Τα χειρότερα της πανδημίας μπορεί να έχουν τελειώσει, σύμφωνα με έναν ειδικό στη δημόσια υγεία.
Η πανδημία μπορεί να τελειώσει το συντομότερο φέτος λόγω των δισεκατομμυρίων δόσεων εμβολίων που έχουν διανεμηθεί και της φυσικής ανοσίας που έχει επιτευχθεί, δήλωσε ο Σιρ Τζέρεμι Φαράρ, διευθυντής του Wellcome Trust και πρώην σύμβουλος του SAGE.
Με το μεγαλύτερο μέρος του δυτικού κόσμου να έχει εμβολιαστεί και με ενισχυτική δόση, η διαθεσιμότητα εμβολίων για το πρόγραμμα COVAX – την παγκόσμια εκστρατεία εμβολιασμού για τις φτωχότερες χώρες – αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο.
Την περασμένη εβδομάδα, το COVAX παρέδωσε το δισεκατομμυριοστό εμβόλιο, με ελπίδες για άλλα 20 δισεκατομμύρια που θα διανεμηθούν παγκοσμίως φέτος. Αυτό μας φέρνει σε μια αρκετά καλή θέση, σύμφωνα με τον Δρ Φαράρ.
Το Wellcome Trust (και το Ίδρυμα Gates) έχουν υποσχεθεί να δώσουν συνολικά 221 εκατομμύρια δολάρια για τον Συνασπισμό για Καινοτομίες σε Επιδημίες, ο οποίος έχει βοηθήσει να γίνουν διαθέσιμα εμβόλια σε φτωχότερες χώρες.
Αλλά είμαστε σε πορεία για το τέλος της πανδημίας;
Ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας φαίνεται να είναι λιγότερο αισιόδοξος. Ο Δρ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους λέει ότι η πανδημία «δεν έχει τελειώσει σε κανένα σημείο του πλανήτη».
Προειδοποίησε τους παγκόσμιους ηγέτες να μην εφησυχάζουν μόνο και μόνο επειδή έχει αποδειχθεί ότι η Όμικρον είναι μια πιο ήπια παραλλαγή από τα προηγούμενα στελέχη του ιού.
Ενώ η Όμικρον είναι λιγότερο σοβαρή κατά μέσο όρο, είναι εξαιρετικά μεταδοτική και «η αφήγηση ότι είναι μια ήπια ασθένεια είναι παραπλανητική», λέει.
«Μην κάνετε λάθος, η Όμικρον προκαλεί νοσηλεία και θανάτους, ενώ ακόμη και τα λιγότερο σοβαρά κρούσματα κατακλύζουν τις δομές υγείας».
Ο Δρ Γκεμπρεγέσους πρόσθεσε: «Με την απίστευτη εξάπλωση της Όμικρον παγκοσμίως, είναι πιθανό να εμφανιστούν νέες παραλλαγές, γι′ αυτό η παρακολούθηση και η αξιολόγηση παραμένουν κρίσιμες.
Παραμένω ιδιαίτερα ανήσυχος για πολλές χώρες που έχουν χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού, καθώς οι άνθρωποι διατρέχουν πολλαπλάσιο κίνδυνο σοβαρής ασθένειας και θανάτου εάν δεν είναι εμβολιασμένοι».
Άλλοι επαγγελματίες υγείας συμφωνούν με την άποψη του Δρ Γκεμπρεγέσους.
Ο Πολ Χάντερ, καθηγητής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας, λέει στην HuffPost UK ότι ο SARS-CoV-2 – ο ιός που προκαλεί την Covid – θα είναι εδώ «για δεκαετίες ή και αιώνες».
«Έτσι, από μια άποψη η πανδημία είναι εδώ για να μείνει, αλλά από μια άλλη άποψη η ασθένεια του κορονοϊού μάλλον δεν είναι», λέει. «Το ερώτημα που υπάρχει πραγματικά είναι πότε θα σταματήσει η Covid να έχει τόσο αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία μας και στην κοινωνία μας;»
Ο καθηγητής Χάντερ δεν πιστεύει ότι θα ξυπνήσουμε μια μέρα και θα πούμε «σήμερα είναι η μέρα που μπορούμε να αφήσουμε πίσω μας την Covid» - θα γίνει πολύ πιο σταδιακά. Αυτό συμβαίνει επειδή η ανοσία των ανθρώπων σε σοβαρές ασθένειες θα αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου, είτε από το εμβόλιο, είτε από προηγούμενη μόλυνση είτε και από τα δύο.
«Μπορεί να δούμε μεγάλα κύματα μόλυνσης στο μέλλον καθώς φτάνουν νέες μεταλλάξεις, αλλά είναι απίθανο να υπάρχουν σοβαρές πιέσεις στις υπηρεσίες υγείας», προσθέτει ο καθηγητής Χάντερ. «Και κάθε επόμενο κύμα από εδώ και στο εξής είναι πιθανό να είναι λιγότερο σοβαρό από το προηγούμενο, τουλάχιστον όσον αφορά τις νοσηλείες και τους θανάτους».
Ο καθηγητής Χάντερ εκτιμά ότι ο αντίκτυπος της πανδημίας θα παραμείνει στο μέλλον, καθώς και η νευρικότητα όταν βρισκόμαστε σε πολυσύχναστες περιοχές καθώς και η χρήση μάσκας.
«Πιστεύω ότι θα επιστρέψουμε σε μεγάλο βαθμό στην κανονικότητα τέλη της άνοιξης και αρχές του καλοκαιριού, αν και πιθανότατα θα δούμε ένα άλλο κύμα αργότερα φέτος, ακόμη κι αν δεν εμφανιστεί μια νέα παραλλαγή», προσθέτει. «Αυτό το κύμα είναι απίθανο να απαιτήσει πολλούς ή και άλλους περιορισμούς».
Αλλά με υψηλότερη φυσική ανοσία και ανοσία εμβολίου, υπάρχει κίνδυνος δημιουργίας ισχυρότερων, πιο ανθεκτικών παραλλαγών. Επομένως, δεν πρέπει να αφήσουμε τους φρουρούς μας, λέει ο καθηγητής Λόρενς Γιάνγκ, ιολόγος από την Ιατρική Σχολή Βάρβικ.
«Είναι ακόμα νωρίς για να μιλάμε για το τέλος της πανδημίας. Με τις λοιμώξεις να μαίνεται σε όλη την Ευρώπη και σε άλλα μέρη του κόσμου, δεν υπάρχει χώρος για εφησυχασμό», λέει.
«Πρέπει να ακολουθήσουμε μια προσεκτική προσέγγιση για τη χαλάρωση των περιορισμών. Η διατήρηση ορισμένων μέτρων, όπως οι μάσκες και τα τεστ είναι σημαντική, δεδομένων των υψηλών επιπέδων καθημερινών κρουσμάτων».
Ο καθηγητής Γιανγκ τονίζει ότι δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι τα επίπεδα μόλυνσης θα συνεχίσουν να πέφτουν και λέει ότι το σύστημα υγείας παραμένει υπό πίεση.
«Είναι σημαντικό να μάθουμε από την προηγούμενη εμπειρία», λέει. «Στο παρελθόν πιστεύαμε ότι η παραλλαγή Δέλτα θα ήταν το τέλος και ότι καμία παραλλαγή δεν θα μπορούσε να είναι πιο μεταδοτική. Το να παραμείνουμε προσεκτικοί ενώ χαλαρώνουν σταδιακά οι περιορισμοί είναι το πιο σωστό προς το παρόν, αλλά πρέπει να παραμείνουμε σε εγρήγορση για μια πιθανή αναζωπύρωση της μόλυνσης από την Όμικρον ή για την άφιξη νέων παραλλαγών».