Από το Παρίσι, το Λονδίνο και την Ουάσινγκτον τα γεγονότα στην Ουκρανία μπορεί να φαντάζουν σαν ένας νέος Ψυχρός Πόλεμος να διαμορφώνεται στην Ευρώπη, ωστόσο για τις χώρες της Βαλτικής τα πράγματα φαίνονται πολύ χειρότερα.
Για τους Εσθονούς, τους Λετονούς και τους Λιθουανούς, ειδικά αυτούς που είναι αρκετά μεγάλης ηλικίας για να έχουν ζήσει επί Σοβιετικής Ένωσης, η επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας κάνει κάποιους να ανησυχούν ότι θα μπορούσαν να είναι ο επόμενος στόχος. Οι κλιμακούμενες εντάσεις που προηγήθηκαν της επίθεσης την Πέμπτη έφεραν πίσω μνήμες μαζικών απελάσεων και καταπίεσης.
«Οι παππούδες μου απεστάλησαν μακριά, στη Σιβηρία. Ο πατέρας μου διώχθηκε από την KGB. Τώρα ζω σε μια ελεύθερη, δημοκρατική χώρα, μα φαίνεται πως τίποτα δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένο» είπε ο Τζαούνιους Καζλάουσκας, 50χρονος δάσκαλος στο Βίλνιους, πρωτεύουσα της Λιθουανίας.
Η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία προκάλεσε «σεισμούς» στις χώρες της Βαλτικής.
Ο πρόεδρος της Λιθουανίας κήρυξε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και η Λετονία ανέστειλε τις άδειες μετάδοσης αρκετών ρωσικών τηλεοπτικών σταθμών που κατηγορούνται πως διασπείρουν παραπληροφόρηση και προπαγάνδα.
Και οι τρεις χώρες της Βαλτικής είχαν καταληφθεί και προσαρτηθεί από τον Ιωσήφ Στάλιν κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο πριν γίνουν ξανά ανεξάρτητες, με τη διάλυση της ΕΣΣΔ το 1991. Εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ το 2004. Η Ουκρανία δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ.
Μαζί με την Πολωνία, επίσης μέλος του ΝΑΤΟ, οι χώρες αυτές υποστήριζαν έντονα την επιλογή ισχυρών κυρώσεων στη Μόσχα και ενίσχυσης της ανατολικής πτέρυγας της Συμμαχίας. Οι ηγέτες των κυβερνήσεων του ΝΑΤΟ τις τελευταίες εβδομάδες έχουν ταξιδέψει σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, προειδοποιώντας πως η Δύση πρέπει να κάνει τον πρόεδρο Πούτιν να πληρώσει για την επίθεση στην Ουκρανία, αλλιώς τα στρατεύματά του θα εισβάλουν και σε άλλα τμήματα της πρώην σοβιετικής αυτοκρατορίας.
«Η μάχη για την Ουκρανία είναι μια μάχη για την Ευρώπη. Αν ο Πούτιν δεν σταματηθεί εκεί, θα πάει παραπέρα» είπε ο Γκαμπρέλιους Λαντσμπέργκις, υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας, την προηγούμενη εβδομάδα.
Δύο ημέρες πριν την επίθεση ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε πως κάποιες αμερικανικές δυνάμεις που είχαν αναπτυχθεί στην Ευρώπη, μεταξύ των οποίων 800 στρατιώτες, μαχητικά F-35, ελικόπτερα Apache, θα αποστέλλονταν στις τρεις χώρες της Βαλτικής για αμυντικούς λόγους. Τα νέα αυτά έγιναν δεκτά με ενθουσιασμό στις πρωτεύουσες της Βαλτικής.
«Η Ρωσία πάντα ζυγίζει τη στρατιωτική ισχύ, μα επίσης τη θέληση των χωρών να πολεμήσουν» είπε ο Τζάνις Γκάρισονς, του λετονικού υπουργείου Άμυνας. «Όταν δουν αδυναμία, θα την εκμεταλλευτούν».
Αν και ο Πούτιν δεν έχει εκφράσει δημόσια φιλοδοξίες να επαναφέρει υπό ρωσικό έλεγχο τις χώρες της Βαλτικής, πολλοί Εσθονοί. Λετονοί και Λιθουανοί ανησυχούν πως θέλει να ανακτήσει επιρροή σε όλες τις πρώην δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης, την κατάρρευση της οποίας έχει χαρακτηρίσει ως τραγωδία για τον ρωσικό λαό.
Διαφορετικές πολιτιστικά και γλωσσικά, οι χώρες της Βαλτικής δεν έχουν την ίδια σύνδεση που έχει η Ουκρανία με τη ρωσική ιστορία και ταυτότητα. Ωστόσο ήταν υπό την κυριαρχία της Μόσχας για το μεγαλύτερο μέρος των τελευταίων 200 ετών, πρώτα από τη Ρωσική Αυτοκρατορία και μετά για περίπου 50 χρόνια από την ΕΣΣΔ. Και οι τρεις χώρες έχουν ρωσικές μειονότητες: Στη Λετονία και την Εσθονία αποτελούν περίπου το 1/4 του πληθυσμού. Η Λιθουανία επίσης συνορεύει με το Καλίνινγκραντ, ρωσικό θύλακα όπου εδρεύει ο ρωσικός στόλος της Βαλτικής, και η Λευκορωσία, σύμμαχος της Ρωσίας. Οι χώρες της Βαλτικής έχουν εκφράσει ισχυρή στήριξη προς την Ουκρανία.
Με πληροφορίες από Associated Press