Η επίσημη παραίτηση του αρχιεπισκόπου Αμερικής κ. Δημητρίου είναι πλέον γεγονός (επιβεβαιώθηκε πλήρως το ρεπορτάζ τηςHuffPost Greece) αλλά ο ίδιος ζήτησε μια μικρή παράταση προκειμένου να παραστεί με τον τίτλο του στην τελετή αποφοίτησης της Θεολογικής Σχολής του Τιμίου Σταυρού της Βοστώνης, που θα γίνει στα τέλη Μαΐου. Έτσι, κατά τη σύγκληση της Πατριαρχικής συνόδου που αρχίζει από την Πέμπτη 9/6 θα επικυρωθεί η παραίτηση Δημητρίου και θα ορισθεί τοποτηρητής στην αρχιεπισκοπή Αμερικής.
Ήδη τα σκάνδαλα των οικονομικών ατασθαλιών στην αρχιεπισκοπή ,που ταλανίζουν την πολύπαθη εκκλησία την τελευταία διετία, καθώς και οι διαρκείς παρατάσεις της παραμονής του κ. Δημητρίου στο θρόνο έχουν δημιουργήσει κατάσταση στασιμότητας με αιχμή του δόρατος την παύση των εργασιών στο έργο του Αγίου Νικολάου. Τόσο ο δήμαρχος Ντε Μπλάζιο όσο και ο κυβερνήτης της Νέας Υόρκης Κουόμο πιέζουν για την επανεκκίνηση των εργασιών καθώς ο ναός του Αγίου Νικολάου έχει μείνει στα μπετά την ώρα που στο Σημείο Μηδέν έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί τα έργα στο πάρκο μνήμης των πεσόντων στους Δίδυμους Πύργους 11/9/2001.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο αρχιεπίσκοπος Γέρων Δημήτριος αποχωρεί ταπεινωμένος από το θώκο, καθώς έχει συνδέσει το όνομά του με την οικονομική δυσπραγία στην αρχιεπισκοπή Αμερικής, την υποθήκευση του αρχιεπισκοπικού μεγάρου στους 79 δρόμους έναντι 7,5 εκατομμυρίων δολαρίων στην ελληνοαμερικάνικης ιδιοκτησίας ALMA ΒΑΝΚ καθώς και την κατάρρευση της Θεολογικής Σχολής του Τιμίου Σταυρού της Βοστώνης.
Ο κ. Δημήτριος ανέλαβε τα καθήκοντα του στην αρχιεπισκοπή Αμερικής το 1999. Στις 26 Νοεμβρίου 2015 μετά από απόφαση της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η Ιερά αρχιεπισκοπή Αμερικής ανυψώθηκε σε Γεροντική Επαρχία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Παρουσίασε σημαντικό συγγραφικό και ερευνητικό έργο, ενώ είχε διατελέσει επί μακρόν Καθηγητής Βιβλικής Θεολογίας στη Θεολογική Σχολή Τιμίου Σταυρού Βοστώνης πριν γίνει αρχιεπίσκοπος.
Ο Γέρων Δημήτριος, που εκλέχθηκε στα 72 του χρόνια, μέσα σε κλίμα πολεμικής εναντίον του προκατόχου του αρχιεπισκόπου κ.Σπυρίδωνος (ο οποίος εκπαραθυρώθηκε μέσα σε τρία χρόνια 1996-1999) φέρθηκε με ανοίκειο τρόπο στον αδελφό ιεράρχη. Ο κ. Δημήτριος με τη νέα δική του εκτελεστική επιτροπή υπό τον Μάικλ Τζαχάρη το 2000 αρνήθηκε να επικυρώσει την απόφαση της απελθούσης εκτελεστικής επιτροπής περί την συνταξιοδότηση του κ. Σπυρίδωνος απο το ειδικό πατριαρχικό ταμείο του Μιχαήλ Καντούνια, με αποτέλεσμα να συρθεί η αρχιεπισκοπή στα αστικά δικαστήρια απο τον Χάρυ Πάπα και τελικά να αναγκασθεί το 2004 σε συμβιβασμό με την πλευρά του αρχιεπισκόπου Σπυρίδωνος. Η υπόθεση κόστισε σε δικαστικά έξοδα περίπου μισό εκατομμύριο δολάρια για την αρχιεπισκοπή προκαλώντας τη μήνη των πιστών για την ανάδελφη συμπεριφορά του αρχιεπισκόπου Δημητρίου στο πρόσωπο του προκατόχου του πρώην αρχιεπισκόπου Αμερικής Σπυρίδωνος.
Θα πρέπει να σημειωθεί πως και στο έργο της ανέγερσης του Αγίου Νικολάου παρατηρούνται δικαστικά έξοδα ύψους 17 εκατομμυρίων δολαρίων, για τα οποία δεν έχει δοθεί αναλυτική εξήγηση από την αρχιεπισκοπή Αμερικής. Τα εν λόγω δικαστικά έξοδα εκτόξευσαν τον προϋπολογισμό της αποπεράτωσης του Αγίου Νικολάου από 25 εκατομμύρια στα 80 εκατομμύρια δολάρια, με αποτέλεσμα να επέλθει η γνωστή στάση εργασιών από το 2018, η οποία έχει προκαλέσει δυσφορία στις αρχές της Νέας Υόρκης.
Τώρα ο Γέρων Δημήτριος ζητάει παράταση της διακονίας του μέχρι τον Ιούνιο προκειμένου να παραστεί στην τελετή απονομής των πτυχίων στην Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού της Βοστώνης. Παρότι υπήρξε καθηγητής της εν λόγω σχολής, κατά τη διάρκεια της ποιμαντορίας του η Θεολογική Σχολή της Βοστώνης περιήλθε σε οικονομικό αδιέξοδο, ενώ χάνει την αναγνώριση απο το Παράρτημα Ανωτάτων Σπουδών της Πολιτείας της Μασαχουσέτης λόγω της οικονομικής αστάθειας του Ιδρύματος
Συγκεκριμένα, με επιστολή του το Τμήμα Ανωτάτων Σπουδών της Πολιτείας της Μασαχουσέτης προς τον πρώην πρόεδρο της Σχολής π. Χριστόφορο Μητρόπουλο αναφέρει μεταξύ άλλων:
«Από το 2011 η Θεολογική Σχολή και το Κολέγιο του Τιμίου Σταυρού λειτουργούν με οικονομικό έλλειμμα και προβλέπεται οικονομικό έλλειμμα και για το προσεχές έτος. Η πρακτική της σχολής είναι να υπερβεί το έλλειμμα που το 2018 που έφτασε το 1,4 εκατομμύριο δολάρια, και να φτάσει το 1,6 εκατομμύρια το 2019. Η πρόχειρη εκτίμηση των λειτουργικών προϋπολογισμών προβλέπουν ελλείμματα μέχρι το 2021.»
Επομένως, η ασταθής οικονομική κατάσταση της θεολογικής Σχολής και του Κολεγίου του Τιμίου Σταυρού Βοστώνης ενδέχεται να βάλει λουκέτο στο σπουδαίο εκκλησιαστικό ίδρυμα αν δεν βρεθεί βιώσιμη οικονομική λύση.
Τα σενάρια της διαδοχής του Θρόνου
Σχετικά με τα σενάρια περί τους υποψηφίους για τη διαδοχή στον αρχιεπισκοπικό θώκο της Αμερικής, θα πρέπει να σημειωθεί πως ο Μητροπολίτης Προύσσης Ελπιδοφόρος, τούρκος υπήκοος, δεν θα είναι υποψήφιος για τον αρχιεπισκοπικό θώκο της Αμερικής καθώς ο Ερντογάν έχει προβλήματα με πρόσωπα-κλειδιά στην αρχιεπισκοπή Αμερικής λόγω του πραξικοπήματος Γκιουλέν και υπάρχει πολιτικό κώλυμα.
Όσον αφορά στο Μητροπολίτη Γαλλίας Εμμανουήλ, το Πατριαρχείο τον χρειάζεται για τον οικουμενικό διάλογο και δεν μπορεί να κατασπαταλήσει τις δυνάμεις του στην δύσκολη και πολυδαίδαλη Εκκλησία της Αμερικής. Αλλωστε, ο κ. Εμμανουήλ δεν έχει επιδείξει διοικητικές ικανότητες στη Μητρόπολη Γαλλίας, που είναι άκρως προαπαιτούμενες για τον θρόνο της Αμερικής, ενώ δύσκολα θα γίνει αποδεκτός απο τους συνιεράρχες του ανά τις μητροπόλεις του αμερικάνικου θρόνου.
Επομένως, ως υποψήφιοι απομένουν ορισμένοι ιεράρχες εξ Αμερικής που είναι και οι πιό κατάλληλοι να διοικήσουν τη μεγάλη επαρχία του Οικουμενικού Θρόνου.
Ο Μητροπολίτης Μπουένος Άιρες Ταράσιος χαίρει μεγάλης εμπιστοσύνης και εκτίμησης στο Φανάρι καθότι διετέλεσε αρχιγραμματέας της Συνόδου επι σειράν ετών, ενώ απολαμβάνει θερμών σχέσεων με μεγάλους παράγοντες της αρχιεπισκοπής Αμερικής.
Ο Μητροπολίτης Σουηδίας Κλεόπας, επίσης λόγιος, δραστήριος και δυναμικός, διατηρεί στενούς δεσμούς με τον Πατριάρχη και τους περί αυτόν, αλλά μάλλον προαλείφεται ως διάδοχος του Μητροπολίτη Καναδά κ. Σωτηρίου όταν έλθει το πλήρωμα του χρόνου.
Ο Μητροπολίτης Δαρδανελίων Νικήτας, επίσης είναι αγαπητός στο Φανάρι και χαίρει εκτίμησης των ισχυρών κύκλων της ελληνικής ομογένειας της Αμερικής.
Σε κάθε περίπτωση, η Πατριαρχική Σύνοδος του Ιουνίου θα εκλέξει το νέο αρχιεπίσκοπο Αμερικής, ο οποίος θα πρέπει να αναλάβει μια αρχιεπισκοπή υπό διάλυση για να την αναστυλώσει και να της προσδώσει το χαμένο της κύρος!