Ήταν μια συναρπαστική Σύνοδος Κορυφής με ανατροπές αλλά και καθηλώσεις. Σίγουρα η πρώτη μέρα της τελευταίας Συνόδου Κορυφής της ΕΕ πήγε καλύτερα απ΄ότι αναμενόταν καθώς οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν την Πέμπτη να ξεκινήσουν ενταξιακές συνομιλίες με το Κίεβο, κάνοντας ένα ιστορικό βήμα προς την ένταξη της Ουκρανίας στο ευρωπαϊκό εγχείρημα, παρακάμπτοντας τον φερόμενο ως σύμμαχο του Πούτιν, τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν. Ωστόσο, απέτυχαν να συμφωνήσουν σε ένα πακέτο βοήθειας ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ για την Ουκρανία, όπως επίσης για την αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου έτσι οι ηγέτες της ΕΕ θα επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στις αρχές του 2024.
Μπορεί ο Ορμπάν να βγήκε από την αίθουσα προκειμένου να υπάρξει ομοφωνία για την Ουκρανία όμως παρέμεινε σε αυτή όταν ψηφιζόταν η βοήθεια για το Κίεβο και για την αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου. Ήδη κάνει μεγάλη υποχώρηση και παρά τις διάφορες προσπάθειες των ηγετών για να βρουν τρόπους όσον αφορά τους τρόπους χρηματοδότησης της Ουκρανίας ο Ούγγρους ηγέτης παρέμεινε αμετακίνητος.
Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ τα ξημερώματα της Παρασκευής μετά την ολοκλήρωση της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής, οι 26 ηγέτες συμφώνησαν με την πρόταση (negobox) σε όλα τα στοιχεία «όμως θα πρέπει να είμαι πολύ ακριβής, ένας ηγέτης, αυτός της Σουηδίας, πρέπει να συμβουλευτεί το κοινοβούλιο της σύμφωνα με τη συνήθη διαδικασία για τη χώρα και ένας ηγέτης δεν μπόρεσε να συμφωνήσει με αυτό το negobox» επισήμανε ο κ. Μισέλ, χωρίς να κατονομάσει τον Ορμπάν.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όλες οι προτεραιότητες, η υποστήριξη για την Ουκρανία, η μετανάστευση, το ταμείο αλληλεγγύης, η άμυνα, είναι μέρος αυτού του negobox.
Όμως οι υπόλοιπες 26 χώρες μέλη δεν ήταν σε θέση να ξεπεράσουν την εναντίωση του ούγγρου ηγέτη, καθώς για τη λήψη της απόφασης απαιτείται ομοφωνία.
«Αυτό σημαίνει ότι θα επανέλθουμε σε αυτό το ζήτημα στις αρχές του επόμενου έτους και θα προσπαθήσουμε να επιτύχουμε ομοφωνία για να μπορέσουμε να εφαρμόσουμε αυτό το σχέδιο» είπε ο Σάρλ Μισέλ.
Δήλωση του Σαρλ Μισέλ προς τον Τύπο μετά την πρώτη ημέρα της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
«Η αναθεώρηση του ΠΔΠ (πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο), ως έχει στο κατωτέρω έγγραφο*, υποστηρίζεται θερμά από 26 αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων ως προς όλες τις συνιστώσες και τις προτεραιότητές του —δηλ. στήριξη για την Ουκρανία, μετανάστευση και εξωτερική διάσταση (τομείς 4 και 6), πλατφόρμα στρατηγικών τεχνολογιών για την Ευρώπη, πληρωμές τόκων του NGEU (Next Generation EU), ειδικά μέσα, νέοι ίδιοι πόροι και στοιχεία που μειώνουν τον αντίκτυπο στους εθνικούς προϋπολογισμούς.
Θα επανέλθουμε στο θέμα στις αρχές του νέου έτους.»
*Διαβάστε εδώ το Διαπραγματευτικό πλαίσιο για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2021-2027 στα ελληνικά
Σημειώνεται ότι η ΕΕ σκόπευε να διαθέσει στην Ουκρανία βοήθεια 50 δισεκ. ευρώ —33 δισεκ. υπό μορφή δανείων, 17 δισεκ. ως δωρεές— σε τέσσερα χρόνια, ξεκινώντας από το 2024. Η χορήγηση της βοήθειας αυτής χαρακτηρίζεται κρίσιμη για το Κίεβο, καθώς η αμερικανική βοήθεια 60 δισεκ. δολαρίων που ζήτησε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν να εγκριθεί από το Κογκρέσο παραμένει αντικείμενο διαπραγμάτευσης, λόγω των επιφυλάξεων Ρεπουμπλικανών.
Όσον αφορά τη στάση της Ελλάδας ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε δηλώσει ότι μια λύση δεν μπορεί να συμπεριλαμβάνει μόνο χρηματοδότηση για την Ουκρανία και έχει υπογραμμίσει την ανάγκη να προβλέπονται στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό αυξημένοι πόροι για το Μεταναστευτικό και για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών.
Τελικά ενώ η συζήτηση βρισκόταν σε εξέλιξη ο πρωθυπουργός στην παρέμβασή του σημείωσε ότι η Ελλάδα στηρίζει τη νέα πρόταση, παρότι έχει μειωθεί το γενικότερο επίπεδο φιλοδοξίας υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι για την Ελλάδα, χώρα πρώτης γραμμής και εξωτερικό σύνορο τη ΕΕ, οι πόροι για τη Μετανάστευση αποτελούν προτεραιότητα και τα ποσά που έχουν προστεθεί είναι το ελάχιστο που μπορεί να αποδεχθεί.
Παρά τις εξελίξεις ο Μισέλ στις δηλώσεις του δεν μπορούσε να μην επισημάνει το πολύ ισχυρό μήνυμα που εστάλη στους Ευρωπαίους πολίτες, και το πολύ ισχυρό μήνυμα στους Ουκρανούς πολίτες, επειδή όπως είπε «αποφασίσαμε να χορηγήσουμε το καθεστώς υποψήφιας χώρας στη Γεωργία, να ξεκινήσουμε τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία και με την Μολδαβία, να κάνουμε ένα πολύ σημαντικό βήμα με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Κάναμε ένα τεράστιο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.»
Οι εργασίες της δεύτερης μέρας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναμένεται να ξεκινήσουν στις 11 ώρα Ελλάδας σήμερα Παρασκευή, με θέματα προς συζήτηση την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, ένα ακόμη ζήτημα για το οποίο υπάρχει διάσταση απόψεων μεταξύ των κρατών μελών, θέματα άμυνας και ασφάλειας, αλλά θα συζητηθούν και τρόποι αντιμετώπισης του αντισημιτισμού, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας στην Ευρώπη.