Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα πραγματοποιήσει σήμερα στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στις 10 ώρα Ελλάδος, την ομιλία της για την «Κατάσταση της ΕΕ το 2023» (State of the European Union - SOTEU).
(Παρακολουθείστε την ομιλία στα ελληνικά εδώ)
Πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες συζητήσεις που πραγματοποιείται μία φορά το χρόνο, κάθε Σεπτέμβριο, κατά την οποία ο εκάστοτε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μιλά ενώπιον των ευρωβουλευτών και συζητά μαζί τους το τι έπραξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον περασμένο χρόνο, τι σκοπεύει να κάνει το επόμενο έτος και παρουσιάζει το όραμά για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ωστόσο αρκετοί υποστηρίζουν πως η σημερινή ομιλία της θα έχει αποχρώσεις μιας προεκλογικής ομιλίας.
Όπως υπενθυμίζει το Politico όταν ο πρώην πρόεδρος Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ αποχώρησε από τη σκηνή το 2019, είχε ξεκαθαρίσει μήνες νωρίτερα ότι δεν θα διεκδικούσε δεύτερη θητεία, δίνοντας στους επιτρόπους και το προσωπικό τους ένα πλαίσιο όπου θα μπορούσαν να εργαστούν ήρεμα και να προετοιμαστούν για την μετάβαση της επόμενης ημέρας. Όμως αυτό δεν συμβαίνει με την περίπτωση της Φον ντερ Λάιεν με αποτέλεσμα πολλοί να πιστεύουν ότι στη σημερινή ομιλία της, εκτός και εάν το ξεκαθαρίσει σήμερα, θα είναι ένας απολογισμός του έργου της και ένα κλείσιμο του ματιού προς διάφορες πολιτικές ομάδες για μια ακόμη πενταετία στον προεδρικό θώκο της Κομισιόν.
Ήδη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει κοινοποιήσει στο διαδίκτυο «τα επιτεύγματα 2022-2023», καθώς και σχετικό «Χρονολόγιο» με τις σημαντικότερες αποφάσεις που έχουν ληφθεί τον τελευταίο χρόνο (δείτε το και στα ελληνικά εδώ)
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναμένεται να διατυμπανίσει όλα όσα έχει κάνει για να βελτιώσει τη ζωή των Ευρωπαίων τα τελευταία τέσσερα χρόνια, από την αντιμετώπιση της πανδημίας, μέχρι την απάντηση της ΕΕ στον πόλεμο της Ρωσίας ενάντια στην Ουκρανία. Αναμένεται να μιλήσει για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, τα μέτρα για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου κόστους ζωής, την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης αλλά και για την σημασία της τήρησης του κράτους δικαίου».
Η πραγματικότητα είναι ότι η θητεία της Φον ντερ Λάιεν συνέπεσε με τα πιο κρίσιμα γεωπολιτικά γεγονότα που αντιμετώπισε η Ένωση στην ιστορία της. Μόνο να αναφέρουμε την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Είδαμε την Ένωση να συγκρούεται, στο βαθμό που μπορεί, με την Κίνα και να διαμορφώνει εκ νέου τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ.
Η ΕΕ αναγκάστηκε να γίνει πιο πολιτική γιατί βρέθηκε αντιμέτωπη με έναν πόλεμο στο εσωτερικό της που έφερε τα πάνω κάτω στις μέχρι πρότινος αντιλήψεις των ευρωπαίων.
Αρα η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εκτός από το να παρουσιάσει τα επιτεύγματα της Ένωσης τον τελευταίο χρόνο θα πρέπει να είναι πειστική για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που είναι ήδη εδώ και αυτών που έρχονται.
Ενεργειακή κρίση, ακρίβεια, μεταναστευτικό, κλιματική κρίση. Ήδη τα πράσινα σχέδια της βρίσκουν αντιδράσεις καθώς η κριτική που της ασκείται μεταξύ άλλων είναι πως οι νέοι νόμοι επιβαρύνουν επιχειρήσεις και πολίτες.
Όπως και να έχει εάν τελικά η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επιθυμεί μια δεύτερη θητεία θα πρέπει να πείσει αυτούς που θα αποφασίσουν εντέλει την πολιτική της μοίρα ότι πράγματι υπάρχει σχέδιο για τη θέση της ΕΕ στην νέα γεωπολιτική εποχή που διαμορφώνεται. Περισσότερο θα πρέπει να πείσει τους πολιτικούς της αντιπάλους, όπως τον Μάνφρεντ Βέμπερ, για πολιτική ειρήνη.
Ωστόσο το πιο σημαντικό είναι να φανεί ότι οι αγωνίες των πολιτών της ΕΕ έχουν γίνει κατανοητές διαφορετικά η Ένωση θα βρεθεί αντιμέτωπη με τις ακραίες τάσεις που ήδη διαμορφώνονται εντός των κρατών μελών.
***
Η ομιλία της τη Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει προγραμματιστεί για μισή ώρα, αλλά εκτιμάται ότι θα διαρκέσει περίπου μια ώρα. Στη συνέχεια, θα έρθει η σειρά των επικεφαλής των πολιτικών ομάδων να δώσουν τις πρώτες τους απαντήσεις, ξεκινώντας και καταλήγοντας με τον επικεφαλής της μεγαλύτερης ομάδας του ΕΛΚ και τον άσπονδο πολιτικό εχθρό της τον Μάνφρεντ Βέμπερ.