Μετά από ένα ορυμαγδό παραβιάσεων και απειλών κατά Ελλάδας και Κύπρου, πέραν από την συνεχιζόμενη κατοχή στην Κύπρο, το καθεστώς Ερντογάν άλλαξε … ρητορική και τώρα δεν απειλεί να μας εξαλείψει ξαφνικά ένα βράδυ. Μετά τους φονικούς σεισμούς στην Τουρκία, Ελλάδα και Κύπρος συνέδραμαν απλόχερα τους σεισμόπληκτους και το καθεστώς Ερντογάν «ξέχασε» την εχθρική ρητορική του, ενώ οι εγχώριές μας ελίτ αναπήδησαν από ευφορία.
Ωστόσο, η τουρκική επεκτατικότητα που θεωρεί το μισό Αιγαίο υπό ελληνική κατοχή παραμένει αναλλοίωτη. Συγκεκριμένα, το περιβόητο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας σε συνεδρία του τις προάλλες υπό την προεδρία του Έρντογαν εξέτασε «τις ενέργειες της Ελλάδος για ενίσχυση του στρατιωτικού της εξοπλισμού και τις επιθετικές της συμπεριφορές στο Αιγαίο», τις «εξελίξεις σε Αιγαίο, Κύπρο και Ανατολική Μεσόγειο», τις προσπάθειες της Τουρκίας για αναγνώριση του ψευδοκράτους και την «προστασία των δικαιωμάτων του στην Αν. Μεσόγειο που πηγάζουν από το διεθνές δίκαιο»! Αυτά όμως επισκιάστηκαν από τις αναφορές των εγχώριων ελίτ για «νέα εποχή». Φυσικά, όταν ο τουρκικός επεκτατισμός επανέλθει δριμύτερος με την όποια εκδοχή του, οι εγχώριες ελίτ πάλι θα εφευρίσκουν νέες εξηγήσεις.
Στην υπό δοκιμασία «νέα εποχή», Ελλάδα και Τουρκία συμφώνησαν για αμοιβαία υποστήριξη σε όργανα του ΟΗΕ. Η Άγκυρα θα στηρίξει την ελληνική υποψηφιότητα για μια μη μόνιμη θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας για το 2025-26 και η Αθήνα την εκλογή Τούρκου υποψήφιου για τη θέση του Γενικού Γραμματέα στο Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό-ΟΗΕ που ασχολείται με θέματα θαλάσσιου δικαίου, ασφάλειας και κυκλοφορίας στην ναυτιλία.
Για τους συνετούς, αρκεί ετούτο μόνο. Οι πλείστες ενέργειες της Τουρκίας σε Αιγαίο και Αν. Μεσόγειο εις βάρος Ελλάδας και Κύπρου, έγιναν κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας (ΟΗΕ), ενώ για το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας όλα έγιναν βάσει μιας νεο-οθωμανικής εκδοχής … δικαίου.
Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα κέρδισε σημαντικά πλεονεκτήματα με διορατική πολιτική που επικεντρώθηκε στην κάθετη ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος και ταυτόχρονη ενεργό συμμετοχή στις δυτικές κι ευρωπαϊκές δομές άμυνας κι ασφάλειας, γωνιάζοντας έτσι την Τουρκία σε μια ερμαφρόδιτη κι αναξιόπιστη στάση. Η διακοπή της εχθρικής ρητορικής και μείωση των παρανομιών είναι θετικό βήμα, αλλά δεν ανατράπηκε οτιδήποτε ουσιαστικό από τα κεκτημένα των τουρκικών παρανομιών. Το «Τουρκολυβικό Μνημόνιο», οι γκρίζες ζώνες με διασύνδεση της ελληνικής κυριαρχίας σε πολλά νησιά, η εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού κι όλα τα άλλα παραμένουν άθικτα.
Στο παρελθόν είναι η Αθήνα που χαλάρωνε την πίεση για κυρώσεις στην Τουρκία από την Ευρωπαϊκή Ένωση χειροκροτούμενη από τις εγχώριες ελίτ με τη γνωστή τους ελαφρότητα. Ούτε τώρα η αλλαγή στην τουρκική ρητορική αποτελεί επαρκή αιτία για να απαλλαγεί η Τουρκία από την πίεση στα ελλαδοτουρκικά και το κυπριακό με πρωτοβουλία της Αθήνας.
***
Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D), Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο