Η μετάβαση σε κάθε νέα εποχή δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πόσω μάλλον όταν αναφερόμαστε στη ναυτιλία και λόγω του όγκου του χώρου.
Στη δεύτερη ημέρα των Ποσειδωνίων, της παγκόσμιας έκθεσης για τη ναυτιλία που διοργανώνεται στην Αθήνα έως την Παρασκευή 10 Ιουνίου, περισσότερες από 30 νεοφυείς επιχειρήσεις (start-up) ναυτιλιακής τεχνολογίας από όλο τον κόσμο, παρουσιάζουν τις λύσεις και τις πλατφόρμες τους.
Οι ιδρυτές και οι διευθύνοντες σύμβουλοι μερικών από αυτές τις start-up μοιράστηκαν τις ιδέες και τις απόψεις τους, σήμερα το πρωί, στο δημοφιλές TradeWinds Shipowners Forum, το οποίο άνοιξε τη συνεδριακή ατζέντα των Ποσειδωνίων που είναι γεμάτη με ενδιαφέρουσες και επίκαιρες συζητήσεις σχετικά με τα φλέγοντα θέματα της απαλλαγής από τις εκπομπές άνθρακα και της ψηφιοποίησης της ναυτιλιακής βιομηχανίας.
Παρουσιάζοντας το σχετικό πάνελ συζήτησης, ο Julian Bray, αρχισυντάκτης του δημοφιλούς περιοδικού TradeWinds, δήλωσε: «Η ψηφιακή ναυτιλιακή τεχνολογία αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς εν μέσω αυξανόμενων αναγκών για λύσεις σε ένα νέο σύνολο προβλημάτων, που περιλαμβάνουν την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα και τις πρωτοφανείς δυσχέρειες στη λειτουργία της εφοδιαστικής αλυσίδας».
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, όλοι οι ομιλητές συμφώνησαν για τη δύναμη των ψηφιακών λύσεων και την δυνατότητά τους να καταρρίψουν τα «σιλό» της ναυτιλιακής βιομηχανίας, λειτουργώντας ως καταλύτης για την αλλαγή και ως παράγοντας για πιο στοχευμένη λήψη αποφάσεων από τους πλοιοκτήτες και τις ναυτιλιακές εταιρείες.
Η Ελένη Πολυχρονοπούλου, πρόεδρος της METIS CyberTechnology, η οποία ειδικεύεται σε λύσεις τεχνητής νοημοσύνης για τη ναυτιλία, με στόχο τη βελτίωση της απόδοσης, τη βελτιστοποίηση της κατανάλωσης καυσίμου και τη μείωση των εκπομπών, δήλωσε: «Αναλύουμε το παρελθόν, αποκτούμε γνώσεις, κατανοούμε τα δεδομένα και στη συνέχεια βοηθάμε τους πλοιοκτήτες να κάνουν καλύτερες και πιο ακριβείς προβλέψεις για τις κινήσεις τους στο μέλλον. Όσο περισσότερα δεδομένα διαθέτουμε και αναλύουμε, τόσο πιο ακριβείς θα είναι οι προβλέψεις σας για το μέλλον και τόσο πιο στοχευμένες και βασισμένες σε στοιχεία θα μπορούν να είναι οι συζητήσεις σας με τις ρυθμιστικές αρχές και τους φορείς χάραξης πολιτικής».
Ο Jesper Bo Hansen, Chief Revenue Officer της Zero North, δήλωσε: «Δημιουργούμε τεχνολογίες που μπορούν να κάνουν τη ναυτιλία πιο πράσινη και έτσι να βοηθήσουν το περιβάλλον και τις μελλοντικές γενιές να ευημερήσουν. Στο τέλος της ημέρας, τα δεδομένα θα κερδίσουν. Είναι απλώς θέμα χρόνου πώς θα αποφασίσει κάποιος να τα αγκαλιάσει και να τα αξιοποιήσει. Είναι σημαντικό να μπορείτε να έχετε πρόσβαση σε σωστά δεδομένα και να κατανοήσετε τι μπορούν να κάνουν αυτά τα δεδομένα για εσάς».
Παρότι ο παγκόσμιος τομέας της ναυτιλιακής τεχνολογίας κατέγραψε πέρσι ρεκόρ χρηματοδότησης, οι επιχειρηματίες παραμένουν επιφυλακτικοί σχετικά με την ικανότητά τους να διατηρήσουν αυτή τη δυναμική, ειδικά καθώς τα Venture Capitals (VC) δείχνουν κάποια απροθυμία να επενδύσουν εξαιτίας της αβεβαιότητας που περιβάλλει τους μακροπρόθεσμους ρυθμιστικούς κανόνες και την εφαρμογή των σχετικών πολιτικών. Ωστόσο, η Zero North μόλις πριν από λίγες ημέρες συγκέντρωσε $50 εκατομμύρια σε έναν δεύτερο γύρο χρηματοδότησης.
Σε εκείνο το σημείο, ο Ιωάννης Μαρτίνος, ο οποίος άφησε τη θέση του ως συν-διευθύνων σύμβουλος της Thenamaris, της ελληνικής ναυτιλιακής εταιρείας που ιδρύθηκε από την οικογένειά του, για να τολμήσει μόνος του ως διευθύνων σύμβουλος του The Signal Group, είπε: «Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να είναι περισσότερο αποφασιστικοί. Οι πλοιοκτήτες χρειάζονται σαφήνεια, δεν είναι χημικοί. Οι επιστήμονες και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να τους καθοδηγήσουν και να τους πουν προς ποια κατεύθυνση πρέπει να κινηθούν».
Η Birgit Liodden, διευθύνουσα σύμβουλος του Ocean Opportunity Lab, είναι υποστηρίκτρια των οικογενειακών ιδιωτικών επιχειρήσεων που πιστεύουν στην επένδυση κεφαλαίων σε ψηφιακές λύσεις: «Πιστεύω ότι οι οικογενειακές επιχειρήσεις και οι βιομηχανικοί επενδυτές ταιριάζουν καλύτερα στους καινοτόμους της ναυτιλιακής τεχνολογίας και θα πρέπει να συνεργαστούν μαζί τους για να βοηθήσουν τον κλάδο να προχωρήσει μπροστά πιο γρήγορα».
Ωστόσο, αυτό εγείρει το ζήτημα της εμπιστοσύνης και της διαφάνειας στην κοινή χρήση δεδομένων, όπως το έθεσε ο κ. Μαρτίνος: «Ο εκδημοκρατισμός των δεδομένων δεν θα συμβεί για μία σειρά από λόγους. Όσοι κατέχουν δεδομένα θα πρέπει να μοιράζονται τα σωστά δεδομένα με τους κατάλληλους ενδιαφερόμενους την κατάλληλη στιγμή και όχι για χάρη μιας φαινομενικής διαφάνειας».
Το πάνελ συζήτησε, επίσης, τις προοπτικές του ελληνικού οικοσυστήματος ναυτιλιακής τεχνολογίας και συμφώνησε ότι βρίσκεται στην ιδανική θέση για να αναλάβει ηγετικό ρόλο για την ανάπτυξη του κλάδου παγκοσμίως.
Η Ελένη Πολυχρονοπούλου πρόσθεσε: «Η Ελλάδα είναι η μεγαλύτερη ναυτιλιακή δύναμη στον κόσμο. Σε μια ακτίνα 30 χιλιομέτρων μεταξύ του Πειραιά και της Αθηναϊκής Ριβιέρας βρίσκονται οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων για τη λειτουργία 5.000 πλοίων. Αυτή είναι πολλή δύναμη συγκεντρωμένη σε μια μικρή χώρα που δεν έχει ούτε ναυπηγική ικανότητα ούτε εγκαταστάσεις κατασκευής εξοπλισμού. Αυτό όμως που έχει σε αφθονία είναι το ταλέντο των νέων Ελλήνων επιχειρηματιών και η δύναμη της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας. Κάθε πλευρά χρειάζεται την άλλη: εμείς χρειαζόμαστε τα δεδομένα και την τεχνογνωσία και εκείνοι χρειάζονται το λογισμικό και τις ψηφιακές λύσεις μας για να τους βοηθήσουμε να επιτύχουν τους στόχους τους».
Οι πιέσεις από τις ρυθμιστικές αρχές και από την κοινωνία για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα ωθούν το ενδιαφέρον των πλοιοκτητών και των ναυτιλιακών εταιρειών προς την ταχεία υιοθέτηση νέων τεχνολογιών που βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα και την απόδοση των καυσίμων.
Ο Σπύρος Καράμπαμπας, μέλος του Δ.Σ., στον Ναυτιλιακό Τομέα του Συνδέσμου Εταιρειών Καινοτόμων Εφαρμογών Ελλάδος (ΣΕΚΕΕ), τόνισε: «Οι ομιλίες και οι παρατηρήσεις του Έλληνα Πρωθυπουργού, της Προέδρου της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών και της Επιτρόπου Μεταφορών της Ε.Ε. κατά την επίσημη τελετή έναρξης των Ποσειδωνίων 2022, κατέστησαν απολύτως σαφές ότι η ναυτιλιακή βιομηχανία πρέπει να επικεντρωθεί στην ψηφιοποίηση και στις νέες καινοτόμες τεχνολογίες για την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα και τη βελτιστοποίηση της απόδοσης. Το μήνυμα ήταν δυνατό και ξεκάθαρο, και ελήφθη. Ως παγκόσμια ηγετική δύναμη στη ναυτιλία, η Ελλάδα προσφέρει πρόσφορο έδαφος στις εταιρείες τεχνολογίας για να καινοτομούν, να παρέχουν λύσεις σε προβλήματα και ταυτόχρονα να αναπτύσσουν την επιχειρηματική δραστηριότητά τους».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η πρώτη τεχνολογική start-up από την Ελλάδα που χρηματοδοτήθηκε από ένα από τα μεγαλύτερα VC στον κόσμο, την General Catalyst των ΗΠΑ, ήταν μια ναυτιλιακή πλατφόρμα προσλήψεων, η επένδυση στην οποία –άγνωστου ύψους– ολοκληρώθηκε πέρσι. Ανάμεσα στους πελάτες της είναι και μία από τις 100 κορυφαίες ναυτιλιακές εταιρείες στον κόσμο.
Ο Jesper Bo Hansen πρόσθεσε: «Πριν από μερικά χρόνια οι άνθρωποι δεν μιλούσαν καν για βελτιστοποίηση των λειτουργιών του στόλου. Όμως εστιάζοντας στους εκκρεμείς κανονισμούς και στην πίεση των καταναλωτών, και με την βιομηχανία όπως είναι σήμερα, οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις δεν μπορούν να παραμείνουν ίδιες και οι άνθρωποι τους δεν μπορούν να αγνοήσουν όσα μπορούν να προσφέρουν στον κλάδο τα δεδομένα και η ψηφιοποίηση. Το τοπίο των δεδομένων έχει ωριμάσει, οπότε μπορούμε να γνωρίζουμε κάθε στιγμή πού βρίσκεται το πλοίο, πόσα καύσιμα μπορεί να καταναλώσει και ποια είναι η βέλτιστη ταχύτητά του. Εάν οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις δεν ενστερνιστούν αυτή τη γνώση και αυτά τα δεδομένα, χάνουν χρήματα κάθε μέρα που τα πλοία τους ταξιδεύουν. Αλλά εκτός από την τεράστια εξοικονόμηση χρημάτων, μπορούν επίσης να κερδίσουν άμεσες μειώσεις εκπομπών μέσω της βελτιστοποίησης ως μέρος της πορείας για την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα».