*Νίκος Χαραλαμπίδης, Γενικός Διευθυντής, ελληνικό γραφείο Greenpeace
Η κλιματική αλλαγή έγινε κλιματική κρίση. Η μέση θερμοκρασία της χώρας, σε στεριά και θάλασσα, ανεβαίνει ανησυχητικά. Μετεωρολόγοι (πρόβλεψη) και γιατροί (επιπτώσεις στην υγεία) αναθεωρούν και προσπαθούν να εκτιμήσουν τις συνέπειες. Οι πόλεις μας δεν είναι φτιαγμένες για τέτοιες συνθήκες. Καθώς οι καύσωνες επιμηκύνονται και πολλαπλασιάζονται, οι πόλεις μας γίνονται ανυπόφορες, το καλοκαίρι γίνεται εφιαλτικό και οι λύσεις που δοκιμάζαμε ως τώρα (τα κλιματιστικά) επιδεινώνουν το πρόβλημα, μεταφέροντας τη ζέστη στο εξωτερικό περιβάλλον της πόλης. Καθώς μπαίνουμε πιο βαθιά στην εποχή της κλιματικής κρίσης, ο σχεδιασμός της πόλης, της κατοικίας, των χώρων εργασίας και η θωράκισή τους απέναντι στις αντίξοες συνθήκες αποτελούν παρεμβάσεις ζωτικής σημασίας για όλους τους πολίτες.
Ενώ όμως στον τομέα της αντικατάστασης των ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας έχουν γίνει σημαντικά βήματα (θυμίζω ότι πάνω από το 30% της ηλεκτροπαραγωγής στη χώρα μας προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας - ΑΠΕ), τα αντίστοιχα απαραίτητα βήματα στον τομέα της μείωσης της ενεργειακής ζήτησης, της εξοικονόμησης ενέργειας στον κτιριακό τομέα, εξακολουθούν να είναι μικρά, δειλά, σχεδόν φοβικά. Το θέμα δεν είναι τεχνικό, δεν απουσιάζει η γνώση. Η σταθερή (και όντως πειστική) επωδός της αδράνειας είναι η έλλειψη πόρων. Πού θα βρεθούν οι απαραίτητοι πόροι για 150.000 ριζικές ανακαινίσεις κατοικιών ετησίως όταν μετά βίας καταφέρνουμε/ αντέχουμε περί τις 30.000 μερικές ενεργειακές βελτιώσεις;
Την ίδια στιγμή εύκολα παρατηρεί κανείς έναν κατασκευαστικό οργασμό ανά την επικράτεια. Χωματουργικά και σκαψίματα παντού, επεκτάσεις δικτύων αερίου θέρμανσης, νέες υποδομές αερίου, νέοι σταθμοί υποδοχής και διανομής υγροποιημένου αερίου, ερευνητικές εξορύξεις για αέριο. Επενδύσεις που δεν πρόκειται να αποσβεστούν ποτέ, επενδύσεις που επιδοτούνται με δημόσιο (εθνικό και ευρωπαϊκό) χρήμα, επενδύσεις που μας βάζουν πιο βαθιά στην εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, επενδύσεις που θα κάνουν πιο δύσκολη, ακριβή, βίαιη και επώδυνη την απαραίτητη απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα όπως προβλέπει η νομοθεσία, όπως επιβάλλει η επιστήμη και η κοινή λογική.
Την επόμενη φορά λοιπόν που θα ακούσετε να επαναλαμβάνεται το αμίμητο “δεν υπάρχουν χρήματα”, απαντήστε με το απλό “για ξεκίνημα, σταματήστε να χρηματοδοτείτε στη λάθος κατεύθυνση, σταματήστε να θρέφετε την κλιματική κρίση με δημόσιο χρήμα”. Η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης δεν θα γίνει με ευχές. Θα γίνει με μέτρα και πολιτικές που συνοδεύονται από οικονομικά εργαλεία, θα γίνει με την εξάλειψη των λάθος χρηματοδοτήσεων. Έως τώρα δεν υπήρχε καμία πρόβλεψη για σταδιακή απομάκρυνση των επιδοτήσεων για ορυκτά καύσιμα στο τελευταίο προσχέδιο του ΕΣΕΚ όπως προβλέπει η ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης θα γίνει με αλλαγές σε λανθασμένες πεπαλαιωμένες επιχειρηματικές πρακτικές. Δεν θα είναι εύκολη ή ανώδυνη (ιδίως για τα επιχειρηματικά συμφέροντα που επιμένουν να επενδύουν στην καταστροφή του κλίματος). Αν μάλιστα η απανθρακοποίηση γίνει με σωστό και κοινωνικά δίκαιο τρόπο, οι σημερινοί ενεργειακοί κολοσσοί των ορυκτών καυσίμων, ντόπιοι και εισαγόμενοι, είτε θα αλλάξουν επιχειρησιακό μοντέλο είτε θα ξεπεραστούν από την ιστορία. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που αντιδρούν λυσσαλέα. Ο δράκος που βρυχάται καθώς ξεψυχάει. Μην γελιέστε όμως, είναι ακόμα επικίνδυνος.