Ποιός θα το περίμενε ότι η Βρετανία, μετά την αποχώρησή της από την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν θα ακολουθούσε ούτε τα ευρωπαϊκά μέτρα απέναντι στον κορονοϊό και θα σφύριζε αδιάφορη μπροστά στη νέα πανδημία; Αντ΄αυτού υπάρχει ένας Μπόρις Τζόνσον, που μέχρι πρότινος αρνιόταν να θέσει σε κατ′ οίκον περιορισμό τη χώρα, την ίδια στιγμή που μετρούσε περίπου 180 νεκρούς, ενώ μόλις την Παρασκευή (20/03) πέθαναν 40 άτομα. Λίγο πριν δημοσιευτεί το άρθρο, οι νεκροί ήταν περισσότεροι από 260.
Μόλις την Παρασκευή, διατάχτηκαν να μείνουν κλειστά καφετέριες, παμπ, εστιατόρια, γυμναστήρια και άλλες παρόμοια καταστήματα σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς -επιτέλους - ο βρετανός πρωθυπουργός είπε ότι είναι ζωτικής σημασίας να ληφθούν πιο επείγοντα βήματα για να μειωθεί η ταχεία εξάπλωση του Covid-19.
Στην Βρετανία υπάρχουν κι Έλληνες που έφυγαν από τη χώρα μας την εποχή της οικονομικής ύφεσης για ένα καλύτερο μέλλον. Πλέον, μετά το πέρασμά τους στη μετά του Brexit εποχή, βλέπουν και την κρίση του κορονοϊού να τους επισκιάζει. Ανησυχούν για το μέλλον τους περισσότερο από ποτέ.
Η Νάντια, η Μαρία και ο Τάσος - και οι τρεις εργαζόμενοι στη Βρετανία που έφυγαν από την Ελλάδα για να βρουν ένα καλύτερο εργασιακό περιβάλλον, μιλούν στην HuffPost Greece, για την ανωριμότητα της βρετανικής κυβέρνησης, τους απείθαρχους Άγγλους, τους καλά προετοιμασμένους Έλληνες και τις δραστηριότητές τους τώρα που δεν βγαίνουν από το σπίτι.
*Η επικοινωνία μαζί τους πραγματοποιήθηκε πριν από την κυβερνητική απόφαση για απαγόρευση κυκλοφορίας.
Πόσο ευχαριστημένοι είστε από τη στάση του Μπόρις Τζόνσον από την εμφάνιση του κορονοϊού μέχρι σήμερα;
Νάντια: Δεν είμαι καθόλου ευχαριστημένη. Ο Μπ. Τζόνσον είναι εμφανές ότι έχει μοναδική έγνοια την αγορά. Άργησε πάρα πολύ να (αντι)-δράσει και τώρα που το έκανε, το έκανε ανεπαρκώς. Μέχρι σήμερα (Παρασκευή 20/03) τα γυμναστήρια, τα εστιατόρια κλπ παρέμεναν ανοιχτά. Κάποια έχουν κλείσει αλλά ως εταιρική απόφαση. Ο κόσμος ακόμα θεωρεί ότι είναι ακόμα μια γρίπη και συνεχίζει τη ζωή του. Έτσι συμβαίνει το εξής παράδοξο. 9-5 απομόνωση και δουλειά από σπίτι, 5-9 ζωάρα έξω. Εδώ και 1-2 μέρες, κάπως έχουν περιοριστεί τα πράγματα ευτυχώς.
Μαρία: Δεν είμαι καθόλου ευχαριστημένη από τη διαχείριση της κρίσης αυτής από την κυβέρνηση. Δεν μπορώ ακόμη να παραδεχτώ ότι την στιγμή που άλλα κράτη περνούσαν σε δραστικά μέτρα, στην Αγγλία έπρεπε απλά να τραγουδάμε το Happy Birthday όσο πλένουμε τα χέρια μας κι αυτό ήταν αρκετό, για αρκετές βδομάδες.
Τάσος: Θεωρώ οτι στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο ο πρωθυπουργός της χώρας θέλει να αποδείξει μία διαφορετικότητα σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες οπότε αντιμετωπίζει το θέμα πιο ελαφριά ελπίζoντας σε τρίτους παράγοντες όπως η ενημέρωση από άλλες χώρες για τον περιορισμό της κατάστασης. Δεν θεωρώ ότι είναι δίκαιο ή ανθρώπινο αλλά εαν η κατάσταση δε γίνει απελπιστική θα έχει κερδίσει πολιτικά από αυτή τη κίνηση.
Είστε ευχαριστημένοι από τον κρατικό μηχανισμό;
Μαρία: Ο κρατικός μηχανισμός λειτουργεί αποτελεσματικά σε σχέση με τα μέτρα τα οποία εφαρμόζονται. Στη προκειμένη περίπτωση το πρόβλημα ήταν η τακτική ή μάλλον η έλλειψη/καθυστέρηση δραστικών μέτρων σε σχέση με άλλα ευρωπαϊκά κράτη κι όχι ο κρατικός μηχανισμός καθ’αυτός.
Τάσος: Θεωρώ ότι είναι νωρίς για να τον κρίνω, φαίνεται να έχει γερές βάσεις αυτή τη στιγμή. Οι επόμενες εβδομάδες θα δείξουν.
Νάντια: Πέρα από τα παραπάνω, υπάρχουν πολλά κωλύματα, όπως με το NHS (Εθνικό Σύστημα Υγείας της Αγγλίας). Εκτιμώ βέβαια ότι παντού έτσι είναι, οπότε σε όποια χώρα και να ήμουν θα υπήρχαν θέματα. Είμαστε απροετοίμαστοι για το επόμενο outbreak δεν είχε πει ο Μπιλ Γκειτς; Ε, το επιβεβαιώνω κι εγώ τώρα.
Πώς είναι να βρίσκεστε στο έλεος μια πανδημίας σε μια ξένη χώρα; Αγνώνεστε με την αύξηση των νεκρών στη Βρετανία;
Τάσος:Σίγουρα η απουσία της οικογένειας μου κάνει τα πράγματα χειρότερα στην αντιμετώπιση της κατάστασης. Δεδομένου οτι είναι παγκόσμιο φαινόμενο, δε νιώθω ότι αν βρισκόμουν κάπου αλλού θα ήταν ασφαλέστερο.
Νάντια: Αυτή τη στιγμή που σου μιλάω βήχω, έχω σκαμπανεβάσματα στη θερμοκρασία μου και μια γενική κόπωση. Δεν με αγχώνει πιο πολύ το ότι είμαι Αγγλία. Δε τη νιώθω σπίτι μου πολιτισμικά, αλλά στο επίπεδο της καθημερινότητας νιώθω σαν στο σπίτι μου. Άλλωστε οι οδηγίες είναι σαφείς: μείνετε μέσα αν δεν είστε καλά, και βλέπουμε. Οπότε τι εδώ, τι αλλού. Πιο πολύ θα με προβλημάτιζε αν ήμουν Ελλάδα και πχ είχα πάει την προηγούμενη βδομάδα στους γονείς μου.
Μαρία: Νομίζω ότι η επικοινωνία μου με φίλους και συγγενείς στην Ελλάδα, καθώς και η ενημέρωση για τα ελληνικά δρώμενα με έκανε να συνειδητοποίησω την κατάσταση μία βδομάδα νωρίτερα από τους ανθρώπους που συναναστρέφομαι εδώ που υποτιμούσαν την κατάσταση της πανδημίας αρκετά.
Ο κόσμος ακούει στα μέτρα ή βγαίνει αμέριμνα, όπως γίνεται εν μέρει κι εδώ στην Ελλάδα;
Μαρία: Ποια μέτρα; O κόσμος ακούει τις προτροπές της κυβέρνησης και με το παραπάνω. Απλά μέχρι και πρόσφατα οι προτροπές αυτές στήριζαν να συνεχίζουμε την κανονικότητα μας. Όταν ο Μπόρις πρότεινε να μη πηγαίνει ο κόσμος σε παμπς, εστιατόρια, θέατρα και κινηματογράφους ο κόσμος προφανώς και άκουσε, χωρίς ωστόσο να χρειαστεί η κυβέρνηση να κλείσει τις επιχειρήσεις αυτές. Έτσι δεν δικαιούνται πολλές επιχειρήσεις αποζημίωση, αλλά απ’όσο γνωρίζω θα δοθεί κάποια μορφή βοήθειας.
Τάσος: Δεν υπήρχαν τόσο αυστηρά μέτρα εδω μέχρι σήμερα. Αρκετοί πάνε σε συναυλίες και μαγαζιά αλλά οι πιο πολλοί κάτοικοι παραμένουν σε αυτο-αποκλεισμό.
Νάντια: Πέρασε μια μεγάλη περίοδος που εφαρμόζονταν μέτρα σε όλη την Ευρώπη, ωστόσο εδώ είχαμε το κεφάλι στην άμμο. Οπότε ο κόσμος δεν είχε κάποια επίσημη οδηγία να ακούσει. Θυμάμαι την προηγούμενη είχα πάει σε ένα πολυκατάστημα να ψωνίσω και κάποιες κοπέλες δοκίμαζαν στο πρόσωπο τα tester καλλυντικά, ενώ το κατάστημα συμβούλευε το αντίθετο. Δεν κατάλαβα ποτέ αν ο κόσμος θεωρούσε ότι ο ιός δεν απειλούσε την Αγγλία ή ότι και να το πάθουν είναι σαν γρίπη και δεν σκεφτόταν τις επιπλοκές που ενδεχομένως να είχε σε αυτούς ή σε οικείους τους.
Ποιές εικόνες αντικρίσατε στην αγορά; Άδεια ράφια και ουρές στα μαγαζιά, όπως εδώ;
Μαρία: Δεν έχει μείνει χαρτί υγείας κυριολεκτικά! Παρότι ήρεμοι οι Άγγλοι, βγάλανε όλο τους το άγχος στα σουπερμάρκετ φαίνεται.
Τάσος: Δυστυχώς ναι, στο κέντρο η κατάσταση είναι οριακή. Τα γωνιακά μαγαζιά έχουν διαθέσιμο εμπόρευμα αλλα μικρή γκάμα προϊόντων αυτή τη στιγμή.
Νάντια: Σχετικά με τα πολυκαταστήματα, μεγάλα ακριβά brands έκαναν 50% εκπτώσεις γιατί κανείς δεν αγόραζε ρούχα (πράγμα ασυνήθιστο εδώ). Τα σουπερ μάρκετ είναι μια θλιβερή ιστορία. Κόσμος αγόραζε 30 ρολά χαρτί λόγω πανικού για τον ιό, και μετά πήγαινε και άραζε στα μπαρ. Πλέον δεν βρίσκεις τίποτα. Ούτεν καν κρέας υπάρχει, τα παίρνουν μαζικά και τα βάζουν κατάψυξη. Ρώτησα στα boots για σαπούνι και μου είπαν ότι ο κόσμος (στο Leeds τουλάχιστον) κάνει κάθε πρωί ουρά πριν ανοίξουν για να μπουν να πάρουν ένα κρεμοσάπουνο.
Ποιό ακραίο περιστατικό που σχετίζεται με κορονοϊό αντιμετωπίσατε πρόσφατα στη Βρετανίας;
Μαρία: Εργάζομαι σαν εκπαιδευτικός σε βρεφονηπιακό σταθμό και όλη την προήγουμενη βδομάδα είχα έντονο βήχα. Πήγα η ίδια εξαρχής και μίλησα στη διεύθυνση του σχολείου και τους είπα τα συμπτώματα μου και τις ανησυχίες μου. Στην περίπτωση αυτή μάλλον ήμουν η μόνη ανήσυχη, αφού οι αντιδράσεις σε αυτό ήταν ότι πιθανότατα δεν το έχω κι ότι δεν κάνω κακό με το να βρίσκομαι στο σχολείο.
Αυτή την εβδομάδα, βρέθηκε κρούσμα απο γονέα παιδιού που βρίσκεται στη τάξη μου. Το σχολείο έκλεισε μόνο για βαθύ καθαρισμό για μία μέρα και την επόμενη ήμασταν ανοιχτά. Παρόλο που τα συμπτώματα του κρυώματος μου συνεχίστηκαν και αυτή την εβδομάδα (σημείωση, είχα - κι έχω - βήχα, βουλωμένη μύτη και καταρροή, συμπτώματα δηλαδή που μοιάζουν με ιγμορίτιδα αλλά λόγω της βεβαρημένης κατάστασης του συστήματος υγείας δεν με εξέτασε κάποιος γιατρός, παρά μόνο ήρθα σε επικοινωνία με την αρμόδια γραμμή) με ρώτησαν αν θα πάω να εργαστώ κανονικά – ενώ φυσικά είχαν αρρωστήσει ακόμη δύο άτομα από το προσωπικό με αυξημένο πυρετό και βήχα.
Με άλλα λόγια, το αίσθημα ευθύνης και το τι είναι ηθικά σωστό ή όχι, ήταν πολύ διαφορετικό σε σχέση με τη προσέγγιση της χώρας. Όταν η ίδια η κυβέρνηση δεν κλείνει τα σχολεία (παρά μόνο από την ερχόμενη Παρασκευή), το ηθικό σου χρέος δεν είναι τόσο να μη κολλήσεις τους άλλους ο,τιδήποτε κι αν έχεις. Είναι να στηρίξεις στη λειτουργία ενός σχολείου με απώλειες προσωπικού. Κι αυτό ήταν δύσκολη διαπραγμάτευση για εμένα. Δεν ήξερα τι να κάνω κι ήμουν σίγουρα διχασμένη.
Τάσος: Ο δάσκαλος ενός σχολείου διαγνώστηκε με κορονοϊό, αλλά όχι μόνο δεν δόθηκε εντολή να κλείσει το σχολείο, αλλά και την επόμενη μέρα ο δάσκαλος πήγε ατάραχος στο σχολείο.
Νάντια: Οι αγορές με πανικόβλητους καταναλωτές είναι το πιο αξιοπερίεργο, πιο πολύ γιατί έδειξαν έναν πανικό ο οποίος δεν φάνηκε στα υπόλοιπα κομμάτια της καθημερινότητας, όπως το γυμναστήριο ή τα μπαρ. Πλέον βαδίζουμε στο «κλείσιμο» της χώρας οπότε έχουν περιοριστεί τα πράγματα. Υπάρχουν κάποια βίντεο βέβαια με σκηνές Black Friday, από Λονδίνο νομίζω.
Πλέον, πώς περνάτε τον ελεύθερό σας χρόνο;
Μαρία: Έχουν προνοήσει στη δουλειά και θα χρειαστεί να κάνω online trainings. Τα σχολεία θα μείνουν ανοιχτά για παιδιά που οι γονείς τους εργάζονται στο NHS. Όσο τα σχολεία θα βοηθούν στην αντιμετώπιση του ιού, είμαι διαθέσιμη και με το παραπάνω να συμβάλλω.
Τάσος: Είμαι αρκετά τυχερός ώστε να έχω τη δυνατότητα να εργάζομαι απο το σπίτι, οπότε συκεντρώνομαι στην εργασία μου αυτή τη περίοδο καθώς με βοηθάει να ανταπεξέλθω. Κατά τα άλλα παίζω διαδυκτιακά παιχνίδια και μαγειρεύω.
Νάντια: Δεν έχει αλλάξει πολύ η καθημερινότητα. Οι μεγαλύτερες αλλαγές είναι η δουλειά από το σπίτι και το γεγονός ότι δεν έχω κόψει το γυμναστήριο. Αλλά γενικά δεν βαριέμαι (ακόμα) γιατί μένω με άλλους οπότε περνάει η μέρα. Επίσης θα δω ταινίες, θα διαβάσω κανένα βιβλίο και θα κοιμηθώ και λίγο παραπάνω, που τα έκανα και πριν τον ιό. Συμβουλή: ψαχτείτε με βίντεο που δείχνουν πώς να εκφράζεσαι με σχεδιαγράμματα!
Πώς θεωρείτε την κατάσταση στην Ελλάδα;
Μαρία: Έχω εντυπωσιαστεί από την προσέγγιση που ακολουθήθηκε. Ήταν πολύ ευχάριστο να βλέπω ότι αντιμετωπίζεται η κατάσταση με ωριμότητα. Φυσικά υπάρχουν πολλά ακόμη να διορθωθούν, αλλά δεν νομίζω ότι γίνεται να νουθετήσεις κόσμο που έχει επιλέξει να πιστεύει σε θεωρίες συνωμοσίας. Αυτοί είναι δημόσιος κίνδυνος.
Τάσος: Ανησυχώ αρκετά αλλα ταυτόχρονα εντυπωσιάζομαι. Ομολογώ ότι η εικόνα στα κοινωνικά δίκτυα είναι πολύ άσχημη αλλά παρ’όλα αυτά βλέπω το κόσμο να έχει δύναμη και αλληλεγγύη.
Θεωρώ ότι το νοσοκομειακό σύστημα της χώρας δεν θα άντεχε κάποια ελαφρύτερη αντίδραση από τη κυβέρνηση και ότι οι πολίτες το αντιλαμβάνονται. Ελπίζω σε μία ομαλή κατάσταση η οποία θα είναι αντιμετωπίσημη και σύντομη, καθώς και αρκετή ώστε να αναθεωρήσουμε κάποιες προτεραιότητες ως άνθρωποι.
Νάντια: Νομίζω στην Ελλάδα αντιδράσαμε πολύ γρήγορα και αποτελεσματικά. Φυσικά δε μένω εκεί οπότε σχηματίζω άποψη, αποψάρα θα μπορούσες να πεις κιόλας, αποκλειστικά από ότι βλέπω από ειδήσεις, διαβάζω στα σόσιαλ μίντια ή ακούω από φίλους. Αυτό σαφώς ενέχει τον κίνδυνο να έρχομαι σε επαφή μόνο με απόψεις που ενισχύουν τη δική μου. Εντοπίζω λοιπόν ότι η αγανάκτηση στρέφεται προς όλους όσοι φέρονται εγωιστικά, αγνοώντας τις απαγορεύσεις κι όχι στα μέτρα που πάρθηκαν.