Μπορείς να το πιστέψεις; Έφτασε, λέει, ένα δημοσίευμα στο Bloomberg, για να προκαλέσει τεράστια χρηματιστηριακή αναστάτωση στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Με κίνδυνο να το οδηγήσει στην κατάρρευση. Κι όμως, έτσι συνέβη, έτσι ακριβώς.
Ένα άρθρο στο Bloomberg, ίσως αθώο και «καθαρό», με λάθος μονάχα επιλογή δεδομένων. Που μια χαρά θα μπορούσε όμως να ήταν και κατευθυνόμενο, στημένο από την αρχή ως το τέλος. Προκειμένου να προκαλέσει κερδοσκοπικά παιχνίδια, από τα συνήθη άλλωστε στις μέρες μας. Τι κι αν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα αξιολογήθηκε πρόσφατα, μόλις τον περασμένο Μάιο, και βρέθηκε απολύτως υγειές. Τι κι αν οι τραπεζικές καταθέσεις επιστρέφουν κάθε μήνα και περισσότερο. Τι κι αν ο χειρισμός των κόκκινων δανείων αποδίδει καλύτερα του προβλεπομένου. Ενώ τα θεμελιώδη μεγέθη της ελληνικής οικονομίας, καθώς και το μακροοικονομικό περιβάλλον της Χώρας, πάνε μια χαρά και στηρίζουν με τον καλύτερο τρόπο το σύστημα. Τίποτα απ’ όλ’ αυτά δεν μέτρησε στην περίπτωσή μας. Το άρθρο στο Bloomberg έφτανε και περίσσευε. Για να κλονισθεί το τραπεζικό σύστημα μιας Χώρας. Και δευτερογενώς, για να τσιμπήσουν τα spreads, να κινδυνεύσει να πάει στράφι η επώδυνη προσπάθεια που κάνει, χρόνια τώρα, ένας ολόκληρος λαός.
Εντάξει, το ελληνικό χρηματιστήριο είναι απελπιστικά αβαθές. Εντάξει, εκτός από τα εγγενή του προβλήματα, χτυπήθηκε κι αυτό άγρια στα μνημονιακά χρόνια. Και δύσκολα αντέχει σε κλυδωνισμούς. Αλλά μήπως δεν βλέπουμε κάθε τόσο τα ανάλογα και σε πολύ μεγαλύτερες και θέσει ανθεκτικότερες χρηματιστηριακές αγορές; Και σε πολύ ισχυρότερες οικονομίες; Δεν είναι δα και τόσο δύσκολο σήμερα να προκαλέσεις χρηματιστηριακά και, εντέλει, οικονομικά πατατράκ σχεδόν οπουδήποτε. Η εφαρμογή της θεωρίας της «αυτοεκπληρούμενης προφητείας» μια χαρά μπορεί να την κάνει τη δουλειά της. Ένα δημοσίευμα σε έγκυρο διεθνές μέσο, ποιος ξέρει από ποια κέντρα και από ποια συμφέροντα υποκινούμενο, προβλέπει για λογαριασμό της Χώρας σου τα χειρότερα. Εξ’ αυτού και μόνο, δίχως συνήθως να απαιτούνται άλλα ισχυρότερα τεκμήρια, προκαλείται αναστάτωση, κάποτε στα όρια του πανικού. Η οικονομία άλλωστε, ως γνωστό, είναι προπάντων κλίμα. Και η πρόβλεψη, η προφητεία, δικαιώνεται πανηγυρικά. Κι εν τω μεταξύ, έχουν μια χαρά κερδοσκοπήσει οι εμπνευστές του μεγάλου κόλπου. Αν μάλιστα συμβαίνει να χεις στη Χώρα σου, όπως καλή ώρα, μια αντιπολίτευση που σπεύδει κι εκείνη να κερδοσκοπήσει κομματικά στο γεγονός, δίχως να λογαριάσει το ενδεχόμενο του στημένου και ιδιοτελούς, αλλά και δίχως να υπολογίσει το κακό που μπορεί να προκαλέσει στη Χώρα, τότε γκριζάρει ακόμη περισσότερο το τοπίο, και η θεωρία της «αυτοεκπληρούμενης προφητείας» μεγαλουργεί.
Κάπως έτσι δεν παίζεται μήπως το παιχνίδι παγκοσμίως; Κάπως έτσι δεν λειτουργεί το σύστημα; Ε ναι, είναι ο καπιταλισμός, ανόητε που θα λεγε κι ο παλιός μας φίλος ο Σόιμπλε. Νομίζεις πως τυχαία εντάχθηκε, τα τελευταία χρόνια, στην διεθνή οικονομική καθομιλουμένη ο όρος «καπιταλισμός – καζίνο»;