″Η μεγαλύτερη πρόκληση σήμερα είναι η επανάσταση. Πώς θα κάνουμε τις καρδιές μας να επαναστατήσουν; Μόνο έτσι θα αλλάξουν τα πράγματα. Μέσα από την καρδιά του κάθε ενός από εμάς.”
Γεννήθηκε το 1897 σε μία μεσαία τυπική προτεσταντική αμερικανική οικογένεια της Νέας Υόρκης. Σύντομα θα βίωνε την απόλυτη φτώχεια αλλά δεν θα την άφηνε να τη διαλύσει ή να της σταματήσει τα όνειρα. Θα κατάφερνε να περάσει στο Πανεπιστήμιο του Ιλλινόις και από εκεί να γίνει η δημοσιογράφος της αριστεράς. Και μετά της Καθολικής αριστεράς..
“ Όταν γύριζα από το σχολείο, χαιρετούσα τους φίλους μου έξω από ένα εντυπωσιακό συγκρότημα κατοικιών. Έκανα ότι έμπαινα μέσα και περίμενα να φύγουν για να ξεκινήσω για το σπίτι. Ντρεπόμουν τόσο πολύ. Εκεί κατάλαβα πως νιώθουν όσοι ζουν στην απόλυτη φτώχεια.”
Η Dorothy Day στην ενήλικη ζωή της θα σύχναζε σε μπαρ με τον Ευγένιο Ο’ Νηλ, θα είχε πολλούς εραστές, θα έκανε μία έκτρωση και δύο απόπειρες αυτοκτονίας ενώ θα κατέληγε περιστασιακά στη φυλακή για περίπου 8 φορές. Εργαζόμενη ως δημοσιογράφος πλέον θα κάλυπτε θέματα πολιτικού και κοινωνικού ακτιβισμού στα οποία ήταν και η ίδια δραστήρια όπως το δικαίωμα ψήφου των γυναικών ή την εξάλειψη της φτώχειας και τον φυλετικό διαχωρισμό. Στα τέλη της δεκαετίας του 1920, η οικονομική κρίση θα έπληττε ανελέητα τις Δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες. Όσοι ήταν ήδη φτωχοί, δεν μπορούσαν πλέον να βρουν καμία σωτηρία ενώ τα ποσοστά των ανέργων εκτινάχθηκαν.
“Ήμουν στην Ουάσινγκτον όταν βρέθηκα μπροστά σε μία απεργία πείνας ανέργων. Τους είδα να κάθονται σιωπηλά και να υποφέρουν ενώ κρατούσαν υπομονετικά τα πλακάτ με τα συνθήματα τους. Εκεί κατάλαβα ότι η ζωή μου μέχρι τώρα δεν κοίταζε κανένα άλλον εκτός από εμένα. Είχα χάσει κάθε αίσθηση της λέξης “κοινότητα”.”
Γνωστή για τις απόψεις της στο χώρος της καθολικής πλέον αριστεράς, μία ημέρα θα ακούσει ένα χτύπημα στην πόρτα του σπιτιού της. Ήταν Δεκέμβριος του 1932. Μπροστά της θα βρίσκεται ο Peter Maurin, ένας Γάλλος ιερέας και αγρότης στον Καναδά,κοντά στα πενήντα, που ήρθε να τη βρει και να πραγματοποιήσουν μαζί το κοινό τους όραμα. Καθισμένοι μαζί, ο Peter Maurin θα της μιλήσει για όσα σκέφτεται όλα αυτά τα χρόνια: προγράμματα δράσης, συζητήσεις, σπίτια φιλοξενίας για φτωχούς και αστέγους, αγρονομικά πανεπιστήμια για να τους προσφέρουν δεξιότητες αλλά και μία εφημερίδα. Μία εφημερίδα όπου θα ενημερώνει και θα είναι το όχημα για να γίνουν οι κοινωνικές αλλαγές. Μία εφημερίδα που θα προωθεί κοινωνικές και ειρηνικές ιδέες.
Την 1η Μαΐου 1933, εν μέσω μίας τεράστιας οικονομικής κρίσης η εφημερίδα “Catholic Worker” θα κάνει την πρώτη της εμφάνιση στους δρόμους της Νέας Υόρκης. Με αυτόν τον τρόπο θα ξεκινήσει και η δημιουργία ενός νέου κινήματος που μένει ολοζώντανο και δραστήριο μέχρι τις ημέρες μας: του Catholic Worker Movement.
Διασκορπισμένοι στη Union Square, η Dorothy Day μαζί με ορισμένους εθελοντές θα προσφέρουν τα αντίτυπα του Catholic Worker για ένα σεντ. Το κόστος ήταν τόσο χαμηλό έτσι ώστε να μπορούν να το αγοράσουν όλοι! Η πρώτη εκείνη εφημερίδα περιείχε 8 σελίδες όλες γραμμένες από τη Dorothy στο τραπέζι της κουζίνας της. Μέχρι το Δεκέμβριο του 1933, η ζήτηση θα έχει αυξηθεί τόσο πολύ έτσι ώστε να τυπώνουν κάθε μήνα 100.000 αντίτυπα τα οποία θα ταξίδευαν σε σχολεία και ενορίες σε ολόκληρη την Αμερική.
Από το 1933 έως και σήμερα, η εφημερίδα δημοσιεύει άρθρα για το ρατσισμό, την εκμετάλλευση και την ίση μεταχείριση των μειονοτήτων. Στη δεκαετία του 1960 όπου το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα ήταν στην ακμή του, η εφημερίδα έδωσε το στίγμα της για ισότητα και δικαιοσύνη για όλες τις φυλές. Την ημέρα του θανάτου του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, η Dorothy έγραψε:
“Ερχόταν κάθε μέρα αντιμέτωπος με τον θάνατο και είχε πει πολλές φορές ότι γνώριζε πως θα πεθάνει λόγω της πίστης του. Της πίστης του ότι οι άνθρωποι θα μπορούν να ζουν μαζί αγαπημένοι ως αδερφοί. Της πίστης του στη διδασκαλίας των Ευαγγελίων για την αποφυγή της βίας. Της πίστης του ότι ο άνθρωπος είναι ικανός να αλλάξει, να ανθίσει και να μεγαλώσει μέσα από την αγάπη. (Dorothy Day, The Catholic Worker, Απρίλιος 1968)
Το επόμενο βήμα ξεκινάει. Μέσα στο επόμενο διάστημα από την κυκλοφορία της εφημερίδας, 120 σπίτια φιλοξενίας για φτωχούς και αστέγους θα ξεφυτρώσουν σε ολόκληρη τη χώρα έως το 1936. Οι εθελοντές (οι περισσότεροι μη Καθολικοί) θα αγκαλιάσουν τα σπίτια αλλά και τις ουρές ανθρώπων που συρρέουν κάθε μέρα. Συσσίτια (soup kitchens), ξενώνες, διανομή ρούχων, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ήταν όσα έκαναν όλους αυτούς τους ανθρώπους να βρουν ξανά μία οικογένεια και ένα καταφύγιο αγάπης.
“ Ο στόχος ήταν απλός: ’Αυτό που θα θέλαμε να κάνουμε είναι να αλλάξουμε τον κόσμο. Θέλαμε να είναι οι άνθρωποι ικανοί μόνοι τους να έχουν το φαγητό τους, να έχουν τα ρούχα τους και το σπίτι τους. Θέλαμε να παλέψουμε για καλύτερες συνθήκες φωνάζοντας ακατάπαυστα για τα δικαιώματα των φτωχών, των εργατών και των απόρων.”
Σε μία συνέντευξη του για τη Dorothy Day, ο πρώην αρχισυντάκτης της εφημερίδας, Robert Ellsberg θα δήλωνε “ Η Dorothy Day ζούσε και η ίδια μέσα στη φτώχεια. Όχι επειδή δεν μπορούσε διαφορετικά αλλά επειδή έτσι το επέλεξε. Ήταν ένα μέρος της ατζέντας που προωθούσε για τα δικαιώματα των φτωχών και για τον αγώνα της ενάντια στην απόλυτη φτώχεια.”
Η ίδια θα έπαιρνε μέρος σε εκστρατείες κατά της φτώχειας, θα ήταν σε διαμαρτυρίες έξω από το Λευκό Οίκο ενώ δε δίστασε το 1935 να πάρει μέρος σε μία διαμαρτυρία έξω από Γερμανικό Προξενείο στη Νέα Υόρκη για τους χαμηλούς μισθούς που βασάνιζαν τότε το γερμανικό λαό. Ταξίδεψε όπου υπήρχε φτώχεια και μίλησε σε συνέδρια για την αντιμετώπιση της. Έδωσε στον κόσμο να καταλάβει ότι η φτώχεια είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Υπάρχει παντού ακόμα και μέσα στο σπίτι μας, ακόμα και στο διπλανό μας σπίτι. Δεν αρκεί ένα πιάτο φαγητό και ένα ζεστό ρούχο για να γεμίσουν οι “γκρι ψυχές” όπως τις αποκαλούσε με το πράσινο χρώμα της ελπίδας. Χρειάζεται ενημέρωση, κινητοποίηση και ενδυνάμωση των ανθρώπων έτσι ώστε να διαμορφώσουν τις ζωές τους. Να γεμίζουν οι ίδιοι το τραπέζι τους.
Η Καθολική Εκκλησία δε στήριξε το όραμα της Dorothy Day και του Peter Maurin. Για τα δεδομένα της Εκκλησίας, ήταν μία γυναίκα αναρχική ή κομμουνίστρια η οποία είχε κάνει έκτρωση. Πλέον,υπάρχουν συζητήσεις στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας για την αγιοποίηση της Dorothy Day αλλά αρκετοί κληρικοί έχουν σοβαρές ενστάσεις και αμφιβολίες.
Σήμερα η κυκλοφορία του Catholic Worker συνεχίζεται. Υπάρχουν 200 σπίτια φιλοξενίας σε Αμερική, Αυστραλία, Καναδά, Γερμανία, Ολλανδία, Ιρλανδία, Μεξικό, Νέα Ζηλανδία και Σουηδία. Η εγγονή της Dorothy Day, η 57χρονη σήμερα, Martha Hennesy εργάζεται σε ένα σπίτι φιλοξενίας στο East Village, Maryhouse. Εκεί έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής της η Dorothy Day. “Ζούσε ακολουθώντας τα λόγια του Χριστού στην Επί του Όρους ομιλία.”
Λίγα στενά παρακάτω, ένα άλλο σπίτι φιλοξενίας , το St Josephs House ανοίγει την κουζίνα του. Οι 25 εθελοντές ετοιμάζουν τα πιάτα στην τραπεζαρία ενώ ανακατεύουν τη σούπα. Ήδη έχει αρχίσει να σχηματίζεται η ουρά. Δυστυχώς,το όραμα της Dorothy Day μέχρι σήμερα δεν έχει πραγματοποιηθεί. Η κοινωνία δεν άλλαξε. Σχηματίζονται ακόμα ουρές για ένα πιάτο σούπα..