Οι ταμπέλες και οι διαγνώσεις δεν θα φτάσουν για τα παιδιά μας. Υπάρχει επείγουσα ανάγκη να αναγνωρίσουμε πίσω από τις παραβατικές συμπεριφορές των εφήβων, τις πραγματικές ανάγκες της ψυχικής τους υγείας. Ωστόσο εδώ κρύβεται μια ανατριχιαστική αλήθεια για το σημερινό μας κόσμο. Χιλιάδες είναι τα οφέλη από την τεχνολογική μας πρόοδο και δεν θα αραδιάσω εδώ τα υλικά αγαθά και τις εμπειρίες που μπορούμε να απολαύσουμε στην μεταμοντέρνα εποχή μας.
Στον πυρετό ωστόσο της αυταρέσκειας της μοναδικότητάς μας και το μεθύσι από την ηδονιστική κατανάλωση των συνανθρώπων μας, καγχάζει μια τρομακτική πραγματικότητα: οι οικογένειες βουλιάζουν μέσα στην ψυχρότητα, αφήνοντας τα παιδιά τους να επιλέγουν ανάμεσα στην απόσυρση (οθόνες, κατάθλιψη, ουσίες) ή την εκδραμάτιση πάνω στους άλλους (παρενόχληση, bullying, βία, οπαδισμός).
Δεν υπάρχει θεσμικός φορέας πλέον που να σοκάρεται από τα δεδομένα. Όσοι επιλέγουν να υπερασπιστούν μια ουσιαστική παρέμβαση σε επίπεδο προσώπου προς πρόσωπο, κινούνται από μια παράδοξη ελπίδα για τον άνθρωπο. Όποιος τολμά να υπερασπιστεί μια παρέμβαση σε επίπεδο ομάδας ή κοινότητας εφήβων πάσχει από νοιάξιμο για κάτι άλλο, πάσχει από μια πίστη σε κάτι κρυμμένο μέσα τους βαθειά.
“Ποιος θα τολμήσει να ονοματίσει το περιστατικό βίας και την σύλληψη του ανηλίκου ως αίτημα για αγάπη και σμίξιμο των γονιών; Όταν όλα έχουν καταρρεύσει, η βία μένει ο μόνος τρόπος συνάντησης με τον άλλον.”
Γονείς και εκπαιδευτικοί μπροστά στην καθημερινή επιβίωση εξοικειώνονται στο να ανέχονται, άλλοτε νιώθοντας ανήμποροι να καταλάβουν κι άλλοτε νιώθοντας την απόσταση επικοινωνίας ως απόρριψη του κόπου τους και της δικής τους ζωής. Η απόφαση να σχετιστούμε με τον Άλλον, προϋποθέτει την απόφαση μεταβολής των ιδιωτικών μας συνθηκών. Στα παιδιά και τους μαθητές μας αυτό συχνά το αγνοούμε. Δικαιωματικά απαιτούμε την δική τους προσαρμογή στα δικά μας. Δύσκολα αποδεχόμαστε το πραγματικό μας παιδί. Για να το αποδεχτούμε προϋπόθεση είναι να το γνωρίσουμε. Η τελευταία φορά που ανεχτήκαμε να χάσουμε χρόνο για γνωριμίες ήταν τα χρόνια του έρωτα, αιώνες πριν αποκτηθεί αυτό το παιδί. Η γονεϊκότητα και η αφοσίωση του εκπαιδευτικού στη σχέση με τους μαθητές τους, ανήκουν στις εμπειρίες της αγάπης της θυσιαστικής. Θυσιάζει ο γονιός κάτι από την δική του βεβαιότητα και ιδιορρυθμία, θυσιάζει ο εκπαιδευτικός την ασφάλεια της δικής του ιεραρχίας.
“Η κραυγή είναι έξω εκεί! Κανείς δεν θα σώσει το παιδί σας αν πρώτα δεν το σώσετε εσείς από τη δική σας οργή.”
Τα επίπεδα κόπωσης γονέων και εκπαιδευτικών σε πολλά σπιτικά και αίθουσες σχολείων, είναι ήδη στα επίπεδα Μαΐου κι ας είναι μόνο η αρχή της σχολικής χρονιάς. Σπασμένες σχέσεις, σπασμένες παρέες, μοναχικότητα σε γάμους και σε φιλίες. Ποιος θα τολμήσει να ονοματίσει το περιστατικό βίας και την σύλληψη του ανηλίκου ως αίτημα για αγάπη και σμίξιμο των γονιών; Όταν όλα έχουν καταρρεύσει, η βία μένει ο μόνος τρόπος συνάντησης με τον άλλον. Χωρίς παράδειγμα, χωρίς εικόνα ζωντανή από καταλλαγή, συμπόνια και συγχώρεση, πως να δαμάσει ο έφηβος την οργή σε ορμή, την απελπισία σε ποίηση και την σεξουαλικότητα σε έρωτα;
Η κραυγή είναι έξω εκεί! Κανείς δεν θα σώσει το παιδί σας αν πρώτα δεν το σώσετε εσείς από τη δική σας οργή. Αν θέλετε να καθίσετε κάποιον στο σκαμνί, καθίστε τον εαυτό σας στην πολυθρόνα της θεραπευτικής αυτογνωσίας. Αν θέλετε να καταγγείλετε κάποιον, καταγγείλετε τις δικαιολογίες που σας κρατούν μακριά από την δική τους ψυχή και το 5Χ5 ποδοσφαιράκι Πέμπτη βράδυ με βροχή και χιόνι. Όποιος ελπίζει στην καταστολή, στο σπίτι του φωλιάζει η τρομοκρατία. Όποιος πιστεύει στην αναμόρφωση και τον σωφρονισμό, να αναρωτηθεί γιατί απέρριψε την Πίστη στον αγαπητικό και συγχωρητικό Θεό του. Κι όπως ζει την βεβαιότητα ότι δεν αλλάζει ο άνθρωπος που παραβιάζει ή ως παραβάτης χαλάει την ρυθμισμένη μας ζωή, έχει πάψει να ελπίζει ότι δικαιούται την αλλαγή και ο ίδιος ο εαυτός του!
Υπάρχει πολύ χαρά και συγκίνηση στην εργασία με τους εφήβους και τους ενήλικες τους νεαρούς. Υπάρχει πολύ ελπίδα στις ομάδες εφήβων. Υπάρχει για όποιον ενήλικα αντέχει να μετρά τα λόγια τους με εμπιστοσύνη και τα δάκρυά τους με ευγνωμοσύνη.