Πριν μήνες, αναλύαμε την πρωτόγνωρη απόφαση της Τουρκίας να αποσύρει τον χρυσό (29 τόνους) που διατηρούσε στις ΗΠΑ ως αποθεματικά. Περιγράψαμε την κίνηση ως προληπτική ενόψει στοιχείων των ΗΠΑ που ενοχοποιούν τον Ερντογανικό περίγυρο. Οι πρόσφατες κυρώσεις των ΗΠΑ σε δύο Υπουργούς του Ερντογάν με κατάσχεση των περιουσιακών τους στοιχείων, έμμεσα το επιβεβαίωσαν. Το σημαντικότερο είναι οι πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις στην οικονομική κρίση στην Τουρκία, την μοναδική χώρα του ΝΑΤΟ που αντιστρατεύεται την αμερικανική εξωτερική πολιτική στην ευρύτερη περιοχή μας, της Μέσης Ανατολής, περιλαμβανομένων θεμάτων ενέργειας.
Η κατηφόρα της τουρκικής οικονομίας αποτελεί κύριο αντικείμενο ανάλυσης διαφόρων οίκων που συγκλίνουν στις διαπιστώσεις τους. Αφού ο Ερντογάν συνέτριψε πολιτικούς αντιπάλους και διαφωνούντες στιγματίζοντάς τους σαν προδότες ή τρομοκράτες, ασκώντας ωμή βία ιδιαίτερα εναντίον των Κούρδων, κατάφερε να επιβληθεί. Οι κρατικοί θεσμοί στην Τουρκία έχουν πλέον διακοσμητικό χαρακτήρα. Από τα ΜΜΕ μέχρι την κρατική διοίκηση και από την οικονομία μέχρι τα δικαστήρια, έχουν καταστεί εργαλεία του καθεστώτος και υπηρετούν τις επιδιώξεις του νεοσουλτάνου. Εκείνο που δεν μπορεί να ελέγξει είναι η οικονομία στο πλαίσιο της σύγχρονης παγκοσμιοποίησης: συνεχής διολίσθηση της τουρκικής λίρας, πληθωρισμός, μαζική φυγή κεφαλαίων, απανωτές υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας, ανεργία… Eίναι αλληλοσυνδεόμενα φαινόμενα μιας καταρρέουσας οικονομίας που οδηγείται σε ανώμαλη προσγείωση. Επόμενο βήμα είναι να βρεθούν οι τουρκικές τράπεζες στο επίκεντρο του κυκλώνα λόγω υπέρ δανεισμού τους σε ξένο νόμισμα και που λόγω συνεχούς διολίσθησης της τουρκικής λίρας αδυνατούν να αποπληρώσουν τα χρέη τους. Στήριξη της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας προς τις τουρκικές τράπεζας με ρευστότητα (π.χ. πουλώντας τα αποθεματικά χρυσού κ.ά.) είναι σταγόνα μπροστά στο ενδεχόμενο τσουνάμι.
Οι διεθνείς αναλύσεις συγκλίνουν και στην συνταγή που θα ακολουθήσει ο Ερντογάν και αναμένεται απαράλλαχτη, με περισσότερη ισλαμιστική προπαγάνδα και βαθύτερη καταπίεση. Ήδη το δήλωσε: «Εκείνοι έχουν τα δολάρια και εμείς τον Αλλάχ». Αξιοσημείωτο που ο ακραίος πολεμοχαρής Ερντογάν μετατρέπει σταδιακά την τουρκική οικονομία «σε σημαντικό βαθμό σε οικονομία πολέμου, με τις πολεμικές βιομηχανίες και την οικονομική ενίσχυση του στρατού να έχουν κεντρικό ρόλο». Η «οικονομία πολέμου» παραπέμπει σε άλλες εποχές, όταν ο χιτλεροφασισμός έχτιζε τη δική του οικονομία πολέμου που οδήγησε την ανθρωπότητα στην φοβερή κατάληξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Παρεμπιπτόντως, τώρα γίνεται κατανοητή η θέση που αναδείξαμε πριν καιρό για την εμμονή της Τουρκίας να ελευθεροποιηθεί η βίζα των Τούρκων υπηκόων προς την ΕΕ. Απώτερος στόχος να εκκενωθεί η Τουρκία από εκσυγχρονιστικές δυνάμεις και ιδιαίτερα από τους νέους Κούρδους, ώστε να ανακοπεί η δημογραφική έκρηξή τους.
Τα πιο πάνω καταγράφονται σε σοβαρές αναλύσεις εκτός Κύπρου. Εντός Κύπρου, εγχώριοι «προοδευτικοί» πολιτικοί και αναλυτές εφευρίσκουν λόγους να εμπιστεύονται τον Ερντογάν. Επαναλαμβάνουμε όμως ότι, στη δημοκρατία η ευθύνη ανήκει στους πολίτες, τους σκεπτόμενους πολίτες.