Η συμμετοχή της Τουρκίας σε δύο κορυφαίες συναντήσεις για την ειρήνη, την ασφάλεια και την προστασία της Ευρώπης προκαλεί έντονη ανησυχία για την Ελλάδα και την Κύπρο. Η παρουσία της Τουρκίας σε αυτές τις διασκέψεις, ως παράγοντα του ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλειας, εγείρει σοβαρά ερωτήματα.
Οι σύμμαχοί μας προβάλλουν το «όραμα της ειρήνης», αλλά δεν εξηγούν πώς νοείται η Τουρκία ως παράγοντας ειρήνης, ενώ διατηρεί στρατό κατοχής στην Κύπρο και απειλεί την Ελλάδα με casus belli. Με αυτόν τον τρόπο, επιτρέπουν στην Τουρκία να διαδραματίζει διττό ρόλο: αφενός ως προστάτης της Ε.Ε. και αφετέρου ως δύναμη που ασκεί παράνομη κατοχή στο 38% της Κύπρου. Το κατεχόμενο μέρος της Κύπρου, έδαφος της Ε.Ε. από το 2004, αποτελεί αυταπόδεικτο παράδειγμα ωμής παραβίασης των δεσμευτικών αξιών της Ένωσης.
Η συμμετοχή της Τουρκίας στη Διάσκεψη του Λονδίνου για τη «Διαμόρφωση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασφαλείας» προκαλεί εύλογη ανησυχία και προβληματισμό. Όχι μόνο διότι είναι η δεύτερη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο, αλλά κυρίως γιατί επιχειρείται η νομιμοποίηση του ρόλου της ως δήθεν «παράγοντα σταθερότητας» στην Ευρώπη.
Πρόκειται για μια κατάφωρη αντίφαση: Πώς μπορεί να θεωρείται η Τουρκία εγγυητής της ειρήνης, όταν εξακολουθεί να διατηρεί στρατεύματα κατοχής στο 38% της Κυπριακής Δημοκρατίας, να παραβιάζει τον ελληνικό εναέριο χώρο και να απειλεί με casus belli την Ελλάδα;
Διπλό παιχνίδι με την ανοχή της Ευρώπης
Η Τουρκία έχει καταφέρει να διατηρεί έναν διττό ρόλο:
Από τη μία, εμφανίζεται ως κρίσιμος εταίρος της Ευρώπης, προβάλλοντας τη στρατηγική της θέση, το μεταναστευτικό και τις σχέσεις της με τη Ρωσία.
Από την άλλη, ακολουθεί μια αδιάλλακτη επεκτατική πολιτική, αμφισβητώντας κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και διατηρώντας την παράνομη κατοχή στην Κύπρο.
Αυτός ο υποκριτικός ρόλος συντηρείται με τη σιωπηρή αποδοχή των ευρωπαϊκών ηγεσιών, οι οποίες όχι μόνο ανέχονται την τουρκική επιθετικότητα αλλά την επιβραβεύουν κιόλας, δίνοντάς της ρόλο στα ευρωπαϊκά όργανα.
Το πλέον προκλητικό παράδειγμα είναι η περίπτωση της Κύπρου: Από το 2004, το κατεχόμενο τμήμα της είναι ευρωπαϊκό έδαφος, κι όμως, η Ε.Ε. κάνει τα στραβά μάτια απέναντι στην κατοχή του.
Ο «χορός» των πολεμικών βιομηχανιών
Είναι αξιοσημείωτο ότι, μετά από αυτές τις συναντήσεις, οι μετοχές των μεγάλων ευρωπαϊκών πολεμικών βιομηχανιών σημείωσαν σημαντική άνοδο. Αυτό υποδηλώνει ότι, ενώ συζητούν για ειρήνη, οι προετοιμασίες για πόλεμο συνεχίζονται.
Την ίδια στιγμή, πίσω από τις μεγάλες διασκέψεις για την «ασφάλεια και την ειρήνη», η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική.
Η σύναξη των Ευρωπαίων ηγετών στο Λονδίνο είχε ως άμεσο αποτέλεσμα την εκτόξευση των μετοχών των πολεμικών βιομηχανιών:
Rheinmetall (Γερμανία): +13,7% (και 1000% αύξηση από το 2022!)
BAE Systems (Ηνωμένο Βασίλειο): +15% (+40% το 2025)
Thales (Γαλλία): +16% (+60% το 2025)
Leonardo (Ιταλία): +26% (+72% το 2025)
Saab (Σουηδία): +11,6% (+52% το 2025)
Αυτό δείχνει ξεκάθαρα ότι, παρά τις περί ειρήνης διακηρύξεις, ο πραγματικός στόχος είναι η αύξηση των αμυντικών δαπανών και η κλιμάκωση των πολεμικών συγκρούσεων. Ο πόλεμος έχει μετατραπεί σε εργαλείο οικονομικής ανάπτυξης για μια ελίτ συμφερόντων, την ώρα που οι λαοί της Ευρώπης πληρώνουν το τίμημα.
Η Ελλάδα στο περιθώριο, η Τουρκία στο προσκήνιο
Την ώρα που η Τουρκία απολαμβάνει πρόσκληση σε διεθνείς διασκέψεις ως «εγγυήτρια της ευρωπαϊκής ασφάλειας», η Ελλάδα βρίσκεται απούσα από τα κέντρα λήψης αποφάσεων. Η πολιτική της άνευ όρων υπακοής, της δεδομένης συμμόρφωσης και της έλλειψης διεκδικήσεων έχει οδηγήσει στον πλήρη αποκλεισμό της από τις κρίσιμες γεωπολιτικές συζητήσεις.
Το τίμημα αυτής της απολιτικής στάσης το πληρώνει ο Ελληνισμός στο σύνολό του: Στην Κύπρο, η κατοχή συνεχίζεται χωρίς αντίδραση, ενώ στο Αιγαίο, η Τουρκία συνεχίζει να απειλεί με πόλεμο αν η Ελλάδα ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
Ελλάδα και Κύπρος: Διπλή στρατηγική με ΗΠΑ και Ευρώπη
Η Ελλάδα και η Κύπρος δεν μπορούν να παραμένουν παθητικοί θεατές σε αυτήν την κατάσταση. Χρειάζεται μια διπλή στρατηγική:
- Ενίσχυση της συμμαχίας με τις ΗΠΑ: Η Ουάσινγκτον έχει έρθει σε αντιπαράθεση με την Ευρώπη και το Ηνωμένο Βασίλειο, και αυτό δημιουργεί ευκαιρίες για την Ελλάδα και την Κύπρο. Ο Ντόναλντ Τραμπ, εφόσον επιστρέψει στην εξουσία, μπορεί να ασκήσει πιέσεις για την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο. Η Αθήνα και η Λευκωσία πρέπει να προετοιμαστούν για να αξιοποιήσουν αυτή τη συγκυρία.
- Διεκδίκηση ενεργού ρόλου στην Ε.Ε.: Δεν μπορεί η Ευρώπη να συνεχίζει να αποδέχεται την τουρκική επιθετικότητα. Η Ελλάδα και η Κύπρος πρέπει να απαιτήσουν:
- Αυστηρές κυρώσεις κατά της Τουρκίας για την κατοχή της Κύπρου.
- Διακοπή κάθε χρηματοδότησης προς την Άγκυρα όσο συνεχίζεται η παραβίαση των ευρωπαϊκών αρχών.
- Αναθεώρηση της τελωνειακής ένωσης Ε.Ε.-Τουρκίας.
Οι ευρωπαϊκοί λαοί αντιλαμβάνονται πλέον την έλλειψη οράματος των ηγεσιών μας. Ειδικά εμείς, οι Έλληνες και οι αδελφοί μας Κύπριοι, το βιώνουμε εντονότερα, καθώς βλέπουμε την Τουρκία να συμμετέχει σε αυτές τις συναντήσεις, ενώ η Ελλάδα αποκλείεται. Αυτό αποτελεί προσβολή για έναν ιστορικό λαό και καταδεικνύει την αποτυχία των ηγεσιών μας να προασπιστούν τα συμφέροντά μας.
Η αναφορά στο έργο του Λέοντος Τολστόι «Πόλεμος και Ειρήνη» είναι επίκαιρη. Όπως τότε, έτσι και τώρα, οι ευρωπαϊκές δυνάμεις φαίνεται να προετοιμάζονται για πόλεμο, παρά τις δηλώσεις τους για ειρήνη. Οι ηγεσίες μας, χωρίς όραμα και σχέδιο για την Ευρώπη, επιλέγουν τον πόλεμο ως λύση, εξυπηρετώντας τα συμφέροντα των πολεμικών βιομηχανιών.
Για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία, οι ΗΠΑ βρέθηκαν αντιμέτωπες με την Ευρώπη και τη Βρετανία. Αυτό είναι σημείο των καιρών μας.
Η Ελλάδα και η Κύπρος πρέπει να κινηθούν σε δύο άξονες -αμερικανικό και ευρωπαϊκό- εναρμονίζοντας τα συμφέροντα αυτών με τα εθνικά μας συμφέροντα. Επιπλέον, πρέπει να ζητήσουμε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, καθώς και από την Ε.Ε., την αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων από την Κύπρο.
Η ώρα της διεκδίκησης
Η Ελλάδα και η Κύπρος δεν μπορούν να πορεύονται ως «δεδομένοι σύμμαχοι» που απλώς αποδέχονται τις αποφάσεις των ισχυρών. Πρέπει να διαμορφώσουν μια εθνική στρατηγική που θα εναρμονίζει τα συμφέροντα των ΗΠΑ και της Ε.Ε. με τις δικές τους προτεραιότητες.
Η Τουρκία δεν μπορεί να έχει ρόλο «εγγυητή της ευρωπαϊκής ασφάλειας» όσο κατέχει ευρωπαϊκό έδαφος στην Κύπρο. Αυτό το παράδοξο πρέπει να τεθεί ανοιχτά και δυναμικά σε όλα τα διεθνή φόρα.
Ο Ελληνισμός βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή. Είναι καιρός να υψώσει τη φωνή του και να απαιτήσει αυτά που δικαιούται. Δεν υπάρχει πλέον χώρος για αυταπάτες και παθητικότητα.