Φυσικά και παράγεται σύγχρονος πολιτισμός στην Ελλάδα! Στην χώρα υπάρχει μια τάση που θέλει το καθετί νεοελληνικό να είναι χαμηλής ποιοτικής στάθμης, κάπως ευκαιριακό και πρόχειρο καλλιτεχνικά και κυρίως κάτι που αδυνατεί να σταθεί με αξιώσεις δίπλα στα κλασσικά έργα του αρχαιοελληνικού κόσμου. Παρατηρώντας την Αθήνα και τα πολιτιστικά δρώμενα που εξελίσσονται σε αυτήν τα τελευταία χρόνια αλλά βλέποντας και την εκτενή παρουσία στα κοινωνικά δίκτυα πλήθος προϊόντων πολιτιστικής δημιουργίας σε όλη την χώρα, αντιλαμβάνεται κανείς πως υπάρχει ένα ανθρώπινο κεφάλαιο που παράγει τέχνη και δημιουργεί ένα πολιτιστικό απόθεμα ικανό να αξιοποιηθεί και να δημιουργήσει την εικόνα της σύγχρονης, δημιουργικής Ελλάδας. Στην κατεύθυνση αυτή συμβάλλει η πολιτιστική και δημιουργική βιομηχανία της χώρας μας που παράγει εμπορεύσιμο πολιτισμό, δημιουργεί εξωστρέφεια και παράγει πλούτο με έναυσμα και έμπνευση από Ελλάδα.
Στο πλαίσιο εν εξελίξει έρευνας μου για τις CCIs (Cultural & Creative Industries), δηλαδή τον τομέα της Πολιτιστικής και Δημιουργικής Βιομηχανίας στην Ελλάδα, διαπίστωσα πως παρά τις πολλές δυσκολίες που δημιούργησε η κρίση αλλά και τις δομικές αδυναμίες της πολιτείας να ενισχύσει την επιχειρηματική δράση και να δώσει κίνητρα ανάπτυξης, υπάρχει εκείνο το ανθρώπινο δυναμικό που επιμένει να επενδύει χρόνο και χρήμα στην παραγωγή πολιτιστικών προϊόντων και υπηρεσιών, εσωκλείοντας μάλιστα κάθε τεχνολογικό εργαλείο και κυρίως ενσωματώνοντας μια νέα καλλιτεχνική ματιά που ξεφεύγει από την στείρα προσήλωση σε μια αρχαιολαγνεία ή σε μία ελληνική παράδοση στα όρια του φολκλόρ.
Στον τομέα της δημιουργικής οικονομίας περιλαμβάνονται όλες οι επιχειρήσεις παραγωγής εμπορεύσιμων αγαθών υψηλού αισθητικού ή συμβολικού χαρακτήρα που η χρήση τους αποσκοπεί πρωτίστως στον ερεθισμό των βιωματικών αντιδράσεων του καταναλωτή. Η παραγωγή πολιτισμού είναι, στις περισσότερες περιπτώσεις, εντάσεως εργασίας και δεν απαιτεί υπερβολικό κεφάλαιο για να στηθεί το εργαστήριο, η μεταπρατική μονάδα, το αρχιτεκτονικό γραφείο, το σχεδιαστήριο και όποια επιχειρηματική μονάδα μπορεί να παράξει προϊόν εμπνευσμένη από τον πολιτισμό και την έμφυτη δημιουργικότητα του ατόμου. Με βάση την μελέτη του Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης, για λογαριασμό του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, η οποία έγινε το 2014, ο κλάδος της πολιτιστικής και δημιουργικής οικονομίας στην χώρα μας αριθμεί 46.370 επιχειρήσεις με 110.688 εργαζομένους. Σίγουρα αυτές οι επιχειρήσεις δέχονται πιέσεις, δρώντας μέσα σε ένα κάπως «εχθρικό» γι’ αυτές περιβάλλον που δομεί ένας ιδιαίτερα γραφειοκρατικός δημόσιος τομέας, μια δύσπιστη κρατική διοίκηση, ένα ασταθές φορολογικό σύστημα, αλλά και η λειτουργία ενός μη υγιούς πιστωτικού συστήματος που δεν επιτελεί το βασικό του έργο που είναι η παροχή ρευστότητας στις επιχειρήσεις. Παρά τα δεδομένα αυτά, διαπιστώνεται πως υπάρχει μια εντυπωσιακή τάση νέων ελλήνων να ασχοληθούν με τον δημιουργικό τομέα, πράγμα που αποτυπώνεται τόσο από τις αποφοιτήσεις σε σχετικές σχολές, από το πλήθος νέων πολιτιστικών προϊόντων, εκθέσεων, προβολών και παρουσιάσεων όσο και από τα αιτήματα που δέχονται φορείς διοργάνωσης εκθέσεων από νέους καλλιτέχνες – επιχειρηματίες που θέλουν να παρουσιάσουν και να «χτίσουν» το δικό τους branding.
Ο Πολιτιστικές και Δημιουργικές Βιομηχανίες που παράγουν τον σύγχρονο πολιτισμό της χώρας μας θεωρούνται και ψηφιακά ώριμες επιχειρήσεις οι οποίες θα αναζητήσουν καλές πρακτικές και εργαλεία τεχνολογίας για να παράξουν πολιτιστικά προϊόντα, εφαρμόζοντας πολλές φορές καινοτομία και παράγοντας νεωτερισμό. Ο κλάδος αυτός με έμπνευση ελληνικά μοτίβα, βιώματα, γνώση και προσωπική εμπειρία κατορθώνει να εγκολπώσει δομικά συστατικά που παράγουν μοναδικότητα και προστιθέμενη αξία ενώ «άθελα» τους δομούν μια κοινωνική συνείδηση και μια νέα επαναπροσέγγιση του ωραίου στη σύγχρονη Ελλάδα. Οι δημιουργικές επιχειρήσεις παράγουν πολιτισμό και εκ των πραγμάτων θέτουν εαυτόν και προϊόν σε μια μόνιμη κριτική αποδοχής ή μη από το κοινό. Όποιο και να είναι το αποτέλεσμα αυτής της διεργασίας, η παραγωγική τάση που έχει ως κοινό παρανομαστή την αγάπη και την έμπνευση από την Ελλάδα, μόνο θετικά αποτελέσματα μπορεί να έχει στη δημιουργία ενός σύγχρονου πολιτιστικού αποθέματος με αναφορές στο παρελθόν και πίστη στην αισθητική του παρόντος.
Προτείνω, την επόμενη φορά που θα σκεφτούμε για ελληνικό πολιτισμό να έχουμε στο μυαλό μας πως η πολιτιστική δημιουργία είναι κάτι εξαιρετικά δυναμικό το οποίο και δομείται γύρω μας έστω κι ας μην το αντιλαμβανόμαστε άμεσα. Ο σύγχρονος πολιτισμός είναι μια εικόνα της εποχή μας, η οποία εμπεριέχει και όλη την εμπειρία του παρελθόντος μας. Ο πολιτισμός δεν σταμάτησε τον 5ο αι. π.Χ. Η χώρα μας εμπνέει με έναν τρόπο αστείρευτο. Αυτό που πάντα θα απαιτείται είναι μια επίσης εμπνευσμένη κρατική στρατηγική ενίσχυσης και ανάδειξης του διαθέσιμου αυτού κεφαλαίου. Είναι το συγκριτικό μας πλεονέκτημα, πρέπει να επενδύσουμε σε αυτό με σεβασμό, ποιότητα, ελληνική έμπνευση και «δαιμόνιο». Δεν μας λείπουν.