Στις επτά δεκαετίες οικοδόμησης της ενωμένης Ευρώπης, η αποδοχή ενός κοινού πεπρωμένου από τα κράτη-μέλη που δέχονταν τις ιδρυτικές ενωσιακές αρχές και αξίες, η εδραίωση της ειρήνης, απομάκρυνε την προοπτική του πολέμου.
Με την διάλυση της γιουγκοσλαβικής ομοσπονδίας στις αρχές της 10ετίας του ΄90, οι πρώτες συγκρούσεις δημιούργησαν έναν γενικευμένο και αιματηρό εμφύλιο πόλεμο που κράτησε σχεδόν μια δεκαετία, μετατοπίζοντας όχι μόνο την ειρηνική συνύπαρξη μεταξύ των άλλοτε ομόσπονδων γιουγκοσλαβικών κρατών, αλλά και δημιούργησε μια επιδεινούμενη κρίση που ακόμα και σήμερα, έχει αφήσει κατάλοιπα σε όλη την Βαλκανική. Η εισβολή όμως της Ρωσίας στην Ουκρανία, η παραβίαση του εδάφους και των συνόρων της, παραβιάζει τις δομές σταθερότητας και ασφάλειας στην ήπειρο μας.
Το καθεστώς Πούτιν, από την άνοδο του στην εξουσία, συνιστά την αποτύπωση ενός απολυταρχισμού, προερχόμενου από την πτώση ενός μονοκομματικού ολοκληρωτικού συστήματος, την πτώση της κρατικής οντότητας της Σοβιετικής Ένωσης. Δυο δεκαετίες αμφιλεγόμενης πολιτικής έκφρασης, κατά την διάρκεια των οποίων το καθεστώς Πούτιν διαμόρφωσε ένα ολιγαρχικό σύστημα, στο οποίο υπήρξε διαμοιρασμός προνομίων. Στις δυο αυτές δεκαετίες, το ρωσικό καθεστώς, κατάφερε να καταπνίξει κάθε δημοκρατική, αντιπολιτευόμενη έκφραση, χωρίς να δείχνει καμία διάθεση προσαρμογής στο δυτικό, δημοκρατικό πλαίσιο.
Η επίθεση του στην Ουκρανία, αλλά και όσα είχαν προηγηθεί το 2014, με την προσάρτηση της Κριμαίας, για την οποία η Δύση έχει μεγάλες ευθύνες, διαμορφώνουν την απολυταρχική αντίληψη του Πούτιν, για τον οποίο δεν είναι αποδεκτή μια ανεξάρτητη, ελεύθερη και δημοκρατική Ουκρανία. Ο Πούτιν παραβιάζει κάθε έννοια επικράτησης των διεθνών δημοκρατικών αντιλήψεων. Για αυτό που εκπροσωπεί ο απολυταρχισμός του, δεν αναγνωρίζεται ως προς το δικαίωμα κάθε κράτους στην ανεξαρτησία, το δημοψήφισμα της 1ης Δεκεμβρίου 1991, με πάνω από το 90% των συμμετεχόντων Ουκρανών να ψηφίζουν υπέρ μιας ανεξάρτητης δημοκρατίας.
Πέρα από τις ειρηνευτικές συνομιλίες, το βασικό ερώτημα που αφορά το Κρεμλίνο, το σύστημα εξουσίας του, είναι αυτό που ανέδειξε ο Γάλλος Υπουργός Εξωτερικών: εάν ο Ρώσος πρόεδρος, επιλέξει να είναι ένας μόνιμος ταραξίας ή θα αποτελέσει εταίρο στην αρχιτεκτονική ενός νέου πλαισίου σταθερότητας και ασφάλειας στην Ευρώπη.
Ο αυταρχισμός του ρωσικού συστήματος εξουσίας, δεν πλήττει μόνον το μέλλον της Ουκρανίας, αλλά θέτει σε κίνδυνο την κοινωνική ευημερία, τις πηγές ενέργειας της ΕΕ. Αποτελεί όμως και απειλή για την ίδια την ρωσική κοινωνία, ως ένα καθεστώς στην ουσία μονοκομματικό, που δεν επιτρέπει να υπάρχει ουσιαστικά αντίθετη, δημοκρατική πολιτική έκφραση. Που δεν διστάζει να ενισχύει ακόμα και με χρηματοδότηση, δημαγωγικά και λαϊκιστικά κόμματα σε κράτη-μέλη της ΕΕ.
Στην ΕΕ, πρέπει να επαναδιατυπώσουμε το ιστορικό νόημα και την αξία των Συνθηκών, την κοινοτικοποίηση των αρχών της συνεργασίας, της ελευθερίας, της ασφάλειας και της άμυνας, όλα αυτά που θεωρούσαμε περίπου ως δεδομένα και πολλές φορές δεν τους δίναμε την αναγκαία προσοχή.
Η κρίση ενέργειας την οποία το Κρεμλίνο υποδαυλίζει, αναγκάζοντας τα κράτη-μέλη της ΕΕ, να διαθέσουν πρωτοφανείς πόρους για την στήριξη των κοινωνιών τους, θέτει επι τάπητος την αναγκαιότητα λειτουργίας της ΕΕ πάνω σε μια άλλη βάση, της βαθύτερης, δημοκρατικότερης ενοποίησης, σε ομοσπονδιακό πλαίσιο, ξεπερνώντας τους διακυβερνητικούς σχεδιασμούς, που είναι περιοριστικοί ως προς την εξέλιξη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Τον επανακαθορισμό των πολιτικών και των λειτουργιών του ευρωπαϊκού θεσμικού περιβάλλοντος.
***
* Ο κ. Γιώργος Α. Ζερβάκης , είναι εκπρόσωπος των Ευρωπαίων Φεντεραλιστών Κρήτης. Το άρθρο έχει γραφεί για τον ιστότοπο huffingtonpost.gr