνει το Συμβούλιο της Βενετίας, που είναι το αρμόδιο για τους θεσμούς όργανο του Συμβουλίου της Ευρώπης και ακολουθείται και από κράτη που έχουν μεγάλο αριθμό ομογενών, όπως η Ελλάδα.
Στην συνέντευξη τύπου μίλησαν ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ στην διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης Γιώργος Κατρούγκαλος, η αντιπρόεδρος της Επιτροπής για την Αναθεώρηση του Συντάγματος Έφη Αχτσιόγλου και ο πρ. γενικός γραμματέας του υπουργείου Εσωτερικών Κώστας Πουλάκης, ο οποίος ήταν και πρόεδρος της Επιτροπής του ΥΠΕΣ (επί υπουργίας Αλέξη Χαρίτση) για την ψήφο των εκτός επικρατείας Ελλήνων.
«Η κυβέρνηση παραπλανά»
Τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ επεσήμαναν ότι η κυβέρνηση παραπλανεί όταν διαρρέει ότι η ψήφος των ομογενών αφορά μόνο 300.000 Ελληνες του εξωτερικού που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους. Στην πραγματικότητα οι εκλογείς εξωτερικού μπορεί να ανέρχονται σε εκατομμύρια, προειδοποίησαν.
Συγκεκριμένα επεσήμαναν ότι μπορούν να εγγραφούν στους εκλογικούς καταλόγους όσοι έχουν ελληνικό διαβατήριο, δηλαδή ελληνική ιθαγένεια. Και επειδή ο Κώδικας Ελληνικής Ιθαγένειας διαχρονικά καθιερώνει το «δίκαιο του αίματος» (jussanguinis) για την αναγνώριση της ελληνικής ιθαγένειας, αυτό σημαίνει ότι ιθαγένεια αποκτά όποιος μπορεί να αποδείξει, σε απεριόριστο γενεαλογικό βάθος, την καταγωγή του από Ελληνα ή Ελληνίδα πολίτη.
Oμως, όπως τόνισαν στη συνέντευξη τύπου, οι πολίτες που βρίσκονται στο εξωτερικό ούτε την ίδια πληροφόρηση έχουν, ούτε συμμετέχουν με τον ίδιο τρόπο στον κοινό δημόσιο χώρο με όσους βρίσκονται εντός επικράτειας, και γι’ αυτό είναι πολιτικά αναγκαίο η ψήφος τους να σταθμίζεται με διαφορετικό τρόπο από ότι η ψήφος των εντός επικρατείας.
Το μοντέλο της διαφορετικής στάθμισης ψήφου ακολουθούν και άλλα κράτη. Για παράδειγμα η Ιρλανδία αποκλείει εντελώς την ψήφο των ομογενών τους, ενώ η Γερμανία ή η Αγγλία αποκλείουν όσους λείπουν πάνω από μερικά χρόνια στο εξωτερικό. Αντίθετα η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ δίνει ψήφο και δυνατότητα εκλογής βουλευτών σε όλους τους απόδημους.