Από τη μια το καμένο δάσος και από την άλλη άνθρωποι έτοιμοι και παθιασμένοι να αναστήσουν τον τόπο τους, την Εύβοια. Ένα σαββατοκύριακο του Σεπτέμβρη οι Αγιαννιώτες ήταν πολύ φιλικοί κα πρόθυμοι να βοηθήσουν στο οτιδήποτε: από το τι αξίζει να δούμε, μέχρι το που να φάμε και να διασκεδάσουμε, όχι μόνο στο δικό τους, αλλά και στα κοντινά χωριά.
Οι τουρίστες λίγοι πλέον, όσο κρατάει ο καιρός. Μετά ερημιά. Αν και 2,5 ώρες από την Αθήνα, ο δρόμος είναι λίγο δύσκολος με αρκετές στροφές. Το χωριό της Αγίας Άννας είναι ορεινό και, αν και τους καλοκαιρινούς μήνες είναι ένα απάγκιο δροσιάς, το χειμώνα το πιάνει το χιόνι και η κατάσταση δυσκολεύει.
Η παραλία της Αγίας Άννας απέχει από το χωριό περίπου 10 λεπτά και απλώνεται εντυπωσιακή σε μια ακτογραμμή 7 χιλιομέτρων. Τόσο το χωριό όσο και η παραλία διαθέτουν τα δικά τους στέκια για όλα τα γούστα και όλες τις ώρες της ημέρας.
Οι προσιτές τιμές εκπλήσσουν ευχάριστα, όπως και η δυνατότητα για κοντινές εξορμήσεις σε διαδρομές, που παρά τις λίγες στροφές, προσφέρουν απλόχερα στον επισκέπτη την μαγεία της φύσης. Βέβαια, όσο πλησιάζει κανείς στην Αγία Άννα και αντικρίζει τις καμένες εκτάσεις, που άλλοτε θα ήταν καταπράσινες, αποκαρδιώνεται μπροστά στο μέγεθος της καταστροφής.
Δέντρα που έστεκαν για δεκαετίες, έμειναν γυμνά και κατάμαυρα μετά τις πυρκαγιές του περσινού Αυγούστου. Αιωνόβιες ελιές έγιναν στάχτη. Πράγματι, για όσους πηγαίνουν πρώτη φορά υπάρχουν γωνιές ήδη γνώριμες, από πέρυσι που παρακολουθούσαμε άναυδοι μπροστά στην οθόνη εικόνες βιβλικής καταστροφής.
Κάνοντας μια βόλτα με το αυτοκίνητο γύρω από την παραλία όπου υπάρχει οικισμός, μπορεί κανείς να γίνει μάρτυρας της τρελής πορείας που ακολούθησε η φωτιά. Ενα σπίτι στάχτη δίπλα σε ένα άλλο που η φωτιά ίσα δεν το πρόλαβε. Ενα δέντρο καμένο δίπλα σε ένα καταπράσινο.
Ευτυχώς, με τον μοναδικό τρόπο που η φύση έχει τη δυνατότητα να ξαναγεννιέται, ανάμεσα στη μαυρίλα ξεφυτρώνει ήδη η πρώτη χαμηλή βλάστηση, που γεννά ελπίδα.
Ο Μάκης Moυργιάς ιδιοκτήτης του «Καφενείο το 5» ή απλώς «του Μάκη», βλέπει τον εαυτό του στη θέση του πελάτη και έτσι έχει μάθει να εξυπηρετεί τον κόσμο, που δικαιολογημένα συρρέει στο μαγαζί του. Χειροποίητοι μεζέδες, απλή και ευχάριστη ατμόσφαιρα -χωριάτικη και γνήσια- καλές τιμές και στο σέρβις ο γιος του Στέργιος, χαλαρός και περιποιητικός.
Ο Στέργιος είναι μαθητής της Γ′ Λυκείου. Δήλωσε ελαφρώς ανώριμος, αλλά η συμπεριφορά, η δουλειά και το χιούμορ του, έδειχναν άλλα πράγματα. Θα προσπαθήσει να περάσει σε σχολή στη Χαλκίδα, ώστε να μην επιβαρύνει τον οικογενειακό προϋπολογισμό, αλλά και για να επιστρέφει να βοηθάει στο μαγαζί. Του αρέσει η Αγία Άννα και αν υπάρχει δουλειά και ανάπτυξη δεν βλέπει τους λόγους να μην χάσει την επαφή με τον τόπο του.
Ο Μάκης έχει πολλούς λόγους να αισθάνεται περήφανος για την οικογένεια, τον τόπο και την επιχείρηση του. Ως προς το δάσος, οι μνήμες είναι νωπές και το οικονομικό κόστος της καταστροφής για τους ντόπιους ανυπολόγιστο. Ελαιώνες, καλλιεργήσιμες εκτάσεις, μελίσσια, παρθένο δάσος, περιουσίες καταστράφηκαν. Από την άλλη οι άνθρωποι είναι έτοιμοι να προχωρήσουν, έχοντας πάθει και μάθει. Θέλουν πίσω τις ευκαιρίες, που στέρησε στην περιοχή η πρόσφατη πυρκαγιά και παλαιότερα «το κλείσιμο του Σκαλιστήρη».
Η Βιομηχανία Σκαλιστήρη, μια από της μεγαλύτερες της Ελλάδας στον τομέα της, απασχολούσε σε εξορυκτικές και μεταλλευτικές δραστηριότητες χιλιάδες εργαζόμενους στην ευρύτερη περιοχή της Βόρειας Εύβοιας. Αποτελούσε μεγάλο κομμάτι της ιστορίας του τόπου, με τα τρωτά και τα φωτεινά σημεία του.
Οι κάτοικοι σήμερα την περιγράφουν ως ένα ένδοξο κεφάλαιο, που συνέβαλε στην ευημερία του χωριού και των κατοίκων. Όταν έκλεινε ο δρόμος από το πυκνό χιόνι «ο Σκαλιστήρης παρείχε μηχανήματα, άνοιγε τους δρόμους, αυτό ήταν ζωτικό για το χωριό», θυμάται ο Μάκης. «Όταν έκλεισε [το 1992] οι Αγιαννιώτες απογοητεύτηκαν κατά κάποιον τρόπο», τονίζει άλλη κάτοικος, επισημαίνοντας πως το «λουκέτο» φρέναρε την τοπική ανάπτυξη.
Τριάντα χρόνια μετά, τα παιδιά των πρώην εργαζομένων του Σκαλιστήρη βλέπουν αλλού το μέλλον, με αισιοδοξία και πάθος, και τα δικά τους παιδιά δείχνουν έτοιμα να μείνουν και να προσφέρουν στο τόπο. Ενασχόληση με τον βιώσιμο τουρισμό, τον αγροτουρισμό, την εστίαση αλλά και τις καλλιέργειες. Να υπάρχουν επιλογές και ζωή, να καλύπτονται οι ανάγκες.
«Το κάμπινγκ [στην παραλία της Αγίας Άννας] μας φέρνει κόσμο ευτυχώς. Και φέτος». Στην παραλία η ανάπτυξη είναι πιο αυτονόητη, αλλά και το χωριό πρέπει να στηριχθεί, όπως και γύρω, γιατί έτσι θα μιλάμε για έναν προορισμό που συνδυάζει βουνό και θάλασσα, με πλήθος επιλογών.
Σε κρατικό επίπεδο γίνονται βήματα προς την σωστή κατεύθυνση και φυσικά εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Ο Μάκης μας αποχαιρετά με το βλέμμα ψηλά και εύχεται καλή αντάμωση.