Ευρωπαϊκή Άμυνα ή Ευρωτουρκική άμυνα;

Οι θέσεις Κύπρου κι Ελλάδας πρέπει να τεθούν με σθένος προτού οι εξελίξεις μας ξεπεράσουν.
7 Μαρτίου 2025 Μία ημέρα μετά τη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, τον επανεξοπλισμό της και την υποστήριξη της Ουκρανίας, η ηγεσία της ΕΕ ενημέρωσε την Τουρκία για τα αποτελέσματα των συζητήσεων, αποδεικνύοντας ότι επιφυλάσσει σημαντικό ρόλο στη στρατηγική της για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Συγκεκριμένα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάινε, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα και η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας Κάγια Κάλας παρευρίσκονται στην τηλεδιάσκεψη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) που περιλάμβανε ηγέτες όπως ο Βρετανός Πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, ο Νορβηγός Πρωθυπουργός Γιούνας Γκαρ Στόρε, ο Πρωθυπουργός της Ισλανδίας και ο Καναδός Πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό.Anadolu via Getty Images/European Council
7 Μαρτίου 2025 Μία ημέρα μετά τη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, τον επανεξοπλισμό της και την υποστήριξη της Ουκρανίας, η ηγεσία της ΕΕ ενημέρωσε την Τουρκία για τα αποτελέσματα των συζητήσεων, αποδεικνύοντας ότι επιφυλάσσει σημαντικό ρόλο στη στρατηγική της για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Συγκεκριμένα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάινε, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα και η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας Κάγια Κάλας παρευρίσκονται στην τηλεδιάσκεψη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) που περιλάμβανε ηγέτες όπως ο Βρετανός Πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, ο Νορβηγός Πρωθυπουργός Γιούνας Γκαρ Στόρε, ο Πρωθυπουργός της Ισλανδίας και ο Καναδός Πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό.Anadolu via Getty Images/European Council
Anadolu via Getty Images

Η έκτακτη Σύνοδος της ΕΕ επικεντρώθηκε στην «Ευρωπαϊκή Άμυνα» και κατέληξε σε ομόφωνα Συμπεράσματα για να προχωρήσουμε. Πρόκειται για ορόσημο που δυνατόν να καταγραφεί ως η αρχή μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης με κοινή προάσπιση της κυριαρχίας κι είναι ευτύχημα που ως Κύπρος και Ελλάδα συμμετέχουμε στην συνδιαμόρφωση μιας κοινής άμυνας για την ΕΕ, παρά τις καλύτερες μας προσδοκίες και τις απογοητεύσεις.

Στα Συμπεράσματα γίνεται αναφορά για σφαιρική προσέγγιση στην άμυνα της ΕΕ έναντι του συνόλου των απειλών με ονομαστική αναφορά σε απειλές από την Ρωσία και Λευκορωσία και σημειώνεται η συνεργασία με το ΝΑΤΟ. Δεδομένου ότι η Τουρκία κατέχει παράνομα έδαφος της ΕΕ στην Κύπρο κι επεμβαίνει παράνομα στο Αιγαίο και στην Ανατ. Μεσόγειο, σημαίνει ότι μια Ευρωπαϊκή Άμυνα που θα προασπίζεται την κυριαρχία της ΕΕ, έχει ήδη ενώπιον της παραβιάσεις και όχι απλώς απειλές. Αυτά όμως τίθενται εκ των προτέρων μεθοδικά και όχι με δηλώσεις στα ΜΜΕ.

Ως μέλος της Επιτροπής Άμυνας και Ασφάλειας του Ευρωκοινοβουλίου εκτιμώ πως για το θέμα μιας κοινής αμυντικής βιομηχανίας και χρηματοδότησης θα υπάρξουν ομόφωνα βήματα, αλλά υπάρχει ουσιαστική διαφωνία ως προ τις δύο εξής «επιλογές»:

Η μια επιλογή είναι αυτή που προωθεί η Βρετανία, η οποία δεν είναι μέλος της ΕΕ αλλά του ΝΑΤΟ και στοχεύει στην προσαρμογή του ΝΑΤΟ (χωρίς στήριξη των ΗΠΑ λόγω του Τραμπ), διατηρώντας τη σημερινή δομή άμυνας και προσανατολισμό, με συμμετοχή φυσικά και της Τουρκίας ως μέλος του ΝΑΤΟ.

Η άλλη επιλογή είναι για μια Ευρωπαϊκή Άμυνα, με θεμέλιο στο οικοδόμημα όλα τα κράτη-μέλη (ή τα πρόθυμα) για συλλογική αντιμετώπιση των όποιων απειλών κατά κρατών-μελών. Προφανώς, δεν θα θυμάται κάποιος σε πολιτική θέση, ιδιαίτερα στην Αθήνα, ότι χρόνια πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία καθώς και μετέπειτα, τεκμηριώναμε φορτικά την ανάγκη δημιουργίας μιας παράλληλης Ευρωμεσογειακής αμυντικής δομής από τα πρόθυμα κράτη-μέλη, κάτι που σήμερα θα είχε σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις.

Οι θέσεις Κύπρου κι Ελλάδας πρέπει να τεθούν με σθένος προτού οι εξελίξεις μας ξεπεράσουν. Ήδη, την επομένη των πρόσφατων Συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Πρόεδρος του Συμβουλίου με την Πρόεδρο της Ευρ. Επιτροπής και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ, σε βιντεοσύσκεψη ενημέρωσαν για τις αποφάσεις της ΕΕ για την άμυνα, τον Βρετανό Πρωθυπουργό, τον Ερντογάν και άλλους «όμοιου σκεπτικού εταίρους στο ΝΑΤΟ».

Ενόσω στην Αθήνα αναδεικνύουν την Τουρκία ως ειρηνοποιό με την οποία συζητάμε τον ... επεκτατισμό της σε «διμερές διάλογο» κι έξω από το πλαίσιο των Ευρωτουρκικών σχέσεων, οι εταίροι βολεύονται και θα προχωράμε σε μια ... Ευρωτουρκική άμυνα, με την κατοχή στην Κύπρο και τον νεο-οθωμανικό επεκτατισμό στο Αιγαίο και στην Ανατ. Μεσόγειο.

Καταληκτικά, εν μέσω ευνοϊκών συνθηκών, έχουμε δύο κράτη στην ΕΕ με ζωτικά συμφέροντα και δίκαια που εμείς πρέπει να προασπιστούμε. Αν μάλιστα εγκαταλείψουμε την πολιτική φοβίας απέναντι στον τουρκικό επεκτατισμό, θα έχουμε και ουσιαστικό ρόλο στις εξελίξεις.

Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ-S&D

Δημοφιλή