Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, ο οργανισμός HYam τιμά τις γυναίκες και προσκαλεί δύο νέες καλλιτέχνιδες, μία γαλλίδα και μία ελληνίδα, να εκθέσουν τον Αύγουστο σε έναν χώρο που αποκαλύπτει όλη την ιστορία της Ύδρας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Loin sur la Terre (Μακριά στη Γη)
Όπως και οι επιστήμονες, οι καλλιτέχνες ανακατεύουν τα χαρτιά. Η Εύα Μεντίν και η Στεφανία Στρούζα (γιατί περί αυτών ο λόγος) κάνουν ρωγμές, η κάθε μία με τον τρόπο της, σε έναν μύθο που είναι ριζωμένος εδώ και χιλιετίες στο συλλογικό φαντασιακό: αυτόν της πρωτόγονης ταυτότητας. Από το 1980, η Ντόνα Χάραγουεϊ απορρίπτει την πίστη σε αυτόν τον προπατορικό μύθο, σε αυτήν την πρωταρχική αγνότητα, η οποία, κατά την άποψη της, δεν υπήρξε ποτέ. Πιστεύει ότι είμαστε μόνο το προϊόν μίας συμβίωσης και μίας συν-εξέλιξης.
Ήδη από την παλαιολιθική εποχή, οι άνθρωποι καλλιεργούσαν αυτό το περίφημο ένστικτο της αναπαραγωγής με εξεζητημένο τρόπο: είχαν κατανοήσει ότι για να επικοινωνούν καλύτερα μέσα στα σκοτάδια της σπηλιάς, η ίδια η σπηλιά αποτελούσε το ιδανικό ηχείο αντήχησης! Ο άνθρωπος υπήρξε πάντα ένα υβριδικό ον συστηματικά ενωμένο μέσω της τεχνολογίας, με βιολογικά με πολιτιστικά στοιχεία…
Σήμερα αποτελεί μία σχεδόν χαρούμενη πραγματικότητα.
Στον Κόσμο Μετά τη Βροχή, η Εύα Μεντίν φιλμάρει ένα υβριδικό ον, ανάμεσα στον άνθρωπο και στο γλυπτό και αναθεωρεί κατ’ αυτόν τον τρόπο το φαντασιακό της μετάλλαξης και της μεταμόρφωσης.
Στα έργα της, η καλλιτέχνιδα τονίζει τον προδικαστικό χαρακτήρα των μεγάλων αφηγήσεων και της επιστημονικής φαντασίας και εμπνέεται από αυτή τη απόκοσμη δύναμη που είναι ριζωμένη στην λαϊκή κουλτούρα και μπλέκει κατά βούληση τον άνδρα με τη μύγα, το ρομπότ με τον αστυνομικό, τη σάρκα με την τεχνολογία, το γήινο με το ιερό.
Τα γλυπτά της Στεφανίας Στρούζα αναφέρονται σε αναταράξεις, σε πλανητικές μεταμορφώσεις, σε φυσικές ανατροπές: χάρη σε νοητικές συνθέσεις που χτίζει η καλλιτέχνιδα με άλλες μεταβατικές οντότητες όπως η Μήδεια, η μάγισσα, η αντιηρωίδα με τη μοναδική μοίρα που διαπερνά το μύθο της για να ξαναγεννηθεί, η καλλιτέχνιδα αγγίζει κόσμους απολύτως ανθρώπινους και χτίζει γέφυρες ανάμεσα σε διαφορετικούς τύπους υβριδισμού.
(Πολίν Σίμονς)
Συγκεκριμένα για τα έργα:
Eva Medin
Προφητείες
Ο Κόσμος Μετά τη Βροχή είναι ένα παραμύθι με βίντεο και χορογράφηση που εμπνέεται από ένα βιβλίο επιστημονικής φαντασίας του Φιλίπ Κουρβάλ καθώς και από έναν πίνακα του Μαξ Ερνστ. Υπό τη μορφή ενός υβριδικού πλάσματος, ανάμεσα στον άνθρωπο και το γλυπτό, το έργο ρίχνει μία ανανεωμένη ματιά στον φαντασιακό κόσμο των μεταλλάξεων και της μεταμόρφωσης χρησιμοποιώντας μία γλώσσα που κάνει αναφορές στην επιστημονική φαντασία και στη χορογραφική δουλειά. Προτείνει την εμπειρία ενός χρόνου που αιωρείται ανάμεσα στο παρελθόν και στο μέλλον, ανάμεσα στο υλικό και στο άϋλο για να ανακαλύψει νέες σχέσεις με τη γη, με τους ζώντες και τους μη ζώντες που την αποτελούν.
Πρόκειται για μία δημιουργία που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της Μπιενάλε Ψηφιακού Φαντασιακού (Chroniques) στη Μασσαλία, σε συμπαραγωγή με την πλατφόρμα CHRONIQUES που υποστηρίζεται από την Περιφέρεια Νοτίου Γαλλίας, το Δήμο Μασσαλίας και το Γαλλικό Ινστιτούτο στο Παρίσι, την Περιφερειακή Διεύθυνση Μορφωτικών Υποθέσεων της Ile-de-France και της Σχολής Καλών Τεχνών της Μασσαλίας – καλλιτεχνική εστία (residence) White Mountain College, υπό το συντονισμό των Seconde Nature και Zinc.
Στεφανία Στρούζα
212 Μήδεια
Στην γλυπτική εγκατάσταση 212 Μήδεια, η καλλιτέχνις αναφέρεται σε στιγμές κοσμικής αναταραχής αλλά και πλανητικής αναδημιουργίας. Το πρότζεκτ παίρνει τον τίτλο του από τον υπαρκτό αστεροειδή με το όνομα 212 Μήδεια και συνδέεται με την έρευνα της καλλιτέχνιδος πάνω στην μυθική αντιηρωίδα. Όμοια με τον τρόπο που οι αστεροειδείς μπορούν να μεταμορφωθούν σε σώματα που μεταλλάσσουν τη Γη, η Μήδεια ταυτίζεται με την απρόβλεπτη δύναμη της Φύσης. Μελετώντας την ιστορία της, η Στρούζα εξερευνά τη σχέση της αντιηρωίδας με τα φυσικά φαινόμενα, τα ζώα και την ίδια τη Γη. Για την καλλιτέχνιδα, η ύπαρξη του αστεροειδούς εμπνέει ένα οπτική αφήγημα όπου φανερώνονται οι σύγχρονες συνδηλώσεις του μύθου της Μήδειας σε σχέση με το φυσικό περιβάλλον. Η εγκατάσταση αποτελείται από μια σειρά από γλυπτά που υπαινίσσονται μη ανθρώπινα, γεωλογικά και ουράνια σώματα. Το υβριδικό γλυπτό 212 Medea (If only I had stayed the animal I was) αναφέρεται στην αναγνώριση άλλων έμβιων κόσμων πέρα από τον άνθρωπο, ενώ τα κεραμικά θραύσματα SPK-ID 2000212 (A880 CA) υποδηλώνουν τις ροές και μεταβολές της κοσμικής ύλης καθώς αυτή εισέρχεται στην ατμόσφαιρα της Γης. Το ανάγλυφο Her Turbulence παραπέμπει στους κυματισμούς της θάλασσας ή στην επιφάνεια ενός μακρινού πλανήτη. Διαμορφωμένο από την καλλιτέχνιδα μέσω της άσκησης πίεσης και παραμόρφωσης της επιφάνειας του αλουμινίου, το έργο αποτελεί ένα στιγμιότυπο υλικών μεταμορφώσεων.
Το Ιστορικό Αρχείο και Μουσείο της Ύδρας
Σε ιδανική θέση στο λιμάνι, στο σημείο άφιξης των πλοίων, ανάμεσα στο λιμεναρχείο και στη Ναυτική Ακαδημία, το Ιστορικό Αρχείο και Μουσείο της Ύδρας είναι ο αδιάλειπτος μάρτυρας όλης της ιστορίας του νησιού. Ιδρύθηκε το 1918 σε ένα κτίριο που κτίσθηκε με έξοδα του εφοπλιστή και ευεργέτη της Ύδρας Γκίκα Ν. Κουλούρα.
Εκθέτοντας πληθώρα εγγράφων αρχείου (18 000) και μία βιβλιοθήκη 9 000 τίτλων, το Μουσείο δίνει προτεραιότητα στον 18ο και στον 19ο αιώνα μέσω εντυπωσιακών συλλογών – παλιά κοστούμια, ξίφη, σπαθιά, αντίγραφα πλοίων, ιστορικά αναμνηστικά, πορτρέτα προσωπικοτήτων ή στρατιωτικών – που φωτίζουν την περίοδο του απελευθερωτικού αγώνα κατά την οποία το νησί διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο. Χάρη στη δύναμη των πλοιοκτητών της, η Ύδρα υπήρξε ένας στρατηγικός τόπος εκκίνησης του ελληνικού στόλου: από το 1820, ο πόλεμος είδε να ανθίζουν ήρωες, πολεμιστές της θάλασσας και άριστους ναυάρχους που πάλεψαν απέναντι σε έναν πανίσχυρο εχθρό. Ένας από του πιο γνωστούς είναι αναμφισβήτητα ο Ναύαρχος Μιαούλης που εορτάζεται κάθε χρόνο στις αρχές του καλοκαιριού στα Μιαούλια: το κόσμημα του Μουσείου είναι η ταριχευμένη του καρδιά που διατηρείται σε μία ασημένια λήκυθο και αποτελεί την περηφάνια των Υδραίων! Το σημερινό κτίριο που χτίστηκε τη δεκαετία του ΄70 πάνω στα σχέδια του προηγούμενου κτιρίου δένει τέλεια με το υπόλοιπο αρχιτεκτονικό περιβάλλον.
Από την ίδρυση του το 1996, χάρη στην Διευθύντρια του Ντίνα Αδαμοπούλου που ανέπτυξε τις επιστημονικές δραστηριότητες, το Μουσείο εναλλάσσει τις θεματικές εκθέσεις, κλασικές ή σύγχρονες, συνέδρια, ειδικά αφιερώματα, και υπαίθριες συναυλίες που πραγματοποιούνται στην ονειρεμένη του ταράτσα.
Βιογραφικά σημειώματα καλλιτεχνών
Η Εύα Μεντίν είναι απόφοιτος του Pavillon Bosio και των Arts Decoratifs του Παρισιού. Νικήτρια του Prix des amis du Palais de Tokyo 2020, κέρδισε το 2022 το βραβείο Σύγχρονα Ταλέντα (Ίδρυμα Francois Schneider) και το βραβείο Artcollector. H δουλειά της έχει παρουσιαστεί στο Centre Wallonie-Bruxelles το 2023, στο Palais de Tokyo το 2022, κατά τη διάρκεια της Biennale Manifesta 2020 (Μασσαλία), κατά τη διάρκεια της Biennale des Imaginaires Numériques (Chroniques) 2020 (Μασσαλία), στο 64ο Σαλόνι του Montrouge, κατά τη διάρκεια της Nuit Blanche 2019 (Παρίσι), στη βάση υποβρυχίων του Μπορντό το 2019, στη Cité des Sciences et de l’Industrie, 2018 (Παρίσι), κατά τη διάρκεια της Bourse Révélations Emerige 2018 (Παρίσι), στο Confort Moderne, 2018 (Poitiers), στο Centre d’art Bastille 2017 (Grenoble) καθώς και στη γκαλερί Human Ressource (Los Angeles) και στο Moca Taipe.
Η Στεφανία Στρούζα είναι εικαστικός που ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Εκπροσωπείται από την Galerie A.Antonopoulou Art (Αθήνα). Το έργο της έχει παρουσιαστεί σε εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό όπως στο AnnexM (ατομική), στην ARCO Madrid 2023, στη Στέγη Ωνάση, στην 3η Μπιενάλε Βιομηχανικής Τέχνης στην Κροατία, στο Pinta Miami 2018, στο Μουσείο Μπενάκη, στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Μυκόνου (συνεργασία του ΝΕΟΝ με την Whitechapel Gallery), στην 6η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης, Ελλάδα, στην a.antonopoulou.art, Ελλάδα (ατομική), στο Wiener Art Foundation, Αυστρία (ατομική), στην Neue Galerie Innsbruck, Aυστρία (ατομική), στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2014, Ελλάδα (ατομική), στο BOZAR, Βέλγιο, στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Ελλάδα μεταξύ άλλων.
H Στρούζα είναι παραλήπτρια του Inspire Prize 2021, του βραβείου της Ακαδημίας Καλών Τεχνών της Βιέννης, του ARTWORKS (Πρόγραμμα Υποστήριξης Καλλιτεχνών Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος) και του Bραβείου Nέων Kαλλιτεχνών της Εθνικής Τράπεζας, μεταξύ άλλων.
HYam (Ηydra for Artists of the Mediterranean)
Από το 2021 ο οργανισμός HYam (Ηydra for Artists of the Mediterranean) έχει αναθεωρήσει τον προγραμματισμό του προς όφελος των αναδυόμενων σκηνών προκειμένου να υποστηρίξει όχι μόνο έναν, αλλά περισσότερους καλλιτέχνες σε κάθε του έκδοση, με σκοπό να βάλει στο προσκήνιο περισσότερο γυναίκες καλλιτέχνιδες στη διεθνή σκηνή στην οποία υπο-εκπροσωπούνται ακόμη και σήμερα.
Info:
Eva Medin
Στεφανία Στρούζα
Loin sur la Terre (Μακριά στη Γη)
Ιστορικό Αρχείο και Μουσείο Ύδρας.
Εγκαίνια έκθεσης: Σάββατο 5 Αυγούστου, 8:30 μ.μ.
Διάρκεια έκθεσης: 5 Αυγούστου-31 Αυγούστου 2023