Η διαδικασία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση εννέα ακόμη κρατών μελών, μεταξύ των οποίων και η Ουκρανία, θα κόστιζε στους 27 περισσότερα από 256 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με υπολογισμούς της Κομισιόν.
Αυτό θα ανάγκαζε χώρες όπως η Ελλάδα και η Κύπρος, που λαμβάνουν ευρωπαϊκά κονδύλια όχι μόνο να σταματήσουν να λαμβάνουν αλλά και να πληρώνουν για την ενίσχυση των νέων μελών.
Το τεράστιο αυτό κόστος της διεύρυνσης αποκαλύφθηκε καθώς 51 Ευρωπαίοι ηγέτες μεταβαίνουν στη Γρανάδα της Ισπανίας για μια σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου να συζητήσουν τα επόμενα βήματα για τα εννέα κράτη που βρίσκονται σε διαδικασία ένταξης στην ΕΕ.
«Όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να πληρώνουν περισσότερα και να λαμβάνουν λιγότερα από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Αναφέρουν ευρωπαίοι αξιωματούχοι λέγοντας ότι «πολλά κράτη μέλη που μέχρι σήμερα μόνο λαμβάνουν χωρίς να πληρώνουν θα πληγούν από την ένταξη νέων μελών», αναφέρει το έγγραφο της γραμματείας του συμβουλίου της ΕΕ, που διέρρευσε στους Financial Times.
Οι προς ένταξη χώρες είναι η Τουρκία (1999), η Βόρεια Μακεδονία (από το 2005), το Μαυροβούνιο (από το 2010), η Σερβία (από το 2012), η Αλβανία (από το 2014), η Μολδαβία (από το 2022), η Βοσνία Ερζεγοβίνη (από το 2022) και η Ουκρανία (2022) ενώ η Γεωργία και το Κόσοβο είναι εν δυνάμει υποψήφιες.
Η Ουκρανία, μακράν η μεγαλύτερη από τις εννέα χώρες που είναι στη λίστα ως πιθανές υποψήφιες χώρες, θα δικαιούται 186 δισ. ευρώ στα επόμενα επτά χρόνια.
Η Ουκρανία στο επίκεντρο
Τα χρήματα αυτά θα αποτελέσουν μέρος του κόστους ανοικοδόμησης ης Ουκρανίας, που έχει υπολογιστή σε περίπου 400 δισ. ευρώ από την Παγκόσμια Τράπεζα.
Η διεύρυνση έχει γίνει ένα από τα πιο επείγοντα θέματα για την ΕΕ, με τους ηγέτες να συναντώνται την Παρασκευή για να συζητήσουν βασικά ζητήματα όπως ο προϋπολογισμός, ο αριθμός των εδρών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το μέλλον της κοινής γεωργικής πολιτικής και εάν ένα διευρυμένο μπλοκ θα μπορούσε να διατηρήσει την ομόφωνη θέση του σε ορισμένες περιοχές.
Συζητείται επίσης εάν η ΕΕ πρέπει να προχωρήσει σε μια διαδικασία δύο ταχυτήτων, επιτρέποντας στα κράτη μέλη να εισέλθουν σταδιακά στην ΕΕ ή εάν θα πρέπει να ενταχθούν όλα μαζί. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι πάντων υποστηρίζουν ότι οι δύο ταχύτητες δεν είναι δυνατό να εφαρμοστούν καθώς «είτε είναι μέλη είτε όχι».
Ανώτερος διπλωμάτης είπε στον Guardian ότι ο προϋπολογισμός αναμένεται να είναι το πιο δύσκολο θέμα καθώς θα πρέπει να διευθετηθεί έως το 2027, οπότε και ξεκινά ο επόμενος οικονομικός κύκλος για την ΕΕ. Με αυτόν τον τρόπο οι Βρυξέλλες θα μπορούσαν να δείξουν ότι είναι έτοιμες να δεχθούν χώρες όπως η Ουκρανία, η Μολδαβία και τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων.
Νωρίτερα φέτος, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Charles Michel, είχε δηλώσει ότι η προθεσμία αυτή θα πρέπει να επεκταθεί έως το 2030. Ωστόσο ο στόχος του 2027, είναι πιο πιθανός.
Ποιος θα πληρώσει επιπλέον 1,5 τρισ ευρώ
Το έγγραφο που διέρρευσε εκτιμά ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ θα αυξηθεί κατά 21% σε 1,47 τρισεκατομμύρια ευρώ εάν ενταχθούν και οι εννέα χώρες. Αυτό θα συνεπαγόταν σημαντική αύξηση των συνεισφορών για τη Γερμανία, τη Γαλλία και τις Κάτω Χώρες, με μεταβατικές περιόδους απαραίτητες για την κλιμάκωση της χρηματοδότησης.
Το ποσό που δαπανάται για τη γεωργία θα μοιραστεί και σε άλλες χώρες καθώς η Ουκρανία δικαιούται να λαμβάνει 95 δισεκατομμύρια ευρώ για επτά χρόνια, ένα άλλο κόστος που θα πρέπει να εξετάσουν τα κράτη μέλη.
Ως «ανταπόδοση» το Κίεβο έχει δηλώσει ότι θα συνεισφέρει στην επισιτιστική ασφάλεια της ΕΕ καθώς είναι ο παγκόσμιος ηγέτης στις αγορές σιτηρών, ηλιέλαιου και πουλερικών.
Ένα άλλο βασικό ταμείο, γνωστό ως ταμείο συνοχής, το οποίο παρέχει χρήματα για υποδομές σε λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, θα επηρεαστεί επίσης σημαντικά από τη διεύρυνση.
Σύμφωνα με την τρέχουσα οικονομική φόρμουλα, οι Τσεχία, Εσθονία, Σλοβενία, Κύπρος, Μάλτα και Λιθουανία δεν θα είναι πλέον οι αποδέκτες αυτών των κεφαλαίων καθώς θα πρέπει να ενισχυθούν τα νεότερα μέλη.
Τον περασμένο μήνα, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε ότι η ΕΕ πρέπει να προετοιμαστεί αμέσως για ριζικές αλλαγές που απαιτούνται προκειμένου η Ουκρανία και άλλες χώρες να γίνουν μέλη της.
Υπάρχουν ανησυχίες ότι ενώ η ΕΕ έχει θέσει στόχους μεταρρυθμίσεων για την Ουκρανία, τη Μολδαβία και τις άλλες επτά χώρες που βρίσκονται στην ουρά για ένταξη, δεν έχει ακόμη υποβάλει λεπτομερείς προτάσεις για τις αλλαγές που απαιτούνται στα κράτη μέλη.
(με πληροφορίες από Financial Times, Guardian)