Οι συγγραφείς ενθουσιάζονται πάντα από τα αρχαιότερα ιστορικά κείμενα. Ήδη οι αρχαία Έλληνες τραγικοί από τον Όμηρο. Ο Αισχύλος από την Ιλιάδα - για παράδειγμα - και ο Ευριπίδης από την Οδύσσεια, όπως είδα μεταφράζοντας στα γαλλικά το σατυρικό του δράμα «Ο Κύκλωπας». Και μάλιστα, στον Ευριπίδη, χάρη στο έργο που είναι σατυρικό, ο Οδυσσέας μοιάζει Αθηναίος πολίτης, σύγχρονος του συγγραφέα, ακραιφνής δημοκράτης.
Η πιο ενδιαφέρουσα βέβαια «συνεργασία» με τον Όμηρο θα γίνει στο πρώτο μέρος της Ορέστειας τριλογίας, στον Αγαμέμνονα. Φυσικά η θεματική της Ορέστειας είναι η Ιλιάδα. Αλλά με «συνεργασία» εννοούμε τον εμπλουτισμό της Ιλιάδας με πληροφορίες που όχι μόνο εξυπηρετούν τις ανάγκες του έργου αλλά και αποτελούν μια αποστολή επιμορφωτική. Πράγμα που άλλωστε έπραξε όλο το αρχαίο θέατρο. Μπροστά στην ανάγκη παιδείας, το αρχαίο θέατρο – και όχι μόνο – θα είναι ακόμα ένα σχολείο για τους πολίτες.
Τι άλλο από ένα μάθημα Γεωγραφίας είναι ο πρόλογος του Αγαμέμνονα; Ο Αισχύλος θέλει να μάθουν το γρηγορότερο οι θεατές ότι «η Τροία έπεσε». Για να προλάβει η Κλυταιμνήστρα να οργανώσει με τον εραστή της την θλιβερή υποδοχή που θα κάνει στον σύζυγό της τον Αγαμέμνονα. Ο οποίος, παρόλο το μεγάλο ταξίδι της επιστροφής που θα τον φέρει στο Άργος, θα εμφανιστεί ύστερα από λίγα λεπτά στο έργο. Λίγα λεπτά μετά την πτώση της Τροίας!
Θα μας προετοιμάσει βέβαια ο Αισχύλος μεταδίδοντας την είδηση της Νίκης στην Τροία μέσα σε λίγα λεπτά. Ένα «τηλέφωνο» που πρόσθεσε ο Αισχύλος στον Τρωικό πόλεμο!
Ανάμεσα στην Πελοπόννησο και στην Τροία υπάρχουν νησιά. Το κάθε νησί έχει το δικό του βουναλάκι. Και στην κορφή του όρους ο Αγαμέμνονας, βέβαιος ότι όπου να’ ναι θα πέσει η Τροία, τοποθετεί στην κορφή του κάθε βουνού μερικούς από τους πολεμιστές του, να έχουν στήσει μια πελώρια στήλη από εύφλεκτα ξύλα. Μόλις πέσει η Τροία, θα ξεκινήσει το αστραπιαίο ταξίδι της φωτιάς που ξεκινάει από την Τρωάδα και από βουνό σε βουνό θα φτάσει η χαρούμενη είδηση στο Παλάτι του στο Άργος.
Στην ταράτσα του παλατιού θα περιμένει πάντα ένας φύλακας που θα προσέχει μήπως πάρει το μάτι του καμιά φωτιά στον κοντινότερο λόφο. Και θα βάλει τις φωνές. «Έπεσε η Τροία! ’Επεσε η Τροία!».
Στο έργο που βλέπουμε στο Θέατρο. είναι νύχτα, ο σκοπός κοιτάζει τα άστρα στην προσπάθεια να μην τον πάρει ο ύπνος. Και βέβαια ξαφνικά θα την δει τη φωτιά στο βουνό απέναντί του και θα βάλει τις φωνές. Και θα ξυπνήσει η Κλυταιμνήστρα και θα μας κάνει το μάθημα της γεωγραφίας του Αιγαίου. Γιατί, περνώντας από το ένα νησί στο άλλο, όχι μόνο μας μαθαίνει τα ονόματά τους αλλά και τις θέσεις τους στο Αιγαίο.
Μας δίνει έναν χάρτη του Αιγαίου και όχι μόνο, γιατί πηδάει πάνω από λίμνες και ποτάμια. Ξεκινάει από την Μικρά Ασία, μας μαθαίνει τα νησιά και τα βουνά της Βορείου Ελλάδας και την θέση της Πελοποννήσου. Τα ξέρουμε όλα αυτά αλλά εκείνη την εποχή δεν είναι και τόσο σίγουρο ότι ο πολύς κόσμος γνώριζε πολλές λεπτομέρειες. Με την εξαίρεση των ναυτικών. Ίσως οι Αθηναίοι του 5ου αιώνα έμαθαν καλύτερα τις δυτικές αποικίες, ιδιαίτερα την εποχή της εκστρατείας του Αλκιβιάδη στη Σικελία.
Στο Αιγαίο θα μας πάει η Κλυταιμνήστρα με ένα μάθημα κλασικά γεωγραφικό. Θα μας διηγηθεί με κάθε λεπτομέρεια την πορεία της φλόγας.
Με λιγότερα εδώ λόγια:
Στο βουνό της Ίδας, στην Τρωάδα, ο Ήφαιστος θεός της φωτιάς άναψε μια φλόγα λαμπρή και από φωτιά σε φωτιά να την η φλόγα, έφτασε και σε μας! Η Ίδα την έστειλε στη Λήμνο και η Λήμνος στο ιερό του Δία βουνό, τον Άθω.
Κι από κει τρέχει πάνω στα κύματα και φτάνει στο όρος Μέγιστο της Εύβοιας. Κι’ από κει πηδάει πάνω από τον πορθμό του Ευρίπου και φτάνει στο Μεσάπιο όρος. Οι στρατιώτες μας εκεί την στέλνουν τη φλόγα να περάσει πάνω από τον Ασωπό ποταμό, θα ξυπνήσει τους δικούς μας στον Κιθαιρώνα που θα στείλουν τη φλόγα πάνω από την λίμνη Γοργοπίς,
Περνώντας πάνω από τον Σαρωνικό θα φτάσει στο Αραχναίο Όρος εδώ, απέναντι απ΄το Άργος μας!
Κι’ εδώ ανασαίνει ευχαριστημένη η Κλυταιμνήστρα που έμαθε στο κοινό της την πορεία του φωτός. Ανασαίνει και ο Αισχύλος με το μάθημα που μας έδωσε.