Θυμάμαι πως τα χρόνια τα παλιά που σπούδαζα στην Γαλλία, τότε που ήμασταν εκτός ΕΟΚ ακόμα, οι Γάλλοι είχαν μια απαξιωτική έκφραση για τα σκάρτα προϊόντα και τις ανεπαρκείς υπηρεσίες των οποίων η ποιότητα ήταν δεύτερης και τρίτης διαλογής: «Bon pour l’ Orient… », δηλαδή «Καλό για την Ανατολή…», εννοώντας ότι τα σκάρτα προϊόντα και οι ανεπαρκείς υπηρεσίες δεν μπορούν να πουληθούν εντός της ΕΟΚ, δεν είναι ανεκτά σε «πολιτισμένες» και αναπτυγμένες χώρες, αλλά μπορούν να προωθηθούν στις υποδεέστερες πολιτισμικά και αναπτυξιακά χώρες της Ανατολής, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Με τα χρόνια να έχουν κυλήσει από τότε, προφανώς πολλά έχουν αλλάξει σε πολλούς τομείς της καθημερινότητάς μας προς το καλύτερο, υπάρχουν όμως περιπτώσεις όπου ξαφνικά νοιώθεις πως βρίσκεσαι στα βάθη της Ανατολής.
Αποπειράθηκα να πάω στην Αλόννησο. Με καράβι. Τι άλλο; Δηλαδή με ΙΧ μέχρι το λιμάνι της αναχώρησης και από εκεί με πλοίο. Αναρωτιέμαι τι θα γινόταν αν ήμουν υποχρεωμένος να χρησιμοποιήσω δημόσιο μέσο μεταφοράς αντί για ΙΧ, προκειμένου να φθάσω στο λιμάνι αναχώρησης.
Για τους διαμένοντες στην Στερεά και Νότια Ελλάδα, υπάρχουν τρία λιμάνια απ’ όπου μπορείς να ταξιδέψεις για τις Βόρειες Σποράδες: Βόλος, Κύμη, Μαντούδι. Τα δρομολόγια που συνδέουν την Κύμη με τις Βόρειες Σποράδες σταματούν με το τέλος του Αυγούστου.
Ο Βόλος απέχει από την Αθήνα απέχει οδικώς 4 ώρες πάνω-κάτω, η Κύμη ένα δίωρο με δυόμιση ώρες αλλά δεν λειτουργεί πλέον το δρομολόγιο με το που μπήκε ο Σεπτέμβριος και το Μαντούδι μιάμιση ώρα.
Η απλή λογική σε οδηγεί να επιλέξεις την συντομότερη διαδρομή.
Ξεκινάς λοιπόν την 16η Σεπτεμβρίου για το Μαντούδι έγκαιρα πρωί-πρωί ώστε να αποφύγεις την κίνηση στον Κηφισό, με το δρομολόγιο να είναι προγραμματισμένο για τις 10.30 και καθώς έχεις φθάσει στο σεληνιακό λιμάνι του Μαντουδίου στις 9.16 σου έρχεται το πρώτο πλήγμα:
«ΘA ΘEΛAME NA ΣAΣ ENHMEPΩΣOYME OTI ΛOΓΩ BΛABHΣ TO E/Γ-O/Γ …….. ΠAPAMENEI ΣTO ΛIMANI THΣ ΓΛΩΣΣAΣ ΣKOΠEΛOY .ΘA ENHMEPΩΘEITE EK NEOY ΓIA THN EΞEΛIΞH TΩN ΔPOMOΛOΓIΩN ME ΓPAΠTO MHNYMA»
Περιμένεις να ανοίξει το γκισέ των εισιτηρίων στο «λιμάνι» του Μαντουδίου για να πληροφορηθείς το τι μέλει γενέσθαι, και πληροφορείσαι πως και στο παρελθόν που είχαν τύχει πάλι βλάβες, μετά την επισκευή το πλοίο έφθασε μια φορά στις 6 τ’ απόγευμα και μίαν άλλη στις 3 τα ξημερώματα την επομένη της βλάβης.
Στις 14.12 έρχεται η συνέχεια του πρώτου πλήγματος σε κάποιο πιο αισιόδοξο τόνο:
«ΘA ΘEΛAME NA ΣAΣ ENHMEPΩΣOYME OTI H AΠOKAΣTAΣH THΣ BΛABHΣ TOY E/Γ-O/Γ ….. EINAI AKOMA ΣE EΞEΛIΞH .ENΔEXETAI TO ΠΛOIO NA ANAXΩPHΣEI AΠO TO ΛIMANI TOY MANTOYΔIOY ΣTIΣ 18.15.ΘA ENHMEPΩΘEITE EK NEOY ΓIA THN AKPIBH ΩPA»
Αμ δε! Στις 14.51 έρχεται η χαριστική βολή:
«ΘA ΘEΛAME NA ΣAΣ ENHMEPΩΣOYME OTI TA ΔPOMOΛOΓIA TOY E/Γ-O/Γ …..ΣHMEPA ΠAPAΣKEYH 16 ΣEΠTEBPIOY AΠO MANTOYΔI ΠPOΣ B. ΣΠOPAΔEΣ ΔE ΘA EKTEΛEΣTOYN .EΠIKOINΩNEITE ME TA KENTPIKA MAΣ ΣTO 2105237613 H’ ME TA KATA TOΠOYΣ ΠPAKTOPEIA ΓIA ΠEPAITEPΩ ΠHPOΦOPIEΣ/AKYPΩΣH EIΣITHPIΩN»
Η επόμενη προγραμματισμένη αναχώρηση του πλοίου είναι στις 19 Σεπτεμβρίου πάντα στις 10.30, με την προϋπόθεση βέβαια ότι θα έχει επισκευαστεί η βλάβη.
Εκεί, στο σεληνιακό «λιμάνι» του Μαντουδίου σου μένουν τρείς επιλογές : 1) Να ψάξεις κατάλυμα στην περιοχή και να την αράξεις 3 μέρες περιμένοντας την επόμενη – πρώτα ο Θεός - προγραμματισμένη μεν αλλά όχι σίγουρη αναχώρηση 2) να επιστρέψεις σπίτι σου και μετά κάνεις ό,τι σε φωτίσει η εταιρεία 3) να συνεχίσεις την διαδρομή μέχρι τον Βόλο καθώς υποτίθεται ότι βιάζεσαι και επιθυμείς να πάρεις το πλοίο από εκεί για τις Βόρειες Σποράδες έστω και την επομένη πρωί καθώς τα πλοία αναχωρούν από τον Βόλο στις 8 το πρωί.
Για να καταφέρεις να διαφύγεις προς τον Βόλο, έχεις λύσεις, αλλά για να επιλέξεις πρέπει να γνωρίζεις τα δρομολόγια των εγγύτερων πορθμείων που θα σε οδηγήσουν στον Βόλο κι όχι πίσω στην Αθήνα ή όπου αλλού.
Αλλά είναι δυνατόν όταν ταξιδεύεις για ένα οποιοδήποτε λιμενικό προορισμό να ερευνάς εκ των προτέρων τα εναλλακτικά σενάρια των διαφόρων πορθμείων, μπας και κάτι στραβώσει;
Μια ορθολογικά φερόμενη τουριστική πολιτική εκ μέρους του ιδιωτικού φορέα, εν προκειμένω της εταιρείας και του δημόσιου τομέα, εν προκειμένω το τοπικό λιμεναρχείο, ιδιαίτερα δε έχοντας υπόψη και το παρελθόν των μηχανικών βλαβών, θα είχε στείλει στους εμβρόντητους και ταλαιπωρημένους υποψήφιους ταξιδιώτες ενημερωτικό μήνυμα πως αν επιθυμούν την άμεση μετάβαση στον Βόλο με τα ΙΧ τους για να ταξιδέψουν την επομένη στις Βόρειες Σποράδες, μπορούν να χρησιμοποιήσουν το πορθμείο της γραμμής Γλύφας- Αγιόκαμπου ή το αντίστοιχο της γραμμής Αιδηψού-Αρκίτσας, όπου η χρήση του πρώτου πορθμείου ελαττώνει σε κάποιο βαθμό τέλος πάντων την πρόσθετη χιλιομετρική ταλαιπωρία.
’Ένα απλό τυποποιημένο μήνυμα για τις άμεσες δυνατές λύσεις μετάβασης στον Βόλο.
Και προφανώς να ενημερωθούν προφορικά οι εμβρόντητοι ταξιδιώτες για τις εναλλακτικές λύσεις.
Για τους ταπεινούς χρήστες του δημόσιου μέσου μεταφοράς με το οποίο που είχαν φθάσει στο σεληνιακό λιμάνι είναι περιττό να αφηγηθώ την ταλαιπωρία τους, για το αν και πότε βρήκαν λεωφορείο επιστροφής ή αν «κατασκήνωσαν» αναγκαστικά περί την προβλήτα αναμένοντας το επόμενο μετά τρείς μέρες προγραμματισμένο δρομολόγιο…
«Bon pour l’ Orient», που λένε και οι Γάλλοι, σε μια εποχή που χορταίνεις απ’ τα παχιά λόγια για μέτρα που λαμβάνονται με στόχο την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και άλλα συναφή.
Κάποιοι ίσως αντιτάξουν πως το παραπάνω «περιστατικό» ήταν περιπτωσιολογικό – αν και έχει επαναληφθεί στο παρελθόν - και εν πάσει περιπτώσει δεν χαλάνε κάθε μέρα οι μηχανές των πλοίων. Αλλοίμονο, κανείς δεν ισχυρίζεται κάτι τέτοιο.
Είναι θέμα οργανωσιακής κουλτούρας.
Στην σύγχρονη εποχή, η οργανωσιακή κουλτούρα αποδίδει θετικά αποτελέσματα όταν επιτυγχάνεται η συν-δημιουργία αξίας μεταξύ των εμπλεκομένων ( ιδιωτικός φορέας, δημόσιος τομέας, δυνητικοί χρήστες των προσφερόμενων υπηρεσιών), αποδίδει δε αρνητικά αποτελέσματα όταν ολισθαίνει προς στην συνδημιουργία απαξίας μεταξύ των εμπλεκομένων.
Είναι θέμα οργανωσιακής κουλτούρας, στις (προληπτικές) λεπτομέρειες της οποίας κρύβεται η ουσία.
«ΘA ΘEΛAME NA ΣAΣ ENHMEPΩΣOYME OTI TA ΔPOMOΛOΓIA TOY E/Γ-O/Γ …..ΣHMEPA ΠAPAΣKEYH 16 ΣEΠTEBPIOY AΠO MANTOYΔI ΠPOΣ B. ΣΠOPAΔEΣ ΔE ΘA EKTEΛEΣTOYN .EΠIKOINΩNEITE ME TA KENTPIKA MAΣ ΣTO 2105237613 H’ ME TA KATA TOΠOYΣ ΠPAKTOPEIA ΓIA ΠEPAITEPΩ ΠHPOΦOPIEΣ/AKYPΩΣH EIΣITHPIΩN» έγραφε το τελευταίο μήνυμα.
Πράγματι, η επιστροφή των χρημάτων μετά την ακύρωση των εισιτηρίων ήταν άμεση. Αλλά αυτό ήταν κάτι το αυτονόητο.
Ήταν όμως επαρκές;
Μιχάλης Κονιόρδος, Καθηγητής Τμήματος Διοίκησης Τουρισμού στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής