Οι αμερικανικές προεδρικές εκλογές έχουν κλυδωνιστεί τα τελευταία χρόνια από οικονομική καταστροφή, εντυπωσιακές γκάφες, μυστικά βίντεο και μια πανδημία. Παρά την αναταραχή που καθόρισε τις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις, η αστάθεια που περιβάλλει τη φετινή προεδρική αναμέτρηση έχει ελάχιστους σύγχρονους παραλληλισμούς, θέτοντας βαθιές προκλήσεις για το μέλλον της αμερικανικής δημοκρατίας.
Από τότε που το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε ουσιαστικά την προεκλογική εκστρατεία του 2000 υπέρ του Ρεπουμπλικάνου Τζορτζ Μπους, η δικαστική εξουσία δεν έχει εμπλακεί τόσο πολύ με την προεδρική πολιτική.
Τις επόμενες εβδομάδες, το Ανώτατο Δικαστήριο αναμένεται να σταθμίσει κατά πόσον οι Πολιτείες μπορούν να απαγορεύσουν στον πρώην πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να συμμετάσχει στα ψηφοδέλτια εξαιτίας του ρόλο του στην καθοδήγηση της εξέγερσης της 6ης Ιανουαρίου 2021 στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ. Εν τω μεταξύ, ένα ομοσπονδιακό εφετείο εξετάζει το επιχείρημα του Τραμπ ότι έχει ασυλία από τη δίωξη.
Οι πολιτικοί ελιγμοί εκτυλίσσονται καθώς οι εισαγγελείς από τη Νέα Υόρκη έως την Ουάσινγκτον και την Ατλάντα προχωρούν στην απαγγελία 91 κατηγοριών σε τέσσερις ποινικές υποθέσεις που αφορούν τα πάντα, από τη συμμετοχή του Τραμπ στην εξέγερση έως τις προσπάθειές του να ανατρέψει τις εκλογές του 2020 και τα χρήματα που κατέβαλε για την αποσιώπηση μιας πορνοστάρ.
Ανάλογα με το πώς θα εξελιχθούν οι εφέσεις του Τραμπ, θα μπορούσε να οδηγηθεί στο δικαστήριο ήδη από τις 4 Μαρτίου, μια ημέρα πριν από τη Σούπερ Τρίτη, εγείροντας την πρωτοφανή πιθανότητα να λάβει το χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων από μια δικαστική αίθουσα.
Μέχρι και... μέσα από τη φυλακή μπορεί ο Τραμπ να νικήσει τον Μπάιντεν, σύμφωνα με σύμβουλο του Ομπάμα
Από την πλευρά των Δημοκρατικών, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν διεκδικεί την επανεκλογή του, καθώς ο υψηλός πληθωρισμός που καθόρισε μεγάλο μέρος της πρώτης θητείας του φαίνεται να υποχωρεί. Αλλά αυτό δεν έχει κάνει πολλά για να καθησυχάσει τους ανήσυχους ψηφοφόρους ή να απαλύνει τις ευρέως διαδεδομένες ανησυχίες και στα δύο κόμματα ότι, στα 81 του χρόνια, είναι απλά πολύ μεγάλος για τη δουλειά.
Και τουλάχιστον τρεις σοβαροί υποψήφιοι που έχουν ξεκινήσει ως αουτσάιντερ στις προεδρικές υποψηφιότητες απειλούν να αναστατώσουν την εκστρατεία και να μειώσουν την υποστήριξη από ανεξάρτητους ψηφοφόρους που ήταν ζωτικής σημασίας για την επιτυχία του Μπάιντεν το 2020.
Αντιμέτωποι με τέτοια αβεβαιότητα, λίγοι περιμένουν ότι οι παραδοσιακοί κανόνες της πολιτικής θα ισχύουν το 2024. Ο Τζιμ Μεσίνα, ο οποίος διαχειρίστηκε την επανεκλογή του πρώην προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, δήλωσε ότι ο Τραμπ θα μπορούσε κάλλιστα να νικήσει τον Μπάιντεν το φθινόπωρο, ακόμη και αν ο πρώην πρόεδρος βρίσκεται στη φυλακή.
″Απλά δεν ξέρουμε”, δήλωσε ο Mεσίνα. ”Όλοι στον κόσμο γνωρίζουν, ειδικά εγώ, ότι τα αποτελέσματα σ′ αυτές τις εκλογές θα είναι πολύ, πολύ κοντά”.
Επιπτώσεις για τις αμβλώσεις, τη μετανάστευση και το ρόλο των ΗΠΑ στον κόσμο
Τα αποτελέσματα θα έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στα πάντα, από το μέλλον των δικαιωμάτων στην άμβλωση και τη μεταναστευτική πολιτική μέχρι το ρόλο των ΗΠΑ στον κόσμο. Μια νίκη του Τραμπ θα αυξήσει την πιθανότητα οι ΗΠΑ να εγκαταλείψουν σε μεγάλο βαθμό την Ουκρανία, καθώς προσπαθούν να αποκρούσουν την εισβολή της Ρωσίας. Η εσωτερική πολιτική θα μπορούσε επίσης να δοκιμάσει τη δέσμευση του Μπάιντεν στο Ισραήλ, μια πολιτική που απειλεί να διαβρώσει τη θέση του με τους νέους ψηφοφόρους και τους έγχρωμους που αποτελούν κρίσιμα στοιχεία του συνασπισμού του.
O Μπάιντεν είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα είναι και πάλι υποψήφιος των Δημοκρατικών, καθώς αντιμετώπισε μόνο συμβολική αντιπολίτευση στις φετινές προκριματικές εκλογές, παρά τις συντριπτικές ανησυχίες στο ίδιο του το κόμμα για τη φυσική και πνευματική του κατάσταση. Και παρόλο που μερικοί αντίπαλοι αγωνίζονται λυσσαλέα για να σταματήσουν τον Τραμπ, ο τελευταίος είναι σε καλή θέση να κερδίσει το χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος για τρίτη συνεχόμενη φορά.
Ο βαθμός της εναντίωσης των Ρεπουμπλικανών στον Τραμπ θα γίνει πιο ξεκάθαρος στις 15 Ιανουαρίου, όταν οι εκλογές της Αϊόβα θα δρομολογήσουν τη διαδικασία ανάδειξης υποψηφίων. Ο Τραμπ κατέχει ένα σημαντικό προβάδισμα στις περισσότερες εθνικές δημοσκοπήσεις, αν και η πρώην πρέσβειρα του ΟΗΕ Νίκι Χέιλι και ο κυβερνήτης της Φλόριντα Ρον ΝτεΣάντις αγωνίζονται να τον σταματήσουν.
Πάντως αυτό δεν θα είναι καθόλου εύκολο, ωστόσο, καθώς ο ΝτεΣάντις πασχίζει να «ψήσει» τους ψηφοφόρους ενώ έχει υιοθετήσει θέσεις που συχνά τον αφήνουν να ανταγωνίζεται για την ίδια βάση υποστήριξης με τον Τραμπ. Και η εικόνα της Χέιλι ως μια πιο λογική, μετριοπαθής υποψήφια απειλήθηκε την περασμένη εβδομάδα, όταν πιέστηκε για την αιτία του Εμφυλίου Πολέμου και δεν ανέφερε τη δουλεία.
Πολλοί ηγέτες και στα δύο κόμματα είναι ήδη πεπεισμένοι ότι ο Τραμπ θα είναι ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων. Περισσότεροι από 90 Ρεπουμπλικάνοι της Βουλής των Αντιπροσώπων, 18 γερουσιαστές και επτά κυβερνήτες έχουν ήδη υποστηρίξει τον Τραμπ. Η Χέιλι και ο ΝτεΣάντις έχουν εξασφαλίσει την υποστήριξη μόλις έξι Ρεπουμπλικάνων της Βουλής των Αντιπροσώπων, κανενός γερουσιαστή και δύο κυβερνητών μαζί.
″Αυτή θα είναι μία από τις πιο σύντομες προκριματικές εκλογές που ολοκληρώνονται στη ζωή μου”, δήλωσε σε συνέντευξή της η βουλευτής Ελίζ Στέφανικ από τη Νέα Υόρκη η οποία υποστήριξε τον Τραμπ τον Νοέμβριο του 2022. ”Έπικεντρώνομαι ήδη για τις γενικές εκλογές. ... Θα γίνει πολιτικός σεισμός τον ερχόμενο Νοέμβριο”.
Μπάιντεν εναντίον Τραμπ
Οι δημόσιες δημοσκοπήσεις δείχνουν καταφανώς ότι οι ψηφοφόροι δεν επιθυμούν μια ρεβάνς μεταξύ Τραμπ και Μπάιντεν.
Οι περισσότεροι ενήλικες στις ΗΠΑ συνολικά (56%) δηλώνουν ”πολύ” ή ”κάπως” δυσαρεστημένοι με τον Μπάιντεν ως υποψήφιο των Δημοκρατικών για την προεδρία το 2024, σύμφωνα με δημοσκόπηση που διεξήχθη τον περασμένο μήνα από το Associated Press-NORC Center for Public Affairs Research. Παρόμοιο ποσοστό (58%) δήλωσε ότι θα ήταν πολύ ή κάπως δυσαρεστημένο με τον Τραμπ ως επιλογή του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.
Απειλές για τη δημοκρατία
Ενώ οι ανησυχίες για τον Μπάιντεν επικεντρώνονται στην ηλικία του, ο Τραμπ έχει υιοθετήσει όλο και περισσότερο αυταρχικά μηνύματα που λειτουργούν ως σαφείς προειδοποιήσεις για τις προθέσεις του να διαλύσει τους δημοκρατικούς κανόνες, αν επιστρέψει στον Λευκό Οίκο.
Απηχώντας ισχυρούς ηγέτες του παρελθόντος, ο Τραμπ έχει εδραιώσει την εκστρατεία του ως μια εκστρατεία τιμωρίας και έχει μιλήσει ανοιχτά για τη χρήση της εξουσίας της κυβέρνησης για την καταδίωξη των πολιτικών του εχθρών. Έχει επανειλημμένα επιστρατεύσει ρητορική που κάποτε χρησιμοποιούσε ο Αδόλφος Χίτλερ για να υποστηρίξει ότι οι μετανάστες που εισέρχονται παράνομα στις ΗΠΑ ”δηλητηριάζουν το αίμα της χώρας μας” και μοιράστηκε ένα σύννεφο λέξεων την περασμένη εβδομάδα στον λογαριασμό του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου υπογράμμιζε λέξεις όπως, ”εκδίκηση”, ”εξουσία” και ”δικτατορία”.
Ο Μπάιντεν, όπως και το κόμμα του ευρύτερα, στηρίζεται στις ανησυχίες για το μέλλον της δημοκρατίας σε περίπτωση που ο Τραμπ επιστρέψει στον Λευκό Οίκο, αλλά αυτό δεν έχει κάνει πολλά για να βελτιώσει τη θέση του. Οι πρώτες δημοσκοπήσεις αποκαλύπτουν αδυναμία μεταξύ βασικών τμημάτων του συνασπισμού του, συμπεριλαμβανομένων των έγχρωμων ψηφοφόρων και των νέων.
Οι άνθρωποι στην ομάδα του Μπάιντεν δεν φοβούνται ότι η βάση του θα αυτομολήσει προς τον Τραμπ στις γενικές εκλογές, αλλά ανησυχούν ιδιαιτέρως ότι ορισμένοι από τους υποστηρικτές του Δημοκρατικού προέδρου μπορεί να μην ψηφίσουν καθόλου. Στοιχηματίζουν ότι τα επιτεύγματα του Μπάιντεν, στα οποία περιλαμβάνονται νομοθεσίες-ορόσημα για τον έλεγχο της οπλοκατοχής, την κλιματική αλλαγή και τις υποδομές, θα βοηθήσουν τελικά να ξεπεραστούν οι διάχυτες ανησυχίες για την ηλικία του.
Οι εκλογές της αβεβαιότητας
Ο δήμαρχος της Ατλάντα Αντρέ Ντίκενς, ο οποίος συμμετέχει στo συμβούλιο του Μπάιντεν, δήλωσε ότι oι ιθύνοντες της εκστρατείας επανεκλογής του προέδρου ”γνωρίζουν ότι δεν μπορεί να θεωρήσουν καμία ψήφο δεδομένη”, γι′ αυτό και η εκστρατεία έχει ήδη επενδύσει σημαντικά σε προσπάθειες κινητοποίησης του πολυποίκιλου συνασπισμού του Μπάιντεν.
″Αυτές οι εκλογές θα είναι μια επιλογή - μια επιλογή μεταξύ ενός προέδρου που έχει προσφέρει ιστορικά αποτελέσματα για τον αμερικανικό λαό και κάποιου που αποτελεί υπαρξιακή απειλή για τη δημοκρατία και τις ελευθερίες μας”, δήλωσε ο Ντίκενς. ”Θα κερδίσουμε τον Νοέμβριο, μόλις παρουσιάσουμε πλήρως το διακύβευμα και καταστήσουμε σαφή την επιλογή”.
Εν τω μεταξύ, υπάρχει μια αίσθηση βαθιάς αβεβαιότητας ειδικά στην Αϊόβα και το Νιου Χάμσαϊρ, όπου οι προεδρικοί υποψήφιοι των Ρεπουμπλικάνων έχουν στρέψει πάνω τους την προσοχή των ψηφοφόρων των προκριματικών εκλογών για μεγάλο μέρος του περασμένου έτους.
Ο Ρόντνεϊ Mαρτέλ, ένας 65χρονος Ρεπουμπλικάνος από το Λάουντον του Νιου Χάμσαϊρ, δήλωσε ότι είναι έτοιμος για την έναρξη της ψηφοφορίας. Υποστηρίζει την προκριματική υποψηφιότητα της Χέιλι, αλλά δήλωσε ότι θα υποστήριζε τον Τραμπ στις γενικές εκλογές αν δεν είχε άλλη επιλογή - ακόμη και αν ο Τραμπ καταδικαστεί.
Ωστόσο, ο Mαρτέλ δήλωσε ότι αμφιβάλλει αν οι εκλογές του 2024 θα είναι τελικά μια αναμέτρηση Τραμπ και Μπάιντεν: ”Ειλικρινά, αν φτάσουμε ξανά σε αυτού του είδους την κούρσα, νομίζω ότι θα μπορούσε να γίνει πολύ άσχημη”.
Περισσότερα από 1.000 μίλια δυτικά, η Σούζι Φορτούνα έκανε μια παρόμοια εκτίμηση κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης προεκλογικής εκδήλωσης της Χέιλι στο Κόραλβιλ της Αϊόβα.
Ούτε η ίδια είναι πεπεισμένη ότι ο Μπάιντεν και ο Τραμπ θα αναδειχθούν οι τελικοί υποψήφιοι του κόμματός τους. Η πολιτική χρονιά που έρχεται, είπε, μοιάζει ”ανησυχητική”.
″Αισθάνομαι ότι υπάρχουν πράγματα εκεί έξω που δεν γνωρίζουμε ακόμα, για να είμαι ειλικρινής”.