Εκλογές στη Βρετανία: Στις κάλπες χωρίς αγωνία - Βέβαιη επιστροφή των Εργατικών με κολοσσιαία νίκη

Το κόμμα υπό τον Στάρμερ αναμένεται να κερδίσει μια από τις μεγαλύτερες-εάν όχι την μεγαλύτερη- πλειοψηφία στην Βουλή, στην σύγχρονη ιστορία της χώρας. Μάχη επιβίωσης για Τόρις και Σούνακ.
Ψηφοφόρος των Εργατικών στην Ουαλία |(3Ιουλίου 2024)
Ψηφοφόρος των Εργατικών στην Ουαλία |(3Ιουλίου 2024)
Matthew Horwood via Getty Images

Στις κάλπες σήμερα οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου για τη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών που διεξάγονται χωρίς αγωνία για το αποτέλεσμα. Οι κάλπες πάντως κλείνουν στις 12 τα μεσάνυχτα (ώρα Ελλάδας) και αμέσως να θα μεταδοθούν τα πρώτα exit polls.

Ύστερα από 14 συναπτά έτη διακυβέρνησης της χώρας από το κόμμα των Συντηρητικών (Τόρις) η παράδοση της εξουσίας στους Εργατικούς του Κιρ Στάρμερ πάντως, είναι βέβαιη. Το κόμμα διαθέτει ένα σταθερό δημοσκοπικό προβάδισμα περίπου 20 μονάδων ενώ αναμένεται να εξασφαλίσει μια από τις μεγαλύτερες (εάν όχι την μεγαλύτερη) πλειοψηφία σε έδρες στην Βουλή των Κοινοτήτων. Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 200 ή και ακόμη περισσότεες έδρες διαφορά από τους Τόρις.

Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση του YouGov για λογαριασμό του Sky News, οι Εργατικοί εκτιμάται ότι θα εκλέξουν 431 βουλευτές, οι Συντηρητικοί 102, οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες 72, το Εθνικό Κόμμα Σκωτίας (SNP) 18 και το Reform UK 3.

Η αύξηση του κόστους ζωής, το μεταναστευτικό, η υποβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, η άνοδος της εγκληματικότητας κ.α. είναι ζητήματα για τα οποία οι πολίτες κατηγορούν τις κυβερνήσεις των Συντηρητικών πως δεν τα αντιμετώπισαν αποτελεσματικά.

Μάχη των Τόρις για να έρθουν...δεύτεροι - Παλεύει για να εκλεγεί ο Σόυνακ

Είναι τόσο μεγάλη η απογοήτευση του κόσμου που το κόμμα των Τόρις τις τελευταίες ημέρες της προεκλογικής εκστρατείας δεν αγωνιζόταν για να διατηρηθεί στην εξουσία, αλλά για να κρατηθεί στη δεύτερη θέση. Χαρακτηριστικό είναι πως αρκετοί υποψήφιοι των Συντηρητικών αντί να παρουσιάζουν τις θέσεις τους, υπογράμμιζαν τους κινδύνους που εγκυμονεί το ενδεχόμενο «οι Εργατικοί να κερδίσουν με τεράστια αυτοδυναμία», όπως τουλάχιστον υποστήριζαν.

Οι Συντηρητικοί φαίνεται να χάνουν ψήφους που πάνε από τη μια στο ακροδεξιό κόμμα Reform UK του Νάιτζελ Φάρατζ και από την άλλη στους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, οι οποίοι διεκδικούν με αξιώσεις να είναι την επόμενη μέρα η αξιωματική αντιπολίτευση.

Η ζημιά που φαίνεται έχουν κάνει στην χώρα οι διαδοχικές κυβερνήσεις των Τόρις και η ανάγκη για αλλαγή είναι τέτοια ώστε ακόμη και μεγάλη μερίδα του συντηρητικού Τύπου στην χώρα, τάχθηκαν ανοιχτά υπέρ των Εργατικών. Τελευταία παρέμβαση αυτή της δημοφιλούς εφημερίδας Sun με πρωτοσέλιδο τίτλο «Είναι ώρα για αλλαγή». Ανάλογη κίνηση είχε γίνει τις προηγούμενες ημέρες από τις εφημερίδες Times και οι Financial Times.

Κιρ Στάρμερ, ηγέτης του Εργατικού Κόμματος σε προεκλογική εκδήλωση στο Γουορτσεστερσάιρ (3 Ιουλίου 2024)
Κιρ Στάρμερ, ηγέτης του Εργατικού Κόμματος σε προεκλογική εκδήλωση στο Γουορτσεστερσάιρ (3 Ιουλίου 2024)
Jacob King - PA Images via Getty Images

Ήδη υψηλόβαθμα στελέχη των Συντηρητικών παραδέχονται ότι οι Εργατικοί θα σημειώσουν «σαρωτική νίκη» ενώ σύμφωνα με την εφημερίδα Guardian, o πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ φέρεται να έχει πει σε στενούς του φίλους και συνεργάτες ότι φοβάται πως μπορεί να χάσει την έδρα του. Αν αυτό συμβεί, θα είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας που εν ενεργεία πρωθυπουργός δεν επανεκλέγεται βουλευτής.

Το εκλογικό σύστημα της Βρετανίας

Υπάρχουν 650 μονοεδρικές περιφέρειες όσες δηλαδή και οι έδρες στην Βουλή των Κοινοτήτων. Από αυτές οι 533 ανήκουν στην Αγγλία, οι 59 στη Σκωτία, οι 40 στην Ουαλία και οι 18 στη Βόρεια Ιρλανδία.

Βουλευτής εκλέγεται όποιος υποψήφιος πάρει έστω και μία ψήφο παραπάνω από τον δεύτερο στην εκλογική του περιφέρεια. Ουσιαστικά είναι σαν να διεξάγονται 650 διαφορετικές εκλογικές αναμετρήσεις. Γι′ αυτό και τα ποσοστά που παίρνουν τα κόμματα στο σύνολο της επικράτειας συχνά δεν αντιπροσωπεύουν τον αριθμό των βουλευτών που εκλέγουν.

Ο πρωθυπουργός και επικεφαλής των Τορις, Ρίσι Σούνακ σε προεκλογική εκδήλωση στην Χάμασαϊρ (3 Ιουλίου 2024)
Ο πρωθυπουργός και επικεφαλής των Τορις, Ρίσι Σούνακ σε προεκλογική εκδήλωση στην Χάμασαϊρ (3 Ιουλίου 2024)
Jonathan Brady - PA Images via Getty Images

Χαρακτηριστική περίπτωση ήταν οι εκλογές του 2015. Τότε το κόμμα UKIP, ενώ ήρθε τρίτο με ποσοστό 12,6%, κατάφερε να εκλέξει μόλις έναν βουλευτή. Αντιθέτως, το σκωτσέζικο κόμμα SNP, ενώ πήρε μόλις 4,7%, κέρδισε 56 έδρες. Αξίζει να σημειωθεί πως στις σημερινές εκλογές για πρώτη φορά έχουν αλλάξει τα γεωγραφικά όρια σε 584 περιφέρειες, ώστε να υπάρχει ισότιμη κατανομή πληθυσμού ανά περιφέρεια, περίπου 72.000 ψηφοφόρων.

Οι περισσότεροι βουλευτές εκπροσωπούν κάποιο πολιτικό κόμμα. Όποιο κόμμα συγκεντρώσει πάνω από 326 έδρες σχηματίζει κυβέρνηση και ο αρχηγός του γίνεται πρωθυπουργός.

Πρόκειται για ένα σύστημα που ενισχύει το δικομματισμό και ευνοεί τον σχηματισμό ισχυρών και αυτοδύναμων κυβερνήσεων. Σε περίπτωση όμως που δεν μπορεί να σχηματιστεί αυτοδύναμη κυβέρνηση, το πρώτο κόμμα αναζητεί συνεργασίες για τον σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού -όπως έγινε το 2010 μεταξύ Συντηρητικών και Φιλελεύθερων Δημοκρατών - ή σχηματίζεται κυβέρνηση μειοψηφίας με την στήριξη μικρότερων κομμάτων, όπως έγινε το 2017 μεταξύ των Συντηρητικών και του DUP.

Δημοφιλή